Στις ειδήσεις αναφέρεται ότι το πυρηνικό αεροπλανοφόρο, η ναυαρχίδα του γαλλικού στόλου, επανέρχεται στην περιοχή μας με τη συνοδεία άλλων πλοίων και υποβρυχίων. Μήπως ο επικεφαλής ναύαρχος είναι ο σύγχρονος Δεριγνί και ο Εμανουέλ Μακρόν ο Κάρολος των Βουρβόνων; Ξαναζούμε το 1827 και ετοιμαζόμαστε για τη ναυμαχία στο Ναυαρίνου; Μήπως βρισκόμαστε στο 1096 και καταπλέουν οι φράγκοι ευγενείς της Πρώτης Σταυροφορίας; Ή απλώς η Δημοκρατία της Γαλλίας σέβεται την υπογραφή του Πουανκαρέ στη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923;
Μάλλον συμβαίνει κάτι διαφορετικό, πάντως ιστορική συνέχεια των προηγούμενων. Ο γάλλος Πρόεδρος, στις 20 Αυγούστου, μετά τη συνάντησή του με την Καγκελάριο Μέρκελ στο Φορ ντε Μπρεγκανσόν δήλωσε: «Ο στρατηγικός μας στόχος στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ο ίδιος. Η ευρωπαϊκή κυριαρχία και η σταθερότητα»
Ο Ερντογάν έχει κάθε λόγο να προσδιορίζει την κρίση που προκάλεσε ως διένεξη που αφορά την Τουρκία και τους Ελληνες. Δηλαδή, την Κύπρο και την Ελλάδα. Εμείς εκλαμβάνουμε τη τουρκική επιθετικότητα ως αποκλειστική απειλή κατά της εθνικής μας κυριαρχίας και ζητούμε την υποστήριξη εταίρων και συμμάχων, κυρίως των πλέον παραδοσιακών. Κατά το «Ελλάς-Γαλλία-Συμμαχία», ο Μακρόν συνεχίζει τη φιλελληνική πολιτική των προκατόχων του και βεβαίως προωθεί τα συμφέροντα των εταιρειών οπλικών συστημάτων και υδρογονανθράκων της χώρας του.
Εχουν έτσι τα πράγματα; Μάλλον όχι. Είναι προφανές ότι η κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι μόνον μια ελληνοτουρκική μονομαχία και δεν αφορά αποκλειστικά τον καθορισμό των χωρικών υδάτων και την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Εξελίσσεται μια ευρύτερη περιφερειακή αναδιάταξη.
Το 2040 (Πηγή: Economist) η Τουρκία θα αυξήσει τον πληθυσμό της σε 93 εκατομμύρια κατοίκους. Αντίστοιχα, η Αίγυπτος σε 137. Η Ελλάδα και η Κύπρος δύσκολα θα αθροίζουμε 10 εκατομμύρια. Στο Ισραήλ, ο πληθυσμός θα αυξηθεί λίγο από τα σημερινά 9 εκατ. Αγνωστο τι θα συμβεί με τη Συρία, τον Λίβανο και τη Λιβύη. Η περιοχή θα έχει δύο πολύ μεγάλα κράτη συγκριτικά με το συνολικό ευρωπαϊκό πληθυσμό, και μάλιστα με σημαντική αβεβαιότητα για τη διατήρησή τους ως κοσμικά. Με τη μετατόπιση του πλούτου προς την Ασία, οι ανατολικές πύλες της Ευρώπης αποκτούν τη σημασία που είχαν στους δύο προηγούμενους αιώνες οι δυτικές.
Ο γάλλος πρόεδρος αναφέρθηκε σε κυριαρχικά δικαιώματα της Ευρώπης, όχι σε δικαιώματα Ευρωπαϊκού Κράτους. Από τη σκοπιά όσων πιστεύουν στο κοινό ευρωπαϊκό όραμα, την ομοσπονδοποίηση της Ενωσης με σύνταγμα, κοινό προϋπολογισμό, εξωτερική πολιτική και άμυνα είναι ένα σημαντικό βήμα. Ο Μακρόν δεν είναι όμως –ούτε υπάρχει ακόμη– πρόεδρος μιας συνομοσπονδίας, είναι ο επικεφαλής ενός από τα ισχυρά έθνη-κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, άρα μίλησε σαν συγκυρίαρχος.
Προφανώς ακούστηκε, όχι μόνο στην Αγκυρα που είναι ο κύριος αποδέκτης, αλλά και στο Λονδίνο. Εκεί, αν δεν χαθούν στη μετάφραση, το μήνυμα είναι ότι από εκεί που ανακατευόσασταν επί τρεις αιώνες, φύγατε με επιλογή σας και τώρα είμαστε εμείς. Στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο το μήνυμα μπορεί να ακουστεί ότι η διαδρομή των αγωγών στην Ευρώπη είναι, όπου βρίσκονται, επίσης, η Σούδα και το λιμάνι του Πειραιά.
Ο Μακρόν φαίνεται να πρωτοστατεί, ως εκφραστής του σκληρού ευρωπαϊκού πυρήνα, σε ένα γεωστρατηγικό παιχνίδι, συμπαρασύροντας τους διστακτικούς Γερμανούς, με στόχο η Ευρωπαϊκή Ενωση να καταστεί ανταγωνιστικό τρίτο παγκόσμιο κέντρο.
Μαζί του είμαστε, διότι δεν νομίζω να έμεινε στον 21ο αιώνα κανείς που να προτιμά «το τουρκικό φακιόλι από την παπική τιάρα» – αλλά ως τι; Ως ένα ισχυρό έθνος-κράτος ή ως ένα προτεκτοράτο; Θα μείνουμε οι απλοί οικοπεδούχοι της περιοχής που στις θάλασσές της συναντώνται τρεις ήπειροι, κτίζονται όμορφα εξοχικά και καλύτερα ξενοδοχεία; Είναι δεδομένο ότι ήταν αναπόφευκτο οι Ελληνες να γίνουμε τα γκαρσόνια και οι καμαριέρες της Ευρώπης, ή έστω εστιάτορες και ξενοδόχοι; Ή θα συντάξουμε και θα υλοποιήσουμε ένα συγκροτημένο πρόγραμμα οικονομικής, θεσμικής, κοινωνικής αναδιάρθρωσης και ανόρθωσης, ώστε η χώρα μας να εξελιχθεί σε μια αξιοσέβαστη περιφερειακή δύναμη με κοινωνική ευημερία και συνοχή;