Άλλη μια σεζόν ξεκινάει με γκρίνια και όχι άδικα.
Αλήθεια, πότε ήταν η τελευταία φορά που ήταν ιδανικές οι συνθήκες, πότε ήταν η τελευταία φορά που δεν υπήρχαν σοβαρά θέματα, οικονομικής κυρίως, φύσεως; Το φορολογικό σύστημα, ο πληθωρισμός και το πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος, το εργασιακό καθεστώς και πόσα άλλα, δέχονται στην παρέα τους το 2022 το ενεργειακό κόστος και την εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας, «εξηγώντας» για άλλη μια φορά πόσο «αδύναμοι» είναι διαπραγματευτικά οι προορισμοί και τα ξενοδοχεία.
Είθισται να αποδίδονται οι ευθύνες στην εκάστοτε κυβέρνηση και στους πολιτικούς, αφήνοντας στο απυρόβλητο και σε δεύτερη μοίρα τις ευθύνες της κάθε επιχείρησης και του κάθε προορισμού. Είναι αλήθεια αυτή η κατάσταση; Χάνεται και αυτή η σεζόν; Είμαστε αδύναμοι να διαπραγματευτούμε; Είμασταν πιο δυνατοί τη «χρυσή χρονιά του 2019»;
Η αλήθεια είναι ότι η εμπόλεμη κατάσταση εκτοξεύει το ενεργειακό στα ύψη, μειώνει τον αριθμό τον τουριστών από αυτές τις χώρες, δημιουργώντας ανησυχία για τις κρατήσεις σε περιοχές που παραδοσιακά υποδέχονται Ρώσους και Ουκρανούς, όπως η Βόρεια Ελλάδα. Τον Δεκέμβριο του 2021 η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αερομεταφορών της Ρωσίας Rosaviatsia εξέδωσε νέες άδειες σε αεροπορικές εταιρίες για τακτικές και τσάρτερ πτήσεις σε πλήθος ελληνικών προορισμών. Πολλοί έσπευσαν, αγνοώντας τα διεθνή δρώμενα, να «επενδύσουν» στην αγορά της Ρωσίας κάνοντας άλλη μια φορά το ίδιο λάθος: να απευθυνθούν σε μία αγορά, στο εκάστοτε «φαβορί» των ΜΜΕ.
- Συμφωνία με την Norwegian Cruise Line μέχρι τον Νοέμβριο του 2022
- Συμφωνία με την DER Touristik για 1,2 εκατομμύρια τουρίστες, εκ των οποίων οι 500.000 θα είναι γερμανικής καταγωγής
- Συμφωνία με τον γερμανικό κολοσσό REWE, ο οποίος πρόσφατα εξαγόρασε τον tour operator «APOLLO» που καλύπτει Σκανδιναβικές χώρες
- Συμφωνία με την TUI για 3 εκατομμύρια επισκέπτες για επιλεγμένους προορισμούς
- Συμφωνία με το υπουργείο Τουρισμού της Ρουμανίας για ενίσχυση του οδικού τουρισμού
- Συμφωνία για την κρουαζιέρα, με νέους προορισμούς Γύθειο, Σπέτσες, Σκιάθο, Σκόπελο, Πάργα, Πύλο, Ανδρο, Νάξο, Σάμο, Ιο, Κάλυμνο, Υδρα
- Απευθείας πτήσεις από Αμερική από τις 7/3, από Καναδά από τις 2/4, νέες πτήσεις από μεγάλες πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου με την Jet2, 14 νέες πτήσεις με Emirates
Έρχεται λοιπόν το καίριο, βασικό ερώτημα: ο κρατικός μηχανισμός επιδιώκει και επιτυγχάνει συμφωνίες με ξένες αγορές. Τα ξενοδοχεία φρόντισαν να διαφοροποιήσουν και να ενδυναμώσουν το προϊόν τους; Φρόντισαν να αναβαθμίσουν και να προσαρμόσουν αντίστοιχα την ποιότητα των υπηρεσιών τους για να επιτύχουν «positive reviews», να χτίσουν loyalty (πίστη), να αυξήσουν το 2023 τις απευθείας κρατήσεις τους;
Αντιλήφθηκαν, άραγε, ότι καλώς ή κακώς το φορολογικό σύστημα της χώρας δεν επιτρέπει την πολιτική χαμηλού κόστους και είναι μονόδρομος η διαφοροποίηση και η αναβάθμιση της ταυτότητας; Αντιλήφθηκαν ότι η ενίσχυση του προϊόντος και των υπηρεσιών θα δημιουργήσει ζήτηση και εναλλακτικές λύσεις στο τραπέζι διαπραγματεύσεων με τους tour operators (τουριστικούς οργανισμούς) και travel agents (ταξιδιωτικούς πράκτορες); Συνειδητοποίησαν ότι η ανθεκτικότητα μιας επιχείρησης σε κρίσεις, εξ’ ορισμού απρόβλεπτα ξαφνικά γεγονότα, εξαρτάται άμεσα από τη βαθιά γνώση του κόστους ανά διανυκτέρευση και την αξίας της διαμονής για τον τουρίστα (value for money); Κατανόησαν επιτέλους ότι η λειτουργία με τζίρους και τιμές δωματίων κάτω του μέσου κόστους (average cost) σημαίνει ζημιογόνα λειτουργία με καλύτερη εναλλακτική τη μη λειτουργία; Παρακολούθησαν τα διεθνή δρώμενα μια που απευθύνονται σε ξένες αγορές; Ενημερώθηκαν για την επταετή κρίση Ουκρανίας – Ρωσίας με κορύφωση και την απειλή πολέμου να αιωρείται από το καλοκαίρι του 2021;
Δυστυχώς, η απάντηση στην πλειοψηφία των ερωτημάτων είναι «όχι»! To 2019 ήταν όντως «χρυσή χρονιά» όσον αφορά τον αριθμό των αφίξεων, αλλά όχι ως προς τον τρόπο λειτουργίας των ξενοδοχείων. Η απάντηση στα προαναφερόμενα ερωτήματα ήταν και πάλι «όχι» όπως ήταν και το 2018.
Η σεζόν δεν θα χαθεί εάν τα ξενοδοχεία:
- Εκμεταλλευτούν τον εισερχόμενο τουρισμό φέτος που διασφαλίζει ο κρατικός μηχανισμός, διαφοροποιώντας το προϊόν τους (brand), βελτιώνοντας τις υπηρεσίες φιλοξενίας και αναπτύσσοντας relationship marketing με σκοπό να χτίσουν loyalty και απευθείας κρατήσεις το 2023
- Γνωρίζουν με ακρίβεια το κόστος ανά διανυκτέρευση και την αξία του προϊόντος τους (value for money), διασφαλίζοντας τη λειτουργία του ξενοδοχείου πάνω από το μέσο κόστος
- Χαράξουν στοχευμένη τιμολογιακή πολιτική, που ακολουθεί τις τάσεις της αγοράς μεν, λαμβάνοντας υπόψη δε, την εκάστοτε ζήτηση και φυσικά, το κόστος ανά διανυκτέρευση με ακρίβεια
- Αντιληφθούν αυξημένες αφίξεις τουριστών που συνοδεύονται από αναχωρήσεις δυσαρεστημένων τουριστών, σημαίνει χαμηλή διαπραγματευτική δύναμη ξενοδοχείων την επόμενη σεζόν και ίσως των επόμενων σεζόν
- Ασχοληθούν με τις διεθνείς σχέσεις για να στοχεύσουν καλύτερα σε αγορές που δεν θα τις «προδώσουν» μειώνοντας το ρίσκο «συμβολαίων χωρίς τουρίστες»
Η αλήθεια λοιπόν, είναι ότι όσους τουρίστες και να φέρει ένας κρατικός μηχανισμός, όσες συμφωνίες και αν πραγματοποιήσει, εάν οι ξενοδόχοι ως πραγματικοί φορείς του τουρισμού και της φιλοξενίας δεν καλύψουν τα παραπάνω ερωτήματα, θα συνεχίσουν να χάνονται οι σεζόν.
«Έτσι ή αλλιώς, μιλά κανείς για τα ίδια πράγματα που αγαπά, και από κει και πέρα το λόγο έχουν αυτοί που θα τ’ ακούσουν», (Ο. Ελύτης, 1972)
Η Δρ Λεμονιά (Λένια) Παπαδοπούλου-Κελίδου είναι Λέκτορας στο City College York University Europe Campus και επισκέπτρια Λέκτορας στο Neapolis University στην Κύπρο