Για πολιτικό σεισμό στη Γαλλία μιλούν όλοι μετά τα τελικά αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών της 19ης Ιουνίου και μάλλον έχουν δίκιο. Το θέμα είναι ότι αυτός ο πολιτικός σεισμός είχε προβλεφθεί – και μάλιστα με ακρίβεια.
Η πολιτική κατάσταση στη Γαλλία έχει κάποια στοιχεία αλλοπρόσαλλα, αν επιμείνει κανείς στην επιφανειακή παρατήρηση. Πριν από μερικές εβδομάδες, ο Μακρόν «θριάμβευσε» στις προεδρικές εκλογές, κερδίζοντας κατά κράτος αλλά με κόπο στον δεύτερο γύρο τη Μαρίν Λεπέν. Ηλθε, όμως, το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών και εδραίωσε μία πολιτική συνθήκη πολύ πιο σύνθετη. Η Λεπέν υπερπολλαπλασίασε την κοινοβουλευτική δύναμή της, η ακραία Αριστερά του Μελανσόν είναι αξιωματική αντιπολίτευση και η χώρα που υποτίθεται ότι θα αναδεικνυόταν σε πολιτική ατμομηχανή της Ευρώπης στη μετά Μέρκελ εποχή, απειλείται με ένα χάος ακυβερνησίας. Αντε τώρα να διεκδικήσει πολιτική ηγεμονία στην Ευρώπη ο Μακρόν.
Αν κάποιοι στις Βρυξέλλες και αλλού επιμένουν έπειτα από αυτά να αγνοούν τους λόγους για τους οποίους εκδηλώνονται τέτοια πολιτικά φαινόμενα και περιορίζονται σε βολονταριστικές και ελιτίστικες αναλύσεις, εξηγήσεις και ερμηνείες, το μέλλον θα είναι μετά βεβαιότητας ζοφερό.
Η Γαλλία, όπως και ολόκληρη η Ευρώπη, βγαίνει (λέμε τώρα) από μία πανδημία με ακυρωμένες όλες τις προσδοκίες για οικονομική και κοινωνική ευημερία.
Ο Μακρόν, ως εκφραστής μιας νέας πολιτικής πρότασης, έχει πολλά ανοικτά κοινωνικά μέτωπα και τα στοιχεία τους δεν είναι ιδεολογικά. Ο ίδιος, ούτως ή άλλως, διατείνεται ότι έχει υπερβεί τα στερεότυπα και ότι δεν είναι ούτε δεξιός ούτε αριστερός.
Αυτό που στην πραγματικότητα έχει απέναντί του ως ετερόκλητο μεν, ισχυρό δε, κύμα αντίδρασης, είναι ένα κοινωνικό συνονθύλευμα εκατομμυρίων Γάλλων, οι οποίοι πολύ απλά θεωρούν ότι όσα συμβαίνουν και λέγονται δεν τους αφορούν και δεν τους περιλαμβάνουν. Μεταρρυθμίσεις που δεν καταλαβαίνουν, ακρίβεια, φτώχεια, μια μεσαία τάξη που δεν βλέπει να σηκώνει κεφάλι και μια ηγεσία που τελικά συγκεντρώνει μια μεγάλη και θεμελιώδη αντίφαση: κατόρθωσε να διαλύσει το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα, όμως αυτό τελικά ανασυντέθηκε και διαμόρφωσε μια βαθιά αντιδραστική, «αντισυστημική» πολιτική θέση. Λίγο-πολύ, όλοι αυτοί θεωρούν τον Μακρόν έναν ελιτιστή, αυταρχικό και ηγεμονικό πρόεδρο, στον οποίο προσάπτουν σχεδόν μοναρχικές διαθέσεις και ιδιότητες.
Υπό αυτό το πρίσμα, το πλέον ανησυχητικό στοιχείο των γαλλικών εκλογών δεν είναι αναγκαστικά η στροφή των πολιτών στους ακραίους. Είναι η θηριώδης αποχή. Περισσότεροι από τους μισούς Γάλλους δεν πήγαν να ψηφίσουν. Λιγότεροι από τους μισούς διαμόρφωσαν το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ολα αυτά συμβαίνουν και εκδηλώνονται σε μια περίοδο κατά την οποία η ακέφαλη Ευρώπη βολοδέρνει και ψάχνεται. Υποτίθεται ότι αναζητεί τρόπους αντιμετώπισης της ακρίβειας και των απειλών κατά της ευημερίας των πολιτών της, όμως στην ουσία θυσιάζει τα πάντα στον βωμό του πληθωρισμού. Επειδή, δε, ο πληθωρισμός είναι ένα πρόβλημα που δεν έχει συνταγή γιατρειάς, η πολιτική αυτή συνθήκη, εφόσον η ευρωπαϊκή ηγεσία συνεχίσει έτσι, θα προκαλέσει με αυξημένη βεβαιότητα πολιτικό ντόμινο σε όλες τις χώρες ή πάντως όσες αντιμετωπίζουν με αντίστοιχη οξύτητα τα ίδια προβλήματα.
Στα καθ’ ημάς, όλα αυτά σημαίνουν πολλά. Ο Μακρόν είναι μέχρι στιγμής ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής της Ελλάδας σε πολλά πεδία, από τα Ελληνοτουρκικά, μέχρι την οικονομία. Είναι ένας από τους πιο συχνούς συνομιλητές του Πρωθυπουργού, όμως πλέον είναι και ένας από τους πλέον αποδυναμωμένους. Με την πολιτική του εξασθένιση, αλλάζουν αναγκαστικά και τα δεδομένα για την επιρροή του στην Ευρώπη, πόσο μάλλον για τις δυνατότητές του να επιβάλλει προτάσεις και λύσεις.
Μπορεί κανείς να προδιαγράψει εξελίξεις; Δύσκολα.
Ομως μπορεί να θεωρήσει βέβαιο ότι το ψαλίδισμα των φτερών του Μακρόν είναι μία παράμετρος που θα εξεταστεί από τον Μητσοτάκη όσο θα σκέφτεται πότε να κάνει εκλογές και γιατί…