Την ώρα που ο Θεσσαλικός κάμπος είχε βρεθεί κάτω από το νερό, με τραγικές συνέπειες, τις πλήρεις διαστάσεις των οποίων ακόμα δεν έχουμε συλλάβει, στο Νέο Δελχί συναντώνταν οι ηγέτες των G20. Ένα από τα θέματα στην ατζέντα ήταν και το κλίμα. Ωστόσο, άλλη μια φορά, μια διεθνής σύνοδος πέρασε κάτω από τον πήχη όχι απλώς των προσδοκιών των «οικολόγων», αλλά της ίδιας της κλιματικής πραγματικότητας. Η αδύναμη απόφαση που ελήφθη χωρίς να τεθούν ξεκάθαροι – δεσμευτικοί στόχοι για το κλίμα, φτάνει στο feed των ειδήσεών μας, χαμένη κάτω από τη λάσπη του Θεσσαλικού κάμπου. Και όμως το Νέο Δελχί συνδέεται με τα Λάρισα, όχι μέσα από το πέταγμα της πεταλούδας, της θεωρίας του χάους, αλλά εντελώς γραμμικά, μέσα από τον πλημμυρισμένο Πηνειό. Η θολή πολιτική που συνεχίζει να αφήνει ανεξέλεγκτη την εξέλιξη της κλιματικής κρίσης έχει επιπτώσεις που τις βλέπουμε και τις υφιστάμεθα με δραματικό τρόπο.
Οφείλουμε βεβαίως να αναγνωρίσουμε ότι η Δύση —με την ΕΕ επισπεύδουσα— βρίσκεται σχεδόν πάντα στην πλευρά των πιο φιλόδοξων και δεσμευτικών κλιματικών στόχων, όπως συνέβη και αυτή τη φορά στο Νέο Δελχί. Σύμφωνα με τις πληροφορίες: Κίνα, Ινδία, Σαουδική Αραβία και Ρωσία έβαλαν εμπόδια σε ένα κείμενο με σαφέστερους στόχους περιορισμού των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε έναν συμβιβασμό. Όμως ο διπλωματικός συμβιβασμός συνθλίβεται από τη σύγκρουση με την ίδια την πραγματικότητα.
Οι αδύναμες κλιματικές προσεγγίσεις θα μας θάβουν ολοένα και συχνότερα κάτω από τα λασπόνερα. Έρχεται, πιστεύω, η ώρα που η Δύση θα πρέπει να ασκήσει πιο σθεναρές πιέσεις για την υιοθέτηση πιο ρεαλιστικών πολιτικών οι οποίες θα λαμβάνουν υπ’ όψιν τα νέα κλιματική δεδομένα και θα τα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά.
Οι μονομερείς δεσμεύσεις δεν έχουν τόσο μεγάλη αξία, καθώς δεν μπορούμε να βάλουμε γεωγραφικούς περιορισμούς στο φαινόμενο. Επίσης σε οικονομικό επίπεδο η ενεργειακή μετάβαση ανεβάζει το κόστος παραγωγής των δυτικών προϊόντων στη διεθνή αγορά όταν Κίνα και Ινδία συνεχίζουν να αξιοποιούν τους πιο φτηνούς υδρογονάνθρακες.
Η κλιματική κρίση έχει συνεπώς και γεωπολιτική διάσταση, πέρα φυσικά από την βαθύτατα υπαρξιακή, που κάποιες πλευρές στο διεθνές περιβάλλον υποκρίνονται ότι δεν κατανοούν.
Όσο περιοριζόμαστε στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και των αποτελεσμάτων, αλλά όχι των αιτίων, προσπαθούμε μάταια να γεμίσουμε το περιβαλλοντικό πιθάρι των Δαναΐδων.
* O Παναγιώτης Κακολύρης είναι αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πολιτικών Ιδρυμάτων με έδρα στις Βρυξέλλες