Ρώτησα έναν επιχειρηματία της Σαντορίνης ποιες επιχειρήσεις τα πάνε καλύτερα σε αυτό το «περίεργο» καλοκαίρι για το νησί. Τα σουπερμάρκετ, μου απάντησε. Οι τουρίστες είναι πλέον χαμηλότερου εισοδήματος και έρχονται το πολύ για τρεις μέρες, για να ανεβάσουν φωτογραφίες στο Instagram. Ετσι, προτιμούν να φτιάχνουν σάντουιτς στο δωμάτιο.
Αλήθεια λέει. Το επιβεβαιώνουν και οι επιχειρηματίες της εστίασης, σημειώνοντας ότι η απόδειξη που εμφανίστηκε στα social με τη χρέωση μουσακά στα 35 ευρώ δεν πρέπει να έχει σχέση με την πραγματικότητα. Γενικώς, με όποιον και αν συνομιλήσεις στο νησί θα σου πει περίπου το ίδιο: ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση προς μια μεγάλη κρίση ή, τέλος πάντων, προς τη διαμόρφωση μιας κατάστασης εντελώς διαφορετικής σε σχέση με τα προηγούμενα χρυσά χρόνια.
Αυτό αποδεικνύεται και από τη διαθεσιμότητα δωματίων στην καλντέρα, ακόμα και στην Οία. Υπάρχουν πάρα πολλά διαθέσιμα δωμάτια τον Αύγουστο σε τιμές μειωμένες έως και 30% σε σχέση με πέρυσι. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν πρόκειται για τιμές φιλικές προς τον έλληνα πελάτη, αλλά πλέον βρίσκεις εξαιρετικό δωμάτιο με μαγική θέα στα 200 ευρώ. Φθηνότερα ήταν μόνο στην πανδημία.
Στο νησί εκτιμούν ότι επλήγησαν και από το Euro και τους Ολυμπιακούς Αγώνες, καθώς πολλές χιλιάδες εν δυνάμει πελατών προτίμησαν να διαθέσουν τα χρήματά τους στην παρακολούθηση αυτών των δύο σπουδαίων γεγονότων. Ομως πόσοι από αυτούς ήταν να πάνε στη Σαντορίνη και προτίμησαν τα σπορ;
@terrastravels Skip Santotini! Watch for my upcoming video on Calilo in Ios! #santorini #greece #terrastravels #terrakimberlyscott #travel #placestoseeingreece ♬ original sound – TerrasTravels
Το πρόβλημα βρίσκεται αλλού. Στην υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος που προσφέρεται στους πελάτες. Και αυτό πλέον αποτυπώνεται στο πλήθος των βίντεο που αναρτώνται στην κοινωνική δικτύωση και συγκρίνουν την πραγματικότητα με το Instagram. Διότι μπορεί ο επισκέπτης να έχει στο μυαλό του την ειδυλλιακή πλευρά του νησιού, αλλά αν βρεθεί στην Οία ή στα Φηρά τις ώρες που έχουν ανέβει και άλλοι 15.000 από τα κρουαζιερόπλοια, μέχρι και που παθαίνει κρίση πανικού. Οι αφίξεις επισκεπτών από τα κρουαζιερόπλοια έχουν αυξηθεί κατά 30% σε σχέση με πέρυσι.
Η Σαντορίνη είναι ένα νησί με μοναδικές ομορφιές που, πράγματι, σου κόβουν την ανάσα. Ομως είναι και ένα νησί με άλλα τόσα προβληματικά σημεία. Η χωματερή της είναι δυο βήματα, σε ευθεία γραμμή, από τα Φηρά. Οι δρόμοι είναι σπαρμένοι με κακοτεχνίες, το μποτιλιάρισμα γίνεται συχνά εκνευριστικό, «γουρούνες» και πολυτελή βαν σχηματίζουν ένα roller coaster επικίνδυνης οδήγησης. Και η δόμηση, που είναι λες και φυτρώνουν κτίσματα από τη γη, κατατρώει μέτρο προς μέτρο τον χαρακτήρα του νησιού. Ολα αυτά, σε συνδυασμό με την ακρίβεια (που δεν έχει καμία σχέση με της Μυκόνου), αρχίζουν και θολώνουν τη λάμψη των αστεριών που έχει το νησί στις διεθνείς αξιολογήσεις.
Το νησί πλέον θέλει χρήμα και ταλαιπωρία. Αλλά ακόμα και το χρήμα δεν σου λύνει όλα τα προβλήματα. Μπορεί να έχεις πληρώσει ένα τσουβάλι λεφτά για δωμάτιο στην καλντέρα και όταν έρθουν τα κρουαζιερόπλοια να περνούν από μπροστά σου δέκα χιλιάδες άνθρωποι.
Η Σαντορίνη έχει τους καλύτερους δημογραφικούς δείκτες στη χώρα. Διότι υπάρχουν δουλειές και μετανάστες. Πλέον οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν μόνιμα στο νησί βρίσκονται εκεί για δουλειά στον τουρισμό. Συνεπώς δεν διατηρούν ιδιαίτερη συναισθηματική σύνδεση με τον τόπο. Και οι ντόπιοι, αφού συμμετείχαν και απόλαυσαν το πάρτι, αρχίζουν πλέον να ανησυχούν βλέποντας το νησί τους να αλλάζει χέρια. Και ο κίνδυνος πλέον είναι διπλός. Από τη μια η υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και από την άλλη ο βιασμός του νησιού. Αυτή τη στιγμή δείχνουν να συμβαίνουν και τα δύο.