Η Κατερίνα Σακελλαρόπουλου, Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μοιράζοντας φαγητό σε απόρους | ΓΤ ΠτΔ/ ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ ΘΟΔΩΡΗΣ/ CreativeProtagon
Απόψεις

Το παράδειγμα μιας «άλλης» Προέδρου

Δεν είδαμε ποτέ έναν Πρόεδρο να μοιράζει φαγητό σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Μπορεί να είναι ότι η Κατερίνα Σακελλαροπούλου ζούσε, ακόμα και ως πρόεδρος του ΣτΕ, εντός κοινωνίας, άρα δεν χρειάστηκε να επανασυνδεθεί μαζί της. Τώρα όμως μοιράζεται την ορατότητά της με εκείνους που δεν έχουν αντίστοιχη. Και θέτει ένα παράδειγμα που οι επίγονοί της θα πρέπει να ακολουθήσουν
Μυρτώ Λιαλιούτη

Οταν ένας κανονικός πολιτικός αποφασίζει να μοιράσει φαγητό σε όσους το έχουν ανάγκη, πράττει με γνώμονα τον συμβολισμό. Κάνει, παράλληλα, και μια επικοινωνιακή κίνηση, από τις λίγες με ουσία που αναγράφονται στα βιβλία πολιτικής επικοινωνίας. Η δράση του έχει, βαθιά κρυμμένο, έναν απώτερο σκοπό: ο κανονικός πολιτικός να μην φανεί αποκομμένος από την κανονική κοινωνία, που ανά τέσσερα χρόνια εμφανίζεται στην κάλπη για να τον ψηφίσει. 

Τι συμβαίνει, όμως, όταν ο πολιτικός δεν είναι κανονικός; Στην Ελλάδα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν χρειάστηκε ποτέ να εκλεγεί από τον λαό. Δεν χρειάστηκε ποτέ, επομένως, να κάνει την ανάλογη προεκλογική καμπάνια. Η εκστρατεία του είχε άλλα χαρακτηριστικά: ήταν η εκάστοτε κοινοβουλευτική πλειοψηφία που έπρεπε να πειστεί αν θα υπερψηφίσει μια υποψηφιότητα ή αν θα ανανεώσει μια θητεία. Από την στιγμή που «επιλέγεται για την δουλειά», ένας Πρόεδρος έχει την ευχέρεια να κάνει ό,τι θέλει –στο πλαίσιο των κανόνων σωστής λειτουργίας του πολιτεύματος και με βάση το Σύνταγμα. Άλλες φορές αυτά που είδαμε μας εξέπληξαν ευχάριστα: στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έψαχνε να βρει σημεία συμβιβασμού για το Μακεδονικό, το 2000 ο Κωστής Στεφανόπουλος αρνήθηκε να κάνει τα χατίρια του Χριστόδουλου για την αλλαγή των ταυτοτήτων και στις αρχές της κρίσης ο Κάρολος Παπούλιας αντιμετώπισε καθαρά εκείνους που τον φώναζαν προδότη. Είδαμε κι άλλα, που μάλλον άφησαν πικρή γεύση –πιο πρόσφατα, η αποδοχή της πρότασης να μην τηρηθούν πρακτικά στο Συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών μετά το δημοψήφισμα του 2015, στέρησε από τους ιστορικούς και τους πολιτικούς επιστήμονες του μέλλοντος ένα χρήσιμο εργαλείο για την κατανόηση εκείνης της περιόδου.

Δεν είδαμε ποτέ έναν Πρόεδρο να μοιράζει φαγητό σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Μπορεί να ευθύνεται το γεγονός πως η Κατερίνα Σακελλαροπούλου ζούσε, ακόμα και ως Πρόεδρος του ΣτΕ, εντός κοινωνίας, άρα δεν χρειάστηκε να επανασυνδεθεί μαζί της. Ίσως, πάλι, φταίει η ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου: εκεί που κάποιος άλλος θα εκλάμβανε την συμβολική δράση που οφείλει να έχει ένας Πρόεδρος ως ανάγκη για ένα ακόμη «αυστηρό μήνυμα» προς την πλευρά της Άγκυρας, η Σακελλαροπούλου επιλέγει έναν άλλο δρόμο. Μοιράζεται την ορατότητά της με εκείνους που δεν έχουν αντίστοιχη.

Στην κοινωνική κουζίνα «ο Άλλος Άνθρωπος», που βρίσκεται στο Μεταξουργείο, την ξέρουν ως «η γειτόνισσα». Δεν την γνώριζαν προσωπικά, ήξεραν όμως τους συνεργάτες της: εδώ και περίπου έναν μήνα, η Σακελλαροπούλου έχει δώσει εντολή στον μάγειρα του Προεδρικού Μεγάρου να παραδίδει τρεις φορές την εβδομάδα 150 μερίδες φαγητό. Και η ίδια, κάτοικος της περιοχής, γνωρίζει την δράση των εθελοντών, μιας και ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος, ο εμπνευστής του «Άλλου Ανθρώπου», πριν από μερικά χρόνια είχε μοιράσει φαγητό έξω από το σπίτι της.  

Η θητεία της Σακελλαροπούλου θα ήταν διαφορετική από τις υπόλοιπες, ήταν σαφές από την αρχή. Το τελευταίο διάστημα, με την παρουσία της στο Μεταξουργείο και την ανάρτησή της για τους νεκρούς από κορoνοϊό που «δεν είναι μόνο αριθμοί», φτιάχνει ένα καινούριο παράδειγμα για τους Προέδρους που θα ακολουθήσουν όταν αυτή αποχωρήσει. Το παράδειγμα κάποιου που δεν χρειάζεται να ακολουθήσει την πεπατημένη για να θεωρηθεί πετυχημένος και που (πέρα της υψηλής πολιτικής που όλοι αρεσκόμαστε να συζητάμε περισσότερο) συνειδητοποιεί πόσο ισχυροποιείται η δημοκρατία που υπηρετεί όταν κανείς δεν θεωρείται λιγότερος από έναν άλλο, όταν κανείς δεν μένει πίσω.

Η Σακελλαροπούλου δεν είναι μια κανονική πολιτικός, δεν είναι μια κανονική Πρόεδρος. Οτιδήποτε άλλο, σε μια περίοδο μη κανονικότητας, θα χανόταν στην κανονικότητά του.