Το κεντρικό σύνθημα της NASA «προς όφελος όλων» (for the benefit of all) συνδέεται με κάθε τόλμημα της Εθνικής Υπηρεσίας Αεροναυτικής και Διαστήματος των ΗΠΑ προς εξερεύνηση του κόσμου και ανακάλυψη νέας γνώσης στα πέρατα του Σύμπαντος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πρώτες πιο εξωστρεφείς αποστολές της των Voyager I και ΙΙ που μας κόμισαν πολύτιμες πληροφορίες και μας σύστησαν κοντινούς και μακρινούς κόσμους, συνεχίζοντας αενάως το ταξίδι της γνώσης και της εξερεύνησης.
Παραβάλλοντας, ανάλογη τόλμη και διάθεση για εξωστρέφεια, δικτύωση, εξερεύνηση και αποστολή καινούργιων δεδομένων παρατηρήθηκε στην πολύ ενδιαφέρουσα, πολύπλοκή, οικουμενική και αυστηρά συναινετική διαδικασία ανάδειξης του νέου ΓΓ του ΟΟΣΑ. Η υποψηφιότητα της Ελληνίδας πρώην Επιτρόπου και υπουργού Αννας Διαμαντοπούλου έστρεψε τα εγχώρια βλέμματα στην κορυφαία διαδικασία ενός από τους σημαντικότερους διεθνείς οργανισμούς. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν ελληνικά και κυρίως σημαντικά διεθνή ΜΜΕ παρουσίασαν αφιερώματα και συνεντεύξεις υποψηφίων ενώ χρήσιμα συμπεράσματα για την διαδικασία αντλήθηκαν από τις αναφορές της ίδιας της ελληνίδας υποψηφίας και άλλων εμπλεκομένων αξιωματούχων.
Σε μια πρώτη, εύλογη ανάγνωση, παρατηρούμε τα οφέλη από τη συνεχή προβολή των όρων «Ελλάδα» και «Ελληνίδα» για περισσότερους από πέντε μήνες, σε κεντρικές στήλες των πιο σημαντικών οικονομικών φύλλων και ιστοσελίδων της Γης. Αναφορές σε μεγάλα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά δίκτυα και αφιερώματα σημαντικών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και ερευνητικών Ινστιτούτων. Μέσα στον ίδιο τον οργανισμό, η Ελληνίδα «voyager», με ήδη καταγεγραμμένη διηπειρωτική δραστηριότητα στο βιογραφικό της, καταφέρνει να δυναμώσει την φωνή της Ελλάδας με καινοτόμες προτάσεις, εισφορά γνώσης και καταρτισμένο πρόγραμμα πολλαπλών επιπέδων (οικονομία, τεχνολογία, παιδεία, περιβάλλον κ.α.) με όραμα 20ετίας. Εκπροσωπώντας μια χώρα που πριν λίγα χρόνια καθόταν στο… σκαμνάκι του τιμωρημένου «κακού μαθητή», που χρειαζόταν να εφαρμόσει ακρίτως την «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ προκειμένου να επανέλθει στην αίθουσα διδασκαλίας.
Τελικώς, του οργανισμού δεν θα ηγηθεί η Αννα Διαμαντοπούλου. Ομως, μέσα από μια πορεία με ευρύτατη πολιτική συναίνεση, με υποδειγματική αξιοποίηση των έμψυχων και τεχνικών δυνατοτήτων της οικονομικής μας διπλωματίας και της απανταχού κραταιής ελληνικής διασποράς, η λίστα των συνδιεκδικητών του αξιώματος συνεχώς μίκραινε, με την Ελληνίδα υποψήφια να συνεχίζει. Ξεπέρασε υποψηφίους – εκπροσώπους κρατών με υπερδιπλάσιο ΑΕΠ, πληθυσμό, συμμετοχή στο G20 κ.α. Δεδομένων των περιορισμών της πανδημίας, οι οποίες βέβαια μπορεί να ίσχυαν για όλους αλλά οι πλουσιότερες χώρες είχαν την δυνατότητα ακόμα κι αυτές να τις υπερβούν, η αποστολή γινόταν ακόμη πιο δύσκολη και άνιση. Η τελική πάντως κατάταξη μεταξύ των τριών επικρατέστερων διεκδικητών -αν μη τι άλλο- αφήνει ως παρακαταθήκη μια αξιοθαύμαστη επίδοση που προσθέτει αέρα στα πανιά της… όποιας επόμενης εθνικής διεκδίκησης. Βγάζει την Ελλάδα από το «λιμάνι» του παρατηρητή, στο ανοιχτό πέλαγος του εξερευνητή ταξιδιώτη.
Αν θελήσουμε να εμβαθύνουμε λίγο περισσότερο στα διδάγματα αυτού του ταξιδιού αξίζει να σταθούμε στην υποδειγματική συναίνεση που επιβάλλουν οι κανονισμοί της διαδικασίας. Προκειμένου να συγκεραστούν και να συνυπάρξουν 36 χώρες από κάθε γωνία της Γης, ορίζονται αυστηροί κανόνες, υψηλά ποιοτικά κριτήρια υποψηφιοτήτων και αμέτρητες διαβουλεύσεις ώστε να επιτευχθεί η πιο συναινετική αλλά και ποιοτική ταυτόχρονα επιλογή. Αυτό το παράδειγμα μπορεί να γίνει πυξίδα για την κάλυψη εγχώριων αξιωμάτων, όπου απαιτούνται υπερκομματικές ηγεσίες και ευρύτερες συναινέσεις. Ισως έτσι αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικότητα αρκετές από τις διαχρονικές παθογένειες που βασανίζουν την χώρα και αυτές οι θέσεις ευθύνης προσελκύσουν αντίστοιχους διεκδικητές για να τις υπηρετήσουν. Ούτως ή άλλως, τα voyager, ανεξαρτήτως του τι συμβαίνει στη γη, θα συνεχίσουν αδιάκοπα το ταξίδι τους, προς όφελος όλων.
Ο Γιώργος Παπούλιας είναι Πολιτικός Επιστήμονας και διευθυντής του ΙnSocial