Στην Κάρπαθο, ένας πατέρας αυτοκτόνησε, όταν στο νησί κυκλοφόρησε βίντεο με τον γιο του να συνευρίσκεται ερωτικά με άλλον άνδρα. Εξ όσων γνωρίζουμε, έβαλε τέλος στη ζωή του, αδυνατώντας να διαχειριστεί τον αντίκτυπο που θα είχε η διαρροή του βίντεο στην τοπική κοινωνία. Αυτοκτόνησε από ντροπή.
Βέβαια, πάντα τα αίτια μιας αυτοκτονίας βρίσκονται πίσω από ένα λαβύρινθο ψυχομετρικών παραμέτρων, αλλά ας δεχθούμε το προφανές: ο πατέρας οδηγήθηκε στο απονενοημένο καθώς θεώρησε ότι ήταν αδύνατο να ζήσει πλέον στο μικρό νησί. Και δεν είναι μόνο η συμπεριφορά της τοπικής κοινωνίας, οι πλάγιες ματιές, ίσως και τα γελάκια στο καφενείο, που τον βύθισαν στην απόγνωση.
Είναι και ο αξιακός κώδικας του ιδίου που καθιστούσε μη διαχειρίσιμη την αποκάλυψη του βίντεο. Αν δεν πιστεύεις ότι πρέπει να ντραπείς για κάτι, τότε αντιμετωπίζεις και αλλιώς τα σχόλια των τρίτων. Ομως και αυτός ο αξιακός κώδικας χορηγήθηκε ή διαμορφώθηκε από την τοπική κοινωνία. Είναι δύσκολο, έως αδύνατο, για έναν άνθρωπο που έχει περάσει τη ζωή του σε ένα μικρό νησί, να αναπτύξει προσωπικούς κώδικες, ανεξάρτητους από τα παραδοσιακά σχήματα. Και φυσικά, δεν συμβαίνει μόνο στην Κάρπαθο. Συμβαίνει σε όλα τα μικρά μέρη της περιφέρειας. Και στο νησί είναι πιο δύσκολο, καθώς περιβάλλεται από θάλασσα και η έννοια της φυγής καθίσταται πιο σύνθετη.
Ομως, αλήθεια, αυτή δεν είναι η πατρίδα μας; Και όχι μόνο στα χωριά. Ναι, θα μπορούσε να συμβεί και στην πόλη. Γιατί ο μέσος έλληνας γονιός έχει άγχος μην τυχόν το παιδί του, ειδικά το αγόρι του, πάρει τον άλλο δρόμο. Και δεν το διαχειρίζεται πάντα εύκολα. Συχνά, το παίρνει βαριά, θέλει να το κρύψει κάτω από ντροπή, τον βαραίνει. Αυτό, όσο και αν ακούγεται παράλογο, είναι αναμενόμενο και στην ουσία του φυσιολογικό.
Θυμηθείτε ποιες ήταν, μέχρι πολύ πρόσφατα, οι κυρίαρχες αξίες στην ελληνική κοινωνία και πόσα βήματα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Ασφαλώς παραμένει σε μεγάλο βαθμό συντηρητική και εν μέρει στενοκέφαλη. Ακόμα και αν δεν το αντιλαμβάνεται. Διαβάστε στα social τα σχόλια για την αυτοκτονία στην Κάρπαθο. Τα περισσότερα αναθεματίζουν αυτούς που κοινοποίησαν το βίντεο, θεωρώντας παγιωμένη την αντίληψη που απαξιώνει κοινωνικά την ομοφυλοφιλία. Ομως εκεί δεν το πρόβλημα; Στην αντίληψη. Πόσοι από σας θεώρησαν περίπου λογικό ή αναμενόμενο να αυτοκτονεί ένας άνθρωπος όταν αποκαλύπτεται η ομοφυλοφιλία του παιδιού του;
Πρόσφατα σηκώθηκε κάποιος θόρυβος για τη διαφήμιση του Pantene που προβάλλει άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Μεταξύ μας, τον είχα βρει υπερβολικό, το έλεγα και στο ραδιόφωνο. Πίστευα ότι η εταιρεία πάτησε πάνω στο trend πολιτικής ορθότητας και έκανε το χρέος της με μία διαφήμιση. Λάθος μου. Ο σκοπός αυτών των διαφημίσεων, όπως και της μυθοπλασίας με έντονο το gay στοιχείο, δεν είναι η υιοθέτηση των τάσεων, αλλά η εξοικείωση του κοινού.
Στην αρχή μπορεί να σοκάρεται με ένα φιλί μεταξύ ανδρών (το φιλί μεταξύ γυναικών δεν ενοχλεί τόσο…), αλλά με τον καιρό το εντάσσει στις εικόνες που είναι συμβατές με την πραγματικότητα. Υπό την έννοια αυτή, είναι πολύ χρήσιμοι οι άνθρωποι που κάνουν coming out, μιλώντας δημόσια για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό. Εξημερώνουν κομμάτια της κοινωνίας. (Κάποια στιγμή, θα πρέπει να αποτιμηθεί η σπουδαία συνεισφορά του Γιώργου Καπουτζίδη σε αυτό το πεδίο.)
Η Κάρπαθος μας θυμίζει και πόσο σημαντικό είναι το μάθημα της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης (η Κεραμέως ελέγχεται από πολλούς ως «θεούσα», αλλά αυτή το εισήγαγε, να τα λέμε και αυτά), η συζήτηση για έμφυλες ταυτότητες, που επίσης είχε προκαλέσει θόρυβο, και άλλες αντίστοιχες πρωτοβουλίες.
Η τραγωδία δεν μας μαθαίνει κάτι. Μας υπενθυμίζει ότι μπορεί το κεφάλι και ο λαιμός της κοινωνίας να έχουν περάσει στον 21ο αιώνα, όμως το υπόλοιπο σώμα ακόμα βρίσκεται πίσω στον χρόνο. Και δεν βλέπει με καλό μάτι την εξέλιξη.