Η εικόνα των ουκρανών αγανακτισμένων που πετάνε πέτρες στους συμπατριώτες τους οι οποίοι επέστρεψαν στην πατρίδα τους από την Κίνα, δεν είναι ούτε πρωτόγνωρη, ούτε εξαιρετική για το ανθρώπινο γένος. Μάλλον προς το σύνηθες κλείνει, παρά προς το αναπάντεχο. Το ανθρώπινο θηρίο είχε ανέκαθεν εύκολο το λιντσάρισμα του συντρόφου, του γείτονα ή του συμπατριώτη του. Πόσο μάλλον του μακρινού, του διαφορετικού, του αλλοεθνή, του αλλόθρησκου.
Θα πείτε ότι στον πλανήτη (ή στο μέγιστο μέρος του) υπάρχει πλέον πολιτισμός, νομικά συστήματα και ανθρώπινα δικαιώματα, κατοχυρωμένα και με καθολική αποδοχή. Αρα οι πετροβολητές είναι μια μειοψηφία αντιμετωπίσιμη. Συμφωνώ. Υπάρχει μια κρούστα πολιτισμού πάνω-πάνω, αυτό το κατάφερε το ανθρώπινο γένος. Αλλά μόλις βρεθεί η αφορμή που θα ξύσει ανεπαισθήτως αυτή την κρούστα, η αποφορά του ανθρώπινου θηρίου ξεπηδά σαν να άνοιξε καπάκι βόθρου.
Μέχρι πριν έναν αιώνα, κρεμούσαν υποχρεωτικά στους λεπρούς ένα κουδούνι στο πόδι και τους πετροβολούσαν αλύπητα αν το κουδουνάκι ακουγόταν να πλησιάζει στο χωριό για να ζητιανέψει λίγο ψωμί. Ο Αουρελιάνο Μπουενδία στα «Εκατό χρόνια μοναξιά» του Μαρκές, μόλις έπαθε κάποια διάλειψη κι άρχισε ξάφνου να μιλά λατινικά, τον έδεσαν με μια χοντρή αλυσίδα στον πλάτανο της αυλής του σαν σκύλο. Αυτό έκαναν στην Λατινική Αμερική σε όσους θεωρούσαν τρελούς.
Θα πείτε πως οι Ουκρανοί που πετροβολούσαν, ήταν φοβισμένοι. Απαράδεκτοι μεν, αλλά κατ’ ουσίαν φοβισμένοι. Δεν είχαν εμπιστοσύνη στις υγειονομικές δομές της Ουκρανίας, ότι είναι ικανές να κρατήσουν τον κωρονοϊό μακριά από τον πληθυσμό. Αντιστοίχως φοβισμένοι, το λοιπόν, ήταν και οι κάτοικοι της κεντρικής Ευρώπης τον μεσαίωνα, όταν έκαψαν περί τους 30.000 Εβραίους γείτονες τους σε δεκάδες πόλεις, θεωρώντας τους υπεύθυνους για την επιδημία πανώλης που χτύπησε την γηραιά ήπειρο. Για όλα φταίει ο φόβος, σωστά;
Σαχλαμάρες. Ζώα είναι και οι σημερινοί Ουκρανοί που πετροβολούν τους επαναπατριζόμενους και ζώα ήταν οι προ δέκα αιώνων Ευρωπαίοι που έκαιγαν τους «μολυσμένους σταυρωτήδες του Χριστού» όπως τους έλεγαν, ξεχνώντας πως και ο Χριστός Εβραίος ήταν. Κι αν εκείνες τις σκοτεινές και δεισιδαιμονικές εποχές, οι επιδημίες αποδίδονταν σε θεϊκή τιμωρία για αμαρτήματα που δικαιολογούσαν δήθεν τις φωτιές μιας επίγειας κόλασης, οι σημερινοί δεν έχουν καν αυτή την δικαιολογία. Τον 21ο αιώνα, το ανθρώπινο ζώο εμφανίζεται σ’ όλη του την κυνικότητα και την αγριάδα. Αρπάζει την πέτρα και δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν, μόνο στον δήθεν φόβο του που του επιτρέπει τα πάντα.
Θα πείτε ότι δίπλα σε αυτές τις αισχρότητες υπάρχουν και τα παραδείγματα πολιτισμένης συμπεριφοράς και κορυφαίου ανθρώπινου αλτρουισμού. Οι γιαγιάδες μας στην Λέσβο που αντί να σηκώσουν πέτρα πήραν το βρέφος και το τάισαν γάλα. Η υπουργός υγείας της Ουκρανίας που θα μπει μέσα στον χώρο της απομόνωσης μαζί με τους επαναπατρισθέντες. Μπράβο τους, μόνο που πλανώνται πλάνην οικτράν όσοι νομίζουν ότι με κάτι τέτοια το ανθρώπινο θηρίο εκλογικεύεται και εκπολιτίζεται.
Στα έγκατα της ανθρώπινης ύπαρξης (και Ιστορίας κατ’ επέκταση) λουφάζουν φρικαλέα ένστικτα. Έχω δει σε ντοκιμαντέρ ύαινες να τρώνε για ώρες κομμάτι-κομμάτι ένα βούβαλο που είχε κολλήσει στην λάσπη, δίχως να κάνουν τον κόπο να τον θανατώσουν. Ε λοιπόν, αυτός που αντί να περιθάλψει τον άρρωστο γείτονα του (που δεν είναι καν άρρωστος, απλώς βρισκόταν στην περιοχή της αρρώστιας), το πετροβολά και τον καίει για να φύγει, είναι χειρότερος απ’ την ύαινα. Αύριο εύκολα θα τον σκοτώσει. Οπως κάποιοι που έκαιγαν βιβλία. Μια πενταετία χρειάστηκαν για να βάλουν ανθρώπους στην θέση των βιβλίων.