Για μένα πρόκειται για τηλεοπτικό και διαδικτυακό θέαμα. Δεν αγγίζει την πραγματική ζωή μου. Το Αφγανιστάν είναι πολύ μακριά από την Αγία Παρασκευή. Η απελπισία των ανθρώπων στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, τα κορμιά που πέφτουν από το αεροπλάνο, οι οιμωγές των γυναικών που θα σκίσουν το πτυχίο τους, θα φορέσουν μπούργκα και θα δοθούν δώρο σε κάποιον αγράμματο ξεδοντιάρη Ταλιμπάν απέχουν χιλιάδες μίλια από μένα και τα ασφαλή παιδιά μου. Παρά ταύτα, η φρίκη μου είναι τερατώδης, σχεδόν όσο και η έκπληξή μου για όσα συμβαίνουν εκεί πέρα.
Μύθοι και θέσφατα δεκαετιών συγκρούονται εντός μου, καθώς βλέπω τις εικόνες. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τίποτα. «Εξευτελίστηκαν οι Αμερικανοί» διαβάζω. Συμφωνώ, αλλά πώς γίνεται να ξεφτιλίζονται και όταν μπαίνουν στο Αφγανιστάν και όταν αποχωρούν; Λίγο αλλόκοτο δεν είναι; Ναι, οι εξελίξεις έφεραν ξανά στην επικαιρότητα τη φωτογραφία του ελικοπτέρου στην ταράτσα της αμερικάνικης πρεσβείας στη Σαϊγκόν. Ομως από εκεί έφυγαν ύστερα από παταγώδη στρατιωτική ήττα και σκοτώνοντας ως την τελευταία στιγμή. Από ‘δώ αποχώρησαν οικειοθελώς, δεν έχει μια κάποια ποιοτική διαφορά;
Δεν τους δικαιολογώ, ούτε τους ελεεινολογώ, κολυμπώ απλώς μέσα στην άγνοιά μου, κι ας έχω δει εκατό ταινίες του Χόλιγουντ με θέμα του Αφγανιστάν. Θα μου πείτε, από το σινεμά βρήκες να ενημερωθείς; Εντάξει, αλλά από πού αλλού; Κι αναπολώ τον απλοϊκό τρόπο σκέψης που είχα πριν από δύο και τρεις δεκαετίες, τότε που ήμουν υπέρ των Αφγανών που πολεμούσαν τους σοβιετικούς εισβολείς και μετά υπέρ πάλι των Αφγανών που πολεμούσαν τους αμερικανούς εισβολείς. Ευκολάκι τότε ο κόσμος, με ευδιάκριτα σύνορα ανάμεσα στους καλούς και τους κακούς. Τώρα όλα ένας αχταρμάς, δεν βλέπετε τι έχουν να πάθουν οι δύστυχες οι Αφγανές;
Ναι, σύμφωνοι, αλλά όλο αυτό έγινε μόνο και μόνο για να καταπιέσουν φρικτά τις γυναίκες τους που είχαν σηκώσει κεφάλι λόγω των Αμερικανών; Ε, δεν μπορεί, θα υπάρχει και κάτι άλλο, δεν γίνεται μια τέτοια αστραπιαία προέλαση να έγινε μόνο για την μπούργκα. Του κερατά, δηλαδή. Κι έπειτα, πού βρήκαν όπλα και κατέλαβαν μια χώρα οι Ταλιμπάν; Κάποιος τους εξόπλισε. Και δεν μπορεί όλος ο λαός να είναι εναντίον τους, αλλά να αρπάζουν τις αχανείς εκτάσεις και τις πόλεις αμαχητί. Πλειοψηφία θα είναι επί του συνόλου, δεν εξηγείται αλλιώς. Αλλά εν τοιαύτη περιπτώσει, καλά είπε ο Μπάιντεν ότι δεν γίνεται να δώσει με το ζόρι ελευθερία και δημοκρατία σε μια κοινωνία που δεν τα θέλει. Διότι αυτό είπε κατ’ ουσίαν με το διάγγελμά του.
Δεν ξέρω, πέφτω απ’ τα σύννεφα. Από την πρώιμη νεότητά μου ήμουν σταθερά υπέρ της αυτοδιάθεσης των λαών. Ναι, αλλά όταν αυτή η αυτοδιάθεση χρησιμοποιηθεί για την εγκαθίδρυση ενός φρικτά αυταρχικού και σκοταδιστικού καθεστώτος, εγώ τι θέση πρέπει να λάβω; Οχι ότι η θέση μου θα έχει καμιά σημασία για τις παγκόσμιες εξελίξεις, έχει όμως μια κάποια σημασία για μένα ως άνθρωπο. Να ξέρω πού πατώ και πού βρίσκομαι βρε αδερφέ. Επίσης από τα νιάτα μου ήμουν σταθερά εναντίον κάθε ιμπεριαλιστικής επέμβασης μιας υπερδύναμης σε κάποια μικρή και αδύναμη χώρα.
Καθότι οι μεγάλοι, οι αδίστακτοι και οι δυνατοί, πήγαιναν στους μικρούς, τους πατούσαν στον σβέρκο και τους ξεζούμιζαν, έτσι ήξερα. Τώρα τι διάολο πάθανε οι Αμερικανοί και θέλουν να πάψουν να ξεζουμίζουν το Αφγανιστάν; Κι όχι μόνο αποφασίζουν να πάψουν να το εκμεταλλεύονται, αλλά να υποστηρίζουν κιόλας ότι ξεπαραδιάστηκαν προσπαθώντας να μεταλαμπαδεύσουν εκεί μια δημοκρατία και μια ισότητα που κανείς δεν θέλει. Μπερδεμένα πράγματα, πρωτοφανή, σαν τότε που έπεφτε το Tείχος στο Βερολίνο και χάσαμε τον κόσμο.
Καλύτερα να αφήσω τα διεθνή και να ξαναγυρίσω στις φωτιές, είναι θέμα που καταλαβαίνω καλύτερα. Ετσι νομίζω, δηλαδή, γιατί κι εκεί όλο και πιο πολύπλοκα μοιάζουν τα πράγματα…