Στο λιμάνι του Τζιμπουτί βρίσκονται, αρόδο, δύο πλοία (το «Πτολεμαίος» και το «Αρίμπας») που ανήκουν σε offshore εταιρεία συμφερόντων Αλέξανδρου Τσάκου – ανεξάρτητο παρακλάδι της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας. Η εταιρεία χρεοκόπησε. Εχει ξανασυμβεί. Τα χρέη της προς τις λιμενικές αρχές του Τζιμπουτί και τρίτους υπολογίζονται περίπου στα 2,8 εκατ. δολάρια.
Tον Σεπτέμβριο του 2019, οι αρχές του Τζιμπουτί κατέσχεσαν τα πλοία που, όπως όλα δείχνουν, πάνε προς πλειστηριασμό. Ωστόσο, βάσει των διεθνών κανόνων ναυσιπλοΐας, πρέπει υποχρεωτικά να φέρουν πλήρωμα ασφαλείας, βασικά μηχανικούς για την υποστήριξη της λειτουργίας τους.
Στα δύο πλοία έχουν απομείνει τέσσερις έλληνες ναυτικοί. Απλήρωτοι. Οι δύο εξ αυτών αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Η ζωή τους είναι σκληρή. Επικίνδυνη. Αποκλεισμένοι στο πλοίο, με προβληματική σίτιση, σκουπίδια και περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας. Οι αρχές του Τζιμπουτί έχουν αφαιρέσει τα διαβατήρια τους. Οι ναυτικοί μπορούν να αποχωρήσουν από τα πλοία μόνο αν αντικατασταθούν από άλλα πληρώματα. Λογικό. Καμία λιμενική αρχή στον κόσμο δεν θα επέτρεπε την εγκατάλειψη των πλοίων.
Η Ελλάδα έχει στείλει έξι ρηματικές διακοινώσεις στις αρχές του Τζιμπουτί, ζητώντας να επιτραπεί ο επαναπατρισμός των τεσσάρων ναυτικών. Εστειλε και διπλωματικό προσωπικό. Το πρόβλημα όμως δεν βρίσκεται στις αρχές του Τζιμπουτί. Αυτές κινούνται με βάση τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία. Το πρόβλημα βρίσκεται στη μη αποστολή πληρώματος αντικατάστασης.
Εντάξει. Ποιος μπορεί να στείλει πλήρωμα; Η ναυτιλιακή εταιρεία χρεοκόπησε. Μένει η ασφαλιστική εταιρεία που έχει ήδη αναλάβει τη σίτιση τους. Οι οικογένειες των ναυτικών προσέφυγαν δικαστικά κατά της ασφαλιστικής εταιρείας, ζητώντας προσωρινή διαταγή για την εκταμίευση ποσού που θα επιτρέψει την αποστολή νέου πληρώματος. Η ασφαλιστική εταιρεία εγείρει ενστάσεις που βασίζονται στο καθεστώς απασχόλησης των ναυτικών -οι ενέργειες του πλοιοκτήτη το έχουν καταστήσει θολό. Η απόφαση θα βγει τη Δευτέρα. Ενδεχομένως τη Δευτέρα να συζητηθεί και το θέμα εκτενώς στη Βουλή.
Συζητήθηκε, πάντως, πρόσφατα με πρωτοβουλία της Κυριακής Μάλαμα, του ΣΥΡΙΖΑ, της μόνης εκπροσώπου του κοινοβουλίου που ανέφερε το όνομα του εφοπλιστή. Η κυρία Μάλαμα άκουσε τα αναμενόμενα από τον υφυπουργό Εξωτερικών Κωνσταντίνο Βλάση. «Κάνουμε ενέργειες». Αλήθεια είναι. Πέρα από τις διπλωματικές κινήσεις ζητήθηκε και η βοήθεια της COSCO που έχει σημαντική παρουσία στο Τζιμπουτί. Και φυσικά, όπως είπε ο κ. Βλάσης, το υπουργείο Εξωτερικών δεν δύναται να ασκήσει πίεση προς τον εφοπλιστή ώστε να αναλάβει τις οικονομικές του υποχρεώσεις και να απεγκλωβιστεί το πλήρωμα.
Εδώ όμως υπάρχει θέμα.
Πρώτον, αφού το υπουργείο Εξωτερικών αδυνατεί να ασχοληθεί με τον εφοπλιστή, ας ασχοληθεί κάποιος άλλος από την κυβέρνηση. Γενικώς, ας ασχοληθεί η κυβέρνηση. Μπορεί η πλοιοκτήτρια εταιρεία να είναι offshore, αλλά, του κερατά, μιλάμε για έλληνα εφοπλιστή. Ολο και κάποιος θα μπορεί να του πει δυο λόγια σε κατάλληλο ύφος, σωστά;
Δεύτερον, η κυβέρνηση έχει μια χαρά σχέσεις με την εφοπλιστική κοινότητα. Ας κάνει ένα μικρό έρανο να μαζευτούν τα χρήματα προκειμένου να σταλεί καινούργιο πλήρωμα. Το μηνιαίο κόστος υπολογίζεται στα 15.000 δολάρια. Για Ελληνες πρόκειται, για ναυτικούς του ελληνόκτητου στόλου που κυριεύει τις θάλασσες της οικουμένης. Θα κολλήσουμε σε τόσο λίγα χρήματα; Aυτή η λύση έχει βέβαια μεγάλη γραφειοκρατία από πίσω της, ως προς το ποιος θα εμφανιστεί ως υπεύθυνος για τα πλοία.
Τρίτον, είναι άγνωστο (δηλαδή αμφίβολο) αν η διπλωματική πίεση στο Τζιμπουτί μπορεί να φέρει αποτελέσματα. Διότι δεν υπάρχει περίπτωση να δεχθούν την εγκατάλειψη των πλοίων. «Φέρτε νέο πλήρωμα και πάρτε το παλιό, δεν μπορούμε να αναλάβουμε εμείς τα πλοία» λένε στους έλληνες διπλωμάτες.
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία για τον επαναπατρισμό τεσσάρων συμπατριωτών μας που στερούνται βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ας τραβήξει κλωστές, ας σηκώσει τηλέφωνα, εν ανάγκη ας κινηθεί και ελαφρώς ανορθόδοξα. Είναι ντροπή η συνέχιση της ομηρείας τους.