Τη Βραυρώνα την ξέρετε. Κι αν δεν την ξέρετε, την έχετε ακουστά. Εξάλλου, εκεί υπάρχει ο περίφημος αρχαίος ναός της Αρτέμιδας, ντροπή να ζει κανείς στην πρωτεύουσα και να μην έχει πάει να τον θαυμάσει. Οτι η Βραυρώνα και όλες οι όμορες περιοχές εκεί στην παραλιακή Ανατολική Αττική θεωρούνται από τις υποψήφιες να πνιγούν σε μια ενδεχόμενη πλημμύρα, δεν το ξέρετε (εκτός κι αν είστε κάτοικος) αλλά σας το βεβαιώνω εγώ. Το λένε οι μελέτες.
Την περιοχή διασχίζει ο Ερασίνος ποταμός, το σημαντικότερο ποτάμι της περιοχής των Μεσογείων. Μόλις βρέξει συγκεντρώνει τα νερά των ρεμάτων από τις περιοχές Κορωπίου και Παιανίας, όπως του Αγίου Γεωργίου, Λαμπρικά-Πόκα-Μαρκόπουλου. Ηδη, από το 1991 μέχρι το 2013 έχουν καταγραφεί 12 πλημμυρικά επεισόδια, ενώ είναι γνωστό ότι ο αρχαίος ναός έχει κατά καιρός σκεπαστεί από λάσπες και ιζήματα που έφεραν τα νερά του ποταμού που τον πλημμύριζαν. Αυτά προ κλιματικής κρίσης. Ετσι και ο Ερασίνος ποταμός πλημμυρίσει με τα μέτρα του 2023, θα κλάψουν μανούλες στην Ανατολική Αττική. Μπροστά σε αυτό που θα συμβεί η Μάνδρα θα είναι παιδική χαρά.
Ευτυχώς, η Διεύθυνση Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών Εργων του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών έχει προκηρύξει ένα μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο κατά μήκος του ποταμού Ερασίνου, που όταν ολοκληρωθεί θα προφυλάξει, επιτέλους, την περιοχή από τη μετατροπή της σε Βόλο, σε Πήλιο ή σε Θεσσαλία. Και όμως, το απολύτως αναγκαίο αυτό έργο έχει μπλοκαριστεί από το 2021 με προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ξέρετε γιατί; Διότι, λένε οι προσφυγές, από το έργο πλήττονται οι πληθυσμοί του αττικόψαρου.
Τι πράγμα; Πρώτη φορά ακούτε το αττικόψαρο; Ε, λοιπόν, η επιστημονική του ονομασία είναι Pelasgus marathonicus, ανακαλύφθηκε μόλις πριν από έναν αιώνα (το 1921), είναι ένα ψαράκι του γλυκού νερού 3-7 εκατοστών και ζει σε ποτάμια, λίμνες, πηγές και βάλτους της Στερεάς Ελλάδας. Συναντάται στον Μαραθώνα, στον Σπερχειό, στον Βοιωτικό Κηφισό και (τώρα τελευταία) στον Αττικό Κηφισό. Επίσης, στον Ασωπό, στην Αταλάντη, στις Θερμοπύλες και γενικά σε λιμνάζοντα νερά της Στερεάς.
Μικρές ομάδες του αττικόψαρου έχουν παρατηρηθεί και στον Ερασίνο. Εξ αιτίας λοιπόν αυτών των λίγων δεκάδων μικρών ψαριών μεγέθους τριών εκατοστών που ζουν εκεί στις κολύμπες του ποταμού δίπλα στον αρχαίο ναό, κάποιοι οικολόγοι ή επιστήμονες ή οργανώσεις μπλοκάρουν αντιπλημμυρικά έργα πολλών εκατομμυρίων που θα σώσουν ζωές και περιουσίες. Προσέξτε, με το έργο δεν θα εξαφανιστεί το αττικοψαράκι, ενδέχεται να πληγούν οι μικροί πληθυσμοί του στον Ερασίνο διότι θα μειωθεί –λένε- η τροφή του και θα ενοχληθεί η αναπαραγωγή του από τις χωματουργικές εργασίες.
Κυρίως όμως, αυτό που λένε οι προσφυγές, είναι ότι το αντιπλημμυρικό έργο είναι πολύ μεγάλο για τα μέτρα της περιοχής, φαραωνικό το χαρακτηρίζουν, με αποτέλεσμα να χαλάει την αρμονία του περιβάλλοντος και να πλήττει την βιοποικιλότητα της περιοχής. (Βέβαια, όταν πλημμύρισε όλος ο κάμπος φωνάζαμε γιατί δεν φτιάχτηκαν τερατώδη έργα, ικανά να συγκρατήσουν τόσα εκατομμύρια τόνους νερού, αλλά αυτό είναι άλλης τάξεως θέμα. Τώρα το θέμα μας είναι το Pelasgus marathonicus).
Θα μου πουν κάποιοι ότι το αττικόψαρο των τριών εκατοστών υπάρχει εκεί χιλιάδες χρόνια και ότι είναι πολύ αλαζονικό για μας τους σύγχρονους ανθρώπους να επέμβουμε στους προαιώνιους βιότοπους του, με φόβο να το εξαφανίσουμε. Δεν θα διαφωνήσω, απλώς επισημαίνω την ανάγκη να θυμηθούμε το Pelasgus marathnicus όταν κάποιος Daniel ή Elias χτυπήσει την Αττική. Διότι τότε που θα ουρλιάζουν οι συγγενείς των πνιγμένων και αυτοί με τα πλημμυρισμένα σπίτια και μαγαζιά, δεν θα βρουν απέναντι τους όσους έκαναν προσφυγή, για να τους πουν «ναι, αλλά υπήρχε και το αττικόψαρο». Την πάπια θα κάνουν αυτοί και θα την πληρώσουν υπουργοί, περιφερειάρχες και δήμαρχοι. Κυρίως όμως ο απλός κοσμάκης…