«Ντροπή να κοιμάμαι στο αυτοκίνητο διότι μου ζητάνε 400 ευρώ για ένα στούντιο και αδυνατώ να δίνω τόσα λεφτά για ένα σπίτι».
Με την παραπάνω ανάρτηση εκπαιδευτικού που διορίστηκε σε δημοτικό σχολείο στη Ρόδο, και ψάχνει να βρει σπίτι έως 300 ευρώ γιατί μέχρι τόσα μπορεί, ξεκινάει η σχολική χρονιά φέτος. Ακόμα μία όπου το πρόβλημα εμφανίζεται ξανά και παραμένει άλυτο.
Να ήταν μόνο μία η ανάρτηση, είναι δεκάδες, η μία πιο ντροπιαστική από την άλλη. Αλλωστε, μιλάμε για περίπου 60.000 νεοδιόριστους και αναπληρωτές που κάθε χρόνο φεύγουν από το σπίτι τους για να δουλέψουν κάπου αλλού. Τα νησιά, ειδικά εκείνα που έχουν τη μεγαλύτερη τουριστική κίνηση, σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, βρίσκονται πάντα πρώτα στη λίστα αυτού του ζητήματος, που βασανίζει σταθερά χιλιάδες ανθρώπους. Οχι μόνο διορισμένους εκπαιδευτικούς, αλλά και υγειονομικούς. Με μια φράση, όποιος διορίζεται σε νησί, ματώνει για ένα κεραμίδι.
Οι περιγραφές για την οδύσσεια εξεύρεσης στέγης σε κάνουν να αισθάνεσαι βαθιά αμηχανία για το κράτος στο οποίο ζεις, που δεν μπορεί, ή δεν θέλει, να επιλύσει το πρόβλημα, λες και δεν το αφορά. Εχεις έναν εργαζόμενο που του δίνεις 800-900 ευρώ και τον στέλνεις εκτός της έδρας του, σε ένα μέρος όπου ξέρεις πολύ καλά ότι τα ενοίκια είναι υψηλά. Πώς πιστεύεις ότι θα καταφέρει αυτός ο άνθρωπος να τα βγάλει πέρα; Και, κυρίως, γιατί καθυστερείς τόσα χρόνια να του βρεις αποτελεσματικές λύσεις; Γιατί το αντιμετωπίζεις με ημίμετρα; Αυτό είναι το πιο εξοργιστικό από όλα.
Είναι προφανές τι πρέπει να γίνει για να εξομαλυνθεί η κατάσταση. Ή θα πρέπει να κάνεις γενναιόδωρες αυξήσεις στον μισθό των διορισμένων σε τόπους με υψηλή τουριστική κίνηση, όπου και η τρύπα για να μείνεις κοστίζει 300 ευρώ, ή θα τους δώσεις ένα επίδομα στέγασης αναλόγως της μέσης τιμής ενοικίων κάθε περιοχής, ή αλλιώς, θα εξασφαλίσεις ότι εκεί που τους στέλνεις θα βρουν σίγουρα κατάλυμα που μπορεί να το σηκώσει ο μισθός τους. Αν δεν υπάρχει, φτιάξε το εσύ, είναι υποχρέωσή σου.
Στην τελευταία περίπτωση, μεγάλη ευθύνη έχει και ο κάθε δήμος, η τοπική κοινωνία και αυτοδιοίκηση. Είναι να απορείς, δηλαδή, ειδικά για κάποια μέρη όπου ο τουρισμός έχει προσφέρει μια οικονομική ευμάρεια, γιατί δεν αντιδρούν με πράξεις απέναντι σε αυτό το φαινόμενο. Αν μη τι άλλο, μιλάμε για ανθρώπους που φτάνουν εκεί για να διδάξουν γράμματα στα παιδιά τους, να στελεχώσουν ιατρικά κέντρα κ.ο.κ.
Κάθε καλοκαίρι, οι τοπικοί άρχοντες δημοφιλών τουριστικών προορισμών παραπονιούνται, για παράδειγμα, ότι τα ιατρικά κέντρα τους δεν έχουν ανάλογο, της τουριστικής κίνησης, ανθρώπινο δυναμικό. Πολύ σωστά παραπονιούνται, είναι μέγα θέμα, αλλά όταν φτάνει Σεπτέμβρης και οι διορισμένοι κάθε ειδικότητας φτάνουν εκεί και παλεύουν να βρούνε σπίτια, οι τοπικοί άρχοντες σφυρίζουν αδιάφορα. Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι.
Είναι τόσο δύσκολο να εξασφαλιστούν χρήματα και να δημιουργηθούν αξιοπρεπή καταλύματα για διορισμένους εκπαιδευτικούς, και για άλλες ειδικότητες ενδεχομένως, στη Μύκονο ή τη Σαντορίνη; Σε ακίνητα του δήμου που ίσως μένουν αχρησιμοποίητα; Είναι τόσο δύσκολο ο κάθε δήμος να συνεννοηθεί με τους ξενοδόχους, ώστε οι άνθρωποι αυτοί να μην αναγκάζονται να κοιμούνται σε αυτοκίνητα και παραλίες; Σε σκηνές και σε ξενοδοχεία που τα πληρώνουν χρυσά, λες και είναι τουρίστες που πάνε διακοπές;
Υπό κανονικές συνθήκες, θα έπρεπε να υπάρχει μια συνεργασία μεταξύ κράτους και δήμων για να λυθεί το πρόβλημα. Γιατί δεν είναι ζήτημα μόνο της μιας πλευράς. Ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός θα έπρεπε να έχει ενεργοποιηθεί, όχι σήμερα, χθες. Αλλά αυτό που γίνεται, ως συνήθως, είναι να μετατίθεται η ευθύνη από τη μια πλευρά στην άλλη.
Και τελικά, το μπαλάκι, αφού πάει κι έρχεται από τον έναν στον άλλον υπεύθυνο, πέφτει μπροστά σου. Σε σένα που δεν έχεις καμία, μα απολύτως καμία, ευθύνη για το πρόβλημα. Που σου ήρθε ένα χαρτί ότι διορίζεσαι σε σχολείο σε νησί και μαζεύεις τα μπογαλάκια σου να κινήσεις για εκεί, με μισή χαρά. Γιατί ξέρεις ότι τον διορισμό σου θα τον πληρώσεις χρυσό. Μέχρι να τελειώσει η σχολική χρονιά, μπορεί να χρειαστεί να βάλεις και από την τσέπη σου.