Εάν κάποιος έλεγε πριν από λίγα χρόνια ότι όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συνέτασσαν από μια έκθεση μεταρρυθμίσεων και η καλύτερη θα ήταν η… ελληνική, θα μιλούσαμε για είδηση. Ακόμη και για να μάθει η ταλαίπωρη ελληνική δημόσια διοίκηση να συντάσσει εκείνα τα μνημόνια, εκείνες τις εκθέσεις προόδου, χρειάστηκε άπειρος χρόνος (οι «κακές γλώσσες» μιλούν για ατελείωτες ώρες υπαγορεύσεων από στελέχη της μισητής τρόικας…).
Η είδηση λοιπόν ότι, από όλα τα σχέδια που ετοιμάζουν πυρετωδώς οι χώρες – μέλη για να πουν στην Κομισιόν πώς θα αξιοποιήσουν τα χρυσά κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης ξεχωρίζουν το ελληνικό και το ισπανικό, είναι επιεικώς μια μεγάλη «μεταρρύθμιση». Ειδικά όταν, όπως διαβάζουμε, «κόβονται» σχέδια χωρών όπως η Γερμανία ενώ άλλες χώρες προσπαθούν με το ζόρι και δεν τα έχουν ακόμη καταφέρει να ανταποκριθούν στις προδιαγραφές και το, αυστηρό, πλαίσιο που έχει θέσει η Επιτροπή επιδιώκοντας να διασφαλίσει ότι τα χρήματα θα δαπανηθούν σωστά και προς την κατεύθυνση: δηλαδή της ψηφιακής και πράσινης αναβάθμισης της Ενωσης που είναι και η μεγάλη προϋπόθεση για την επιβίωση της μεσομακροπρόθεσμα.
Η πληροφορία ότι το ελληνικό σχέδιο ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ήταν – εδώ και κάποιο διάστημα – κοινό μυστικό στους κύκλους των τεχνοκρατών όπου συζητούνταν τα σχέδια. Αλλωστε, για να φθάσουμε στο στάδιο που βρισκόμαστε σήμερα, στην τελική ευθεία δηλαδή για το τελικό σχέδιο, έχει μεσολαβήσει ένας μαραθώνιος διαβουλεύσεων σε όλα τα επίπεδα – υπουργεία, φορείς, θεσμοί, Eurogroup και πάει λέγοντας. Μάλιστα, σε προγενέστερο χρόνο, κατά την διάρκεια κάποιας συνεδρίασης, ξένος αξιωματούχος φέρεται να είχε πλέξει το εγκώμιο του ελληνικού προσχεδίου, λέγοντας ότι όλα τα άλλα πρέπει να είναι σαν το ελληνικό…
Οι μικρές αυτές νίκες, που γίνονται μεγαλύτερες καθώς πλησιάζουμε στην καταληκτική ημερομηνία του Απριλίου για την υποβολή όλων των τελικών σχεδίων από όλες τις χώρες της ΕΕ προκειμένου να κλείσει ο κύκλος των εγκρίσεων και να περάσουμε στον κύκλο των εκταμιεύσεων, είναι σίγουρα μια καλή αρχή. Η Ελλάδα αιφνιδιάζει θετικά, ακόμη και εν μέσω πανδημίας. Πότε με το Σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης, πότε με την έκδοση του νέου 30ετούς ομολόγου που συγκέντρωσε προσφορές 26 δισ. ευρώ, σε ένα υψηλής ποιότητας βιβλίο προσφορών, δανειζόμενη 2,5 δισ. ευρώ με επιτόκιο κάτω του 2%…
Η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό αλλάζει άρδην. Η διαφορά σε σχέση με άλλες περιόδους είναι ουσιαστική, τουλάχιστον σε ένα σημείο: στη γρήγορη λήψη αποφάσεων, φιλικών προς τις αγορές και την επενδυτική κοινότητα, από ένα ικανό μάνατζμεντ.
Σε αυτό το πεδίο πάμε καλά.
Ειδικά όμως σε ό,τι αφορά στο Ταμείο Ανάκαμψης και στην αξιοποίηση του είναι ακόμη νωρίς για πανηγυρισμούς. Τα δύσκολα είναι μπροστά και όχι πίσω καθώς το φιλόδοξο αυτό σχέδιο θα κριθεί στην πράξη και στον αριθμό των θέσεων εργασίας που θα δημιουργήσει, για να υποκαταστήσει τις θέσεις εργασίας οι οποίες χάνονται λόγω της πανδημίας.
Διατρέχοντας τις 13 βασικές μεταρρυθμίσεις που παρουσίασε στο Eurogroup ο Χρήστος Σταϊκούρας, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, βλέπει κάποιος το περίγραμμα μιας μεγάλης αλλαγής που φιλοδοξεί να υλοποιήσει η κυβέρνηση τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Πράσινη και ψηφιακή, όπως προτάσσει η Ευρώπη, καινοτόμα και πολλά υποσχόμενη για την οπισθοδρομική, σε πάρα πολλά πεδία, ελληνική οικονομία:
- Κίνητρα για επενδύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας σε κατοικίες, επιχειρήσεις και στο Δημόσιο, ηλεκτρικές διασυνδέσεις των ελληνικών νησιών και επενδύσεις ενεργειακής αποθήκευσης, εθνικό σχέδιο αναδάσωσης και επενδύσεις στη βιοποικιλότητα, υποδομές 5G, υποδομή οπτικών ινών σε κτίρια, ψηφιακή διασύνδεση των ελληνικών νησιών
- Ψηφιακός μετασχηματισμός του Δημοσίου, πλήρης ψηφιοποίηση των φορολογικών Αρχών, τεχνητή νοημοσύνη στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, εισαγωγή διασυνδεδεμένων ταμειακών μηχανών και POS, ηλεκτρονική τιμολόγηση για το σύνολο του ιδιωτικού τομέα, πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων,
- «Εξυπνες» βιομηχανικές επενδύσεις, ΣΔΙΤ σε νέα, μεγάλα έργα υποδομών (αρδευτικά έργα, εκσυγχρονισμός του σιδηροδρομικού δικτύου κ.λπ.), επενδύσεις σε τουρισμό, πολιτισμό, αγροδιατροφή
- Απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας, μεγάλες επενδύσεις στην κατάρτιση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού, διευκόλυνση της δημιουργίας μονάδων φροντίδας παιδιών στις εγκαταστάσεις ιδιωτικών εταιριών, μεταρρύθμιση του συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εκσυγχρονισμός νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας.
Αυτά και πολλά άλλα που συνθέτουν την εικόνα μιας πραγματικά διαφορετικής χώρας και που… κουράζεσαι και να τα διαβάζεις.
Πόσο μάλλον να τα κάνεις: 300.000 εκκρεμείς συντάξεις, ολοκλήρωση Κτηματολογίου, είναι δύο καλά παραδείγματα προς προβληματισμό…
Από την άλλη πλευρά, η ιστορία έχει δείξει ότι με ένα καλό σχέδιο και μια ομάδα – λίγων – αλλά ικανών, σκεπτόμενων στελεχών με έξυπνες λύσεις και κίνητρα, πολλά μπορούν να γίνουν.
Ενα, υπαρκτό, καλό παράδειγμα είναι η ΔΕΗ. Πριν λίγο καιρό απειλούνταν με χρεοκοπία. Σήμερα όχι.
Με ένα ικανό μάνατζμεντ, καλή οργάνωση και λίγη τύχη μεταβάλλεται σε success story, κάνει εθελουσίες χωρίς να κατεβαίνουν διακόπτες, προχωρά σε έκδοση ομολόγων αειφορίας που σαρώνουν και μετασχηματίζεται, ξεπερνώντας σταδιακά, έστω μετ’ εμποδίων, πολλά συσσωρευμένα προβλήματα.
Οχι μόνο στο brand αλλά στην ουσία. Πεδίο δόξης λαμπρό επομένως και για τα υπόλοιπα. Και ας ελπίσουμε ένα καλό σχέδιο να αποδειχθεί το ήμισυ του παντός.