Αυτά τα σπίτια τα ματώνει η ψυχή μου. Διμέτωπα σπίτια, βραδυφλεγούς πένθους. Από τη μία, τίποτα δεν σε ξαφνιάζει, στο χαμηλό τραπεζάκι αρωματικά κεριά άκαφτα, κάπου ένα σεμέν από παλιά γιαγιά, οπωσδήποτε μια τηλεόραση, πιθανώς λουλούδια ψεύτικα σε ανθοδοχείο πάνω στην τραπεζαρία, η κουζίνα να φιλοξενεί την απόλυτη καθημερινότητα, αναμνηστικά από ένα ταξίδι της οικογένειας, ένα κάδρο, δύο και τρία, παπούτσια κάπου αφημένα, πιθανώς μπομπονιέρες, πόσες μπομπονιέρες αντιστοιχούν σε κάθε σπίτι; Αυτό, το ένα μέτωπο μιας ζωής που συνεχίζει.
Μα σε κάποιο σημείο… «Σε κάποιο σημείο»; Σε όλα τα σημεία… Μα ιδίως σε κείνο… Ναός κανονικός. Το δωμάτιό το δικό του. Του παιδιού. Και ό,τι αντικείμενο που η απώλεια τού εξύψωσε ιερότητα. Ατιμο πράγμα τα αντικείμενα. Ευεργετικά να σου θυμίζουν, σαδιστικά να σου θυμίζουν. Να υπάρχουν αυτά, ζωντανά ολοζώντανα, και να λείπει ο άνθρωπος.
Μια κάρτα με τον γραφικό του/της χαρακτήρα, τα γυαλιά του/της, καρδούλες πολλές πολλές καρδούλες, φωτογραφίες, πολλές πολλές φωτογραφίες ενάντια στο δράμα όλες γελαστές, κουκλάκια λούτρινα, πολλά πολλά κουκλάκια και συνήθως ένα καντηλάκι, να καίει. Αυτά τα σπίτια τα ματώνει η ψυχή μου.
Μοιάζουν, μου θυμίζουν εκείνο το παιχνίδι της νιότης μας που δύο αντίπαλες ομάδες έπιαναν ένα σκοινί και συντονισμένα, συγχρόνως, η καθεμία τραβούσε προς τη μεριά της, προς τη δική της κατεύθυνση, την αντίθετη της άλλης. Ποια θα κερδίσει; Ποια θα παρασύρει την άλλη; Ζωή – θάνατος. Οχι, λάθος. Η ζωή ανέκαθεν κερδίζει στη μάχη, τραβώντας δυνατότερα προς τη μεριά της. Η απώλεια όμως; Η απώλεια θηριωδώς απάλευτη. Τα γυαλιά του/της είναι ο μέγας σκόπελος… Πώς να τον παρακάμψεις.
Τα «μικρά» που προκύπτουν δυσθεώρητα. Τα «μικρά» που στήνουν καρτέρι και ξεπετάγονται μπροστά σου εκεί που «μόλις»… Ενα τόσο δα διστακτικό, βαθιά ενοχικό «μόλις»… Ενα «μόλις», ίσως για το χατίρι του άλλου παιδιού, για το χατίρι του συντρόφου, της κάθε σχέσης, της ζωής της ίδιας… Χατίρι.
Μα εκεί που μια στάλα η ψυχή, μια «τόση δα» κάπως, κάπου… Αστειεύεσαι; Εν τω βάθει, εσαεί απαρηγόρητοι. Με ένα «Γιατί;» ασίγαστο βόμβο. Και τύψεις, για όλα, για όλα. Αδικες. Κατάδικες… Τόσες που ποτέ κανένας υπεύθυνος-ανεύθυνος δεν λούστηκε ποτέ. Με μάτωσε που την άκουσα να λέει «Εγώ άκουγα και την προηγούμενη κυβέρνηση. Τόσα εκατομμύρια θα επενδυθούν, θα γίνει ένας σιδηρόδρομος ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Εγώ έλεγα στην κόρη μου “Μην πας με αυτοκίνητο και ΚΤΕΛ, τα φοβάμαι. Πάρε το τρένο”». Αυτά είπε η μάνα.
Και οι φίλοι κάθε παιδιού; Αχ! οι φίλοι. Να τους αγαπάς αφού σου το αγαπούσαν, να τους αγαπάς αφού μοιράστηκαν το γέλιο, τη χαρά, τα μυστικά, τον έρωτα, τώρα και τον θρήνο της απώλειας… Αλλά… Ακόμα και στα μάτια τους αναμετριέσαι με ένα σπαραξικάρδια υπενθυμιστικό «Τώρα θα ήταν…»… Αν ήταν… Αλλά δεν είναι.
Αυτά τα σπίτια τα ματώνει η ψυχή μου. Αυτά τα σπίτια δεν θα τα νιώσουμε ποτέ… Οσο και να ματώνει η ψυχή μας. Βλέπεις, συνεχίζεται η εσωτερική τους μάχη-πάλη και την προηγουμένη και την επομένη της τραγικής επετείου… Η ταχεία απόδοση των ευθυνών είναι αδιαπραγμάτευτο χρέος. Και ακόμα πιο πολύ η αλήθεια, όσο τραγική, όσο διαχρονική και να είναι. «Χωρίς αλήθεια δεν μπορεί να υπάρξει πένθος άρα δικαιοσύνη. Χωρίς πένθος δεν μπορεί να γυρίσει στους πονεμένους η ζωή. Χωρίς αλήθεια ο τόπος δήθεν μέσα στο φως, πορεύεται στο σκοτάδι. Και κάνουμε πως βλέπουμε», όπως έγραψε ο πολύτιμος Σάββας Σαββόπουλος.
Εις μνήμην: Γιώργος Μπουρνάζης – Αναστασία Παπαγγέλη – Θώμη Πλακιά – Χρύσα Πλακιά – Αναστασία Πλακιά – Αναστάσιος Κουτσόπουλος – Μαρία Θωμαή Ψαροπούλου – Φραντσέσκα Μπέζα – Γιώργος Παπάζογλου – Ελένη Τσίντζα – Ιορδάνης Αδαμάκης – Κλαούντια Λάτα – Αφροδίτη Τσιωμά – Αγάπη Τσακλίδου – Ιφιγένεια Μήτσκα – Αγγελος Τηλκερίδης – Ντένις Ρούτσι – Κυπριανός Παπαϊωάννου – Νικήτας Καραθεόδωρος – Αναστασία Αδαμίδου – Καλλιόπη Πορφυρίδου – Δήμητρα Ευαγγελία Καπετάνιου – Ελισάβετ Χατζηβασιλείου – Δημήτρης Ασλανίδης – Νίκος Ναλμπάντης – Σωτήρης Καραγεωργίου – Ελπίδα Χούπα – Γιάννης Καρασάβας – Δημήτρης Οικού – Παναγιώτης Χατζηχαραλάμπους – Σοφία Ελένη Ταχμαζίδου – Δημήτρης Μασσάλης – Βάιος Βλάχος – Αθηνά Κατσάρα – Μοχάμεντ Εντρίς – Σπύρος Βούλγαρης – Ιονέλ Κουλέλα – Λένα Δουρμίκα – Βάγια Μπλέκα – Ιωάννης Βουτσινάς – Ανδρέας Παυλίδης – Μαρία Μουρτζάκη – Βασίλειος Κυριάκος Κώττας – Βαγγέλης Μπουρνάζης – Βασιλική Χλώρου – Μαρία Εγούτ – Γιάννης Τζαβάρας – Χρυσούλα Κουκαριώτη, Μαρία Μιάρη, Γιώργος Φωτόπουλος – Γιώργος Κουτσούμπας – Παβλίνι Μπόζο – Γιάννης Καριώτης – Γιώργος Κυριακίδης – Ευαγγελία Κουκαριώτη, σύριος μετανάστης – Εριέττα.