Πριν από μερικά χρόνια βρέθηκα να χρωστάω πολλά λεφτά σε ασφαλιστικό φορέα. Επρόκειτο περί λάθους. Εξόφθαλμου. Πήγα σε δικηγόρο, επιστράτευσα και λογιστή. Και πράγματι, συγκέντρωσα όλα τα απαραίτητα που αποδείκνυαν τον ισχυρισμό μου, κάτι που μπορούσε να διαπιστώσει όποιος έκανε τον σχετικό έλεγχο από το ηλεκτρονικό σύστημα του φορέα.
Άδικος κόπος. Βρισκόμουν με μία στοίβα χαρτιά μπροστά σε υπαλλήλους που μου έλεγαν να πάω δικαστικά. Φούσκωνε άλλωστε και η οργή της κρίσης. Κάποιος τμηματάρχης μου το είπε εντελώς στεγνά: «Έχετε δίκαιο, πρόκειται περί λάθους. Όμως δεν είμαι τρελός, στις μέρες που ζούμε, να διαγράψω αυτήν την οφειλή και μάλιστα σε δημοσιογράφο. Πηγαίνετε δικαστικά να έχουμε όλοι το κεφάλι μας ήσυχο». Σωστά. Διότι ως γνωστόν, οι δημοσιογράφοι φταίνε για όλα και τρυπώνουν στα γρανάζια του συστήματος. Θα μας έβγαζαν στα μανταλάκια. Άλλος ένας αλήτης, ρουφιάνος που ευνοήθηκε. Και εν τέλει, γιατί να μπλέξει κάποιος ευσυνείδητος υπάλληλος; Τα δικαστήρια τι κάνουν;
Επέμεινα, προσπαθώντας να βγάλω άκρη. Κατάφερα να δω μία διευθύντρια. Μου είχαν πει ότι είναι δύστροπη, αυστηρή και δεν ακούει και πολλά. Δεν χρειάστηκαν ούτε δύο λεπτά. Είδε τα χαρτιά μου, έκανε έναν έλεγχο από τον υπολογιστή της και μου είπε ότι, πράγματι, δεν τους χρωστάω τίποτα παρά κάτι ψιλά. Τα πλήρωσα και η υπόθεση έκλεισε. Και δεν μπορούσα να το πιστέψω. Τελικά έπεσα σε μία υπάλληλο που, απλώς, έκανε τη δουλειά της χωρίς να φοβάται να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν. Από την άλλη βέβαια, δεν μπορούσα να κρατήσω και κακία προς τους υπαλλήλους που αρνήθηκαν να με λυτρώσουν, φοβούμενοι ότι θα βρεθούν μπλεγμένοι. Στην Ελλάδα ζούμε.
Γιατί σας τα λέω όλα αυτά;
Ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης και η γενική γραμματέας του υπουργείου υπέγραψαν προκειμένου να χορηγηθούν προσωρινές συντάξεις στους δικαιούχους που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης και το αίτημα τους εκκρεμεί. Όπως αποκάλυψε ο υπουργός (ΕΔΩ), τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου αρνήθηκαν να υπογράψουν τη ρύθμιση. Φοβήθηκαν ότι κάποιος στο μέλλον θα τους αποδώσει ευθύνες. Οπότε, για να κοιμούνται ήσυχοι τα βράδια, σκέφτηκαν ότι από το να τους τυλίξει κάποιος σε μία κόλλα χαρτί, ας μείνουν ταπί οι αναμένοντες τη σύνταξη. Ούτως ή άλλως, αυτή η δουλειά γίνεται εδώ και χρόνια, γιατί να αλλάξει τώρα;
Και ας πούμε ότι εδώ δόθηκε λύση, ασχολήθηκε ο υπουργός και το πήρε επάνω του. Τι στα αλήθεια όμως συμβαίνει με περιπτώσεις που υπάγονται σε χαμηλότερα κλιμάκια της διοίκησης; Δεν είναι μόνο η γραφειοκρατία που μπορεί να συνθλίψει έναν πολίτη. Είναι και ο φόβος των στελεχών που πολλά έχουν δει τα μάτια τους και γνωρίζουν ότι πρώτο μέλημα του δημοσίου υπαλλήλου δεν είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη, αλλά να έχει φυλαγμένα τα νώτα του.
Αλλάζει όλο αυτό; Ναι, αλλά όχι με τον τρόπο που νομίζετε. Το σύστημα θα βελτιώνεται όσο γίνεται όλο και πιο απρόσωπο με τη χρήση ηλεκτρονικών συστημάτων. Δεν χρειάζεται να αλλάξουν οι άνθρωποι. Χρειάζεται να παρεμβαίνουν όλο και λιγότερο. Κάποια στιγμή ο πολίτης θα έχει απέναντι του μία μηχανή. Που, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, στις περισσότερες περιπτώσεις θα φέρεται πιο ανθρώπινα και με μεγαλύτερη κατανόηση από τους υπαλλήλους.