Απόψεις

Πώς ο ΣΥΡΙΖΑ ποδοσφαιροποιεί το θέατρο

Μια εβδομάδα μετά την ακύρωση παράστασης που πανηγυρίστηκε ως νίκη και επισφραγίστηκε με την παρουσία Τσίπρα, η Επίδαυρος μετατράπηκε σε γήπεδο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ποδοσφαιροποιεί το θέατρο, θεωρώντας τους ηθοποιούς συνέχεια των τρολ του. Αλλά η πολιτική εκμετάλλευση σκόνταψε στον… Κατρούγκαλο
Ανδρέας Στασινός

Το μήνυμα που περνάει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι απλό: Εμείς νοιαζόμαστε για τα θύματα βιασμού και σεξουαλικής παρενόχλησης, οι άλλοι είναι με τους βιαστές. Τόσο ωμό, τόσο χοντροκομμένο και τόσο κοντά στην τότε «Αυριανή» και στο σημερινό «Μακελειό».

Παρότι οι πράξεις δεν ευθυγραμμίζονται σε όλες τις περιπτώσεις με τις διακηρύξεις (όπως σε ό,τι αφορά την πρεσβεία της Βενεζουέλας, όπου υπάρχουν γραπτά τεκμήρια για την απόπειρα συγκάλυψης της σεξουαλικής βίας), ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει την προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης μιας σοβαρής ποινικής υπόθεσης που προκάλεσε σοκ στην κοινωνία και παραμένει ανοιχτή.

Οταν το δικαστήριο έκρινε σε πρώτο βαθμό ένοχο τον Λιγνάδη και τον καταδίκασε σε κάθειρξη 12 ετών για βιασμούς δύο ανήλικων αγοριών, ο ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για «νίκη της ισονομίας». Οταν λίγες ώρες αργότερα ο Λιγνάδης αφέθηκε ελεύθερος, ξαναέπιασε το τροπάρι που βλέπουμε από τον Ιανουάριο του 2021. Κοντολογίς, ότι τα σεξουαλικά εγκλήματα έχουν κομματικό πρόσημο.

Από το σύνθημα «#ΝΔ παιδεραστές» και τις δηλώσεις βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ ότι «ο Λιγνάδης “ψώνιζε” προσφυγόπουλα από ΜΚΟ που φέρεται να συνδέεται με το πρωθυπουργικό περιβάλλον» ως τις τελευταίες διατυπώσεις του Νάσου Ηλιόπουλου και του Αλέξη Τσίπρα που κατηγορούν τον Πρωθυπουργό και τη Λίνα Μενδώνη για την απόφαση του δικαστηρίου.

Σύμφωνα με τον συνήγορο του Λιγνάδη, Αλέξη Κούγια, επί ΣΥΡΙΖΑ, το 2019 έγινε υποχρεωτική η αναστολή εκτέλεσης της ποινής. Ο ΣΥΡΙΖΑ απάντησε ότι ο νόμος πάνω στον οποίο βασίστηκε η υπερασπιστική γραμμή του Λιγνάδη υπήρχε από το 2010 και ότι δεν άλλαξε τίποτα επί των ημερών του.

Ωστόσο την Δευτέρα παρανέβη στο θέμα ο συνταγματολόγος και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος. Ασκησε κριτική στην απόφαση να αφεθεί ελεύθερος από το δικαστήριο ο Λιγνάδης, λέγοντας ότι είχε κριθεί επικίνδυνος  «με απόφαση εισαγγελέα και ανακριτή». Είπε, όπως λέει και ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι προυπήρχε η επίμαχη διάταξη.

Αλλά προχώρησε κι ένα βήμα παρακάτω. Παταδέχτηκε ότι με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που ψήφισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2019, κάτι άλλαξε: «Το να έχει τη δυνατότητα το δικαστήριο να μπορεί ακόμα και σε κάποιον που έχει καταδικαστεί να μην τον βάζει στη φυλακή αλλά να του θέτει περιοριστικούς όρους ίσχυε πάντοτε, βάσει του Ποινικού Κώδικα -ο νόμος Καλογήρου απλώς αυτή τη δυνατότητα που είχε πάντα το δικαστήριο την κατέστησε υποχρεωτική»

Πίσω στο «επίσημο» αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ.

«Αφέθηκε ελεύθερος γιατί ήταν κολλητός της εξουσίας» δήλωσε ο Τσίπρας μετά την απόφαση. Η ίδια γραμμή πέρασε πρώτα στα τρολ του διαδικτύου (σε πολύ πιο χυδαία εκδοχή). Αντίστοιχο κλίμα έγινε προσπάθεια να περάσει και στο θέατρο. Το Σαββατοκύριακο είδαμε πανό στην Επίδαυρο και ηθοποιούς να διαβάζουν το κάλεσμα του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) σε διάφορα θέατρα της χώρας, στο οποίο δεν εκφράζεται απλώς ο αποτροπιασμός για τις πράξεις που οδήγησαν στην πρωτόδικη καταδική του Λιγνάδη.

«Η εξουσία, το χρήμα, οι δημόσιες σχέσεις και οι ισχυροί φίλοι είναι πάνω από την Δικαιοσύνη» σημειώνεται στο κάλεσμα του ΣΕΗ. Πόσο απέχει από τη φράση Τσίπρα ότι ο Λιγνάδης «αφέθηκε ελεύθερος γιατί ήταν κολλητός της εξουσίας»;

Παράλληλα, το ΣΕΗ σημειώνει ότι οι δικαστικές αποφάσεις «οφείλουν να είναι ευθυγραμμισμένες προς το κοινό περί δικαίου αίσθημα», εγκαλεί ονομαστικά την πρόεδρο του δικαστηρίου και προχωράει σε διαπιστώσεις που δεν ευσταθούν.

Σε ό,τι αφορά τις ονομαστικες αναφορές κατά της προέδρου του Δικαστηρίου (που σημειωτέον επέβαλε κάθειρξη 12 ετών στον Λιγνάδη), η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ) έκανε λόγο σε ανακοίνωσή της για «υποκινούμενη για πολιτικές σκοπιμότητες προσβολή και διαπόμπευση της προσωπικότητας της Προέδρου του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Αθηνών» καθώς επίσης για «λαϊκά Δικαστήρια» που στήθηκαν σε βάρος της.

Η ΕΔΕ καταδικάζει την «πόλωση και το διχασμό» καθώς και την «απειλή της δημόσιας διαπόμπευσης προσωπικοτήτων της ελληνικής Δικαιοσύνης σε πλατείες και σε δημόσιους χώρους θεαμάτων».

Σε αντίθεση με την άποψη του ΣΕΗ ότι οι δικαστικές αποφάσεις «οφείλουν να είναι ευθυγραμμισμένες προς το κοινό περί δικαίου αίσθημα», η ΕΔΕ θυμίζει ότι «στο κράτος δικαίου οι δικαστικές αποφάσεις εκδίδονται σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους της ελληνικής Πολιτείας».

Το ΣΕΗ έκανε και νομικές διαπιστώσεις. «Αδυνατούμε να βρούμε ανάλογο περιστατικό, πλέον της δεκαετούς κάθειρξης, που έχει πάρει αναστολή. Ετσι απλά», ανέφερε το κάλεσμα που διαβάστηκε το Σαββατοκύριακο μετά την ολοκλήρωση των παραστάσεων.

Σύμφωνα με νομικούς κύκλους αυτό δεν ισχύει. Και δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα ο ντράμερ πασίγνωστου συγκροτήματος ο οποίος καταδικάστηκε για ασέλγεια σε ανήλικο σε κάθειρξη 12 ετών χωρίς ελαφρυντικά και αφέθηκε ελεύθερος (στη συνέχεια προφυλακίστηκε ξανά για αντίστοιχη υπόθεση).

Και η συζήτηση στους νομικούς κύκλους δεν αφορά μόνο τη διάταξη που άφησε ελεύθερο τον Λιγνάδη μετά από έφεση. Αφορά και τον Ποινικό Κώδικα του 2019 που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ και χαμήλωσε, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, την ποινή για τον βιασμό η οποία συνδυάστηκε στην περίπτωση Λιγνάδη με τα ισχύοντα για την έφεση. Το πλαίσιο αυστηροποιήθηκε αργότερα από τη ΝΔ, τον Νοέμβριο του 2021.

Η κυβέρνηση δια του του εκπροσώπου της ανέφερε: «Η Δικαιοσύνη αποφάσισε με βάση τον ποινικό κώδικα που ίσχυε επί ΣΥΡΙΖΑ. Εάν η Δικαιοσύνη είχε τη δυνατότητα να αποφασίσει με βάση την αλλαγή που έκανε η Νέα Δημοκρατία στον ποινικό κώδικα το 2021, τότε με βάση αυτή την αλλαγή, η ποινή θα ήταν ισόβια».

Πίσω στο θέατρο.

Τα τελευταία δύο χρόνια πάρα πολλοί καλλιτέχνες βγήκαν μπροστά και ζήτησαν άπλετο φως για τις κατηγορίες που αφορούσαν (όχι μόνο) ένα ισχυρό πρόσωπο του θεάτρου, που οδηγήθηκε στη δικαιοσύνη και πρωτοδίκως καταδικάστηκε. Η υγιής αντίδραση του χώρου έγινε προσπάθεια να καπελωθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ, να ενταχθεί στις δικές του σκοπιμότητες και επιδιώξεις και να συνδεθεί με μια απίστευτη προσπάθεια σπίλωσης των πολιτικών του αντιπάλων που όμοιά της δεν έχουμε δει από την εποχή της «Αυριανής».

Το πράγμα ξέφυγε και σήμερα υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες που αντιδρούν σε αυτή την καταφανή προσπάθεια ποδοσφαιροποίησης του θεάτρου. Στην Επίδαυρο, πριν από 10 μέρες ακυρώθηκε παράσταση και έφυγαν απορημένοι χιλιάδες θεατές παρότι τα συνδικαλιστικά αιτήματα είχαν ήδη ικανοποιηθεί από την κυβέρνηση. Ακολούθησε «πάρτι στο Twitter» από τα τρολ του ΣΥΡΙΖΑ κατά της Λίνας Μενδώνη, ενώ την επομένη Τσίπρας – Μπιμπίλας (πρόεδρος του ΣΕΗ) εμφανίστηκαν μαζί ως νικητές στο αρχαίο θέατρο.

Ακολούθησαν όσα είδαμε το περασμένο Σαββατοκύριακο που προκάλεσαν λίγο-πολύ τις ίδιες αντιδράσεις: διχασμό, «πάρτι στο Twitter» αλλά και βαθύ προβληματισμό. Εχουμε συνηθίσει να λέμε ότι οι τέχνες είναι προνομιακός χώρος για την αριστερά. Δεν ήταν όμως πότε για τον αυριανισμό. Πιστεύουν άραγε στον ΣΥΡΙΖΑ ότι οι ηθοποιοί που παίζουν αρχαία τραγωδία και καταδύονται μέσα από τα κείμενα στα έγκατα της ύπαρξης, έχουν ανάγκη να τους «σηκώσουν στα χέρια» τα τρολ που χυδαιολογούν με κομματική στόχευση;