Συνήθως συμβαίνει λίγες μέρες πριν τις ευρωπαϊκές κάλπες, σε κάποιο τηλεοπτικό πάνελ. Ένας εκ των συμμετεχόντων διακόπτει τον συντονιστή και παρατηρεί μελαγχολικά ότι δεν καταφέραμε να συζητήσουμε για την Ευρώπη που θέλουμε.
Αυτομάτως οι υπόλοιποι συμφωνούν και όλοι συγκλίνουν προς μία Ευρώπη που θα ακούει τους λαούς, θα διατηρεί αποστάσεις από τη σκληρή λιτότητα, θα ενώνει αντί να διαχωρίζει και πάει λέγοντας. Στο μεταξύ είναι σχεδόν βέβαιο ότι έτσι και τους στριμώξεις σε μία γωνία και τους κάνεις δέκα ερωτήσεις για την Ευρώπη, είναι ζήτημα αν θα απαντήσουν στις μισές. Έτσι δε και αρχίσεις την κουβέντα για τις ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες, τις αποχρώσεις και τα πρόσωπα, μπορεί και να πιάσεις τζακ ποτ -πλήρης άγνοια από όλους. Και μιλάμε τώρα για πάνελ με υποψηφίους ευρωβουλευτές. Τα απλά κομματικά στελέχη μπορεί να μη γνωρίζουν πού πέφτει το Στρασβούργο, εκτός και αν έχουν πάει σε ταξίδι χαράς με πρόσκληση ευρωβουλευτή.
Εδώ που τα λέμε, δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς. Έτσι και η κουβέντα γύριζε στα ευρωπαϊκά πράγματα, θα τους ρουφούσε όλους το πιο βαθύ χασμουρητό του τηλεθεατή. Σωστό και αυτό. Ξένα ονόματα, περίεργοι συσχετισμοί, υπερεθνικές ισορροπίες και κανένα επίδομα. Κάτι πήγε να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ στον αρχή, που μας έλεγε ότι τα τανκς της Βέρμαχτ διασχίζουν τον Ρήνο και κατευθύνονται με φόρα προς τις Βρυξέλλες, αλλά στο τέλος το μάζεψε και αυτό. Εδώ δεν μας λέει ποιον υποστηρίζει για πρόεδρο της Κομισιόν, θα μας πει πώς θα σώσει την Ευρώπη από τον φασισμό;
Όλο αυτό αποτελεί, βέβαια, μία ήττα για την Ευρώπη και απόδειξη της γραφειοκρατικής πολυπλοκότητας που τη διακρίνει. Ο μέσος Ευρωπαίος δεν μπορεί να παρακολουθήσει με ευχέρεια τις πολιτικές διεργασίες, ενώ τα εθνικά κόμματα χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά θέματα για να προβάλλουν τη δική τους ατζέντα. Εκ των πραγμάτων, η Ευρώπη γίνεται και εύκολος στόχος των λαϊκιστών που απαντούν με απλοϊκά συνθήματα σε σύνθετα ζητήματα.
Τι μας δείχνουν όλα αυτά; Ότι κατά βάση οι ευρωεκλογές είναι κυρίως εθνικές εκλογές. Δεν πηγαίνεις στην κάλπη για να ψηφίσεις ευρωπαϊκή πολιτική οικογένεια, αλλά το κόμμα που έχει τοπική οργάνωση στη γειτονιά σου. Από την άλλη, οι κυβερνήσεις είναι, πράγματι, οι ριγμένοι της υπόθεσης καθώς υφίστανται τη ψήφο διαμαρτυρίας. Έτσι και αυτές, από την πλευρά τους, δικαιούνται να συμφωνούν με τον Τσίπρα που τις χαρακτήρισε «δημοσκόπηση».
Στην πραγματικότητα οι ευρωεκλογές είναι και τα δύο ταυτοχρόνως. Και εθνικές εκλογές και δημοσκόπηση που, ωστόσο, αν βγάλει την αντιπολίτευση μπροστά, δίνει την ισχυρότερη παράσταση νίκης που μπορεί να υπάρξει και εγείρει μείζον πολιτικό θέμα. Η Ευρώπη δεν υπάρχει πουθενά. Μπορεί να είμαστε μέσα της, αλλά συνάμα και πολύ μακριά.