| CreativeProtagon / Shutterstock
Απόψεις

Πρίγκιπες, μυστήρια και Σαίξπηρ

Στις 2 Νοεμβρίου 1470 γεννήθηκε ένα αγοράκι που 13 χρόνια αργότερα θα γινόταν βασιλιάς της Αγγλίας για μόλις δυόμιση μήνες. Η εξαφάνιση, και κατά συνέπεια ο θάνατός του, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια που παραμένει άλυτο μέχρι σήμερα. Δύο χρόνια μετά την εξαφάνιση του νεαρού Εδουάρδου, τελείωσε ο Πόλεμος των Ρόδων
Ελένη Λετώνη

Τα βασιλόπουλα και οι περιπέτειές τους – αληθινές ή φανταστικές – αποτελούν διαχρονικά την καλύτερη μαγιά για παραμύθια. Υπάρχουν όμως και ορισμένες περιπτώσεις όπου η ιστορική πραγματικότητα είναι μακράν πιο συναρπαστική και από το πλέον ευφάνταστο παραμύθι.

Για παράδειγμα, στις 2 Νοεμβρίου του μακρινού 1470,  γεννήθηκε ένα αγοράκι που 13 χρόνια αργότερα θα γινόταν βασιλιάς της Αγγλίας για μόλις 2,5 μήνες. Η εξαφάνιση, και κατά συνέπεια ο θάνατός του, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια που παραμένει άλυτο μέχρι σήμερα.

Η ζωή του νεαρού Εδουάρδου ξεκίνησε επεισοδιακά. Γεννήθηκε την εποχή που η Αγγλία μαστιζόταν από εμφύλιο πόλεμο. Οι δύο αντίπαλες πλευρές, ο Οίκος του Λάνκαστερ και ο Οίκος της Υόρκης είχαν σαν εμβλήματα το κόκκινο και το λευκό τριαντάφυλλο αντίστοιχα. Έτσι, ο μεταξύ τους πόλεμος έμεινε στην Ιστορία ως «ο Πόλεμος των Ρόδων».

Ο μικρός Εδουάρδος ήταν γιος του βασιλιά Εδουάρδου Δ΄, από τον Οίκο της Υόρκης, και της Ελισάβετ Γούντβίλ. Γεννήθηκε, όπως είπαμε, στις 2 Νοεμβρίου 1470 στο Αββαείο του Γουέστμιστερ, όπου είχαν καταφύγει η μητέρα και οι αδερφές του αναζητώντας άσυλο, καθώς οι υποστηρικτές του Οίκου του Λάνκαστερ είχαν εκθρονίσει τον πατέρα του ένα μήνα νωρίτερα.

Τον Απρίλιο του 1471 όμως ο Εδουάρδος Δ΄ επανήλθε στο θρόνο κι έτσι, στη συνέχεια, ο μικρός Εδουάρδος έλαβε τον τίτλο του πρίγκιπα της Ουαλίας και έγινε ο διάδοχος του θρόνου της Αγγλίας. Όταν λοιπόν ο βασιλιάς πέθανε ξαφνικά στις αρχές Απριλίου του 1483, σε ηλικία μόλις 40 ετών, ο 12χρονος πρωτότοκος γιος του έγινε αυτόματα ο βασιλιάς Εδουάρδος Ε΄ της Αγγλίας. Σύμφωνα με τη διαθήκη του πατέρα του, ο νεαρός βασιλιάς θα βρισκόταν υπό την κηδεμονία του θείου του Ριχάρδου, Δούκα του Γκλόστερ, μέχρι τη στέψη του. Ο νεαρός Εδουάρδος έφτασε στον Πύργο του Λονδίνου στις 19 Μαΐου 1483 προκειμένου να ξεκινήσουν οι ετοιμασίες για τη στέψη. Λιγότερο από ένα μήνα αργότερα, τον ακολούθησε και ο νεότερος αδερφός του Ριχάρδος, Δούκας της Υόρκης.

Από εδώ και πέρα η ιστορία αρχίζει να παίρνει μια παράξενη τροπή.

Ούτε μια βδομάδα δεν είχε περάσει από τη μέρα που και οι δύο αρσενικοί απόγονοι του βασιλιά Εδουάρδου Δ΄ βρίσκονταν στον Πύργο του Λονδίνου, όταν ένας θεολόγος – κληρικός ονόματι Ραλφ Σα ανακοίνωσε ότι ο εκλιπών βασιλιάς Εδουάρδος Δ΄ ήταν ήδη αρραβωνιασμένος με τη Λαίδη Έλεονορ Μπάτλερ όταν παντρεύτηκε την Ελισάβετ Γούντβίλ. Επομένως, ο γάμος τους ήταν άκυρος και τα παιδιά που προέκυψαν από αυτόν δεν είχαν κανένα δικαίωμα στο θρόνο. Έτσι, το Κοινοβούλιο ανακήρυξε βασιλιά τον μικρότερο αδερφό του Εδουάρδου Δ΄, τον Ριχάρδο, Δούκα του Γκλόστερ, ο οποίος ανέβηκε στον θρόνο ως Ριχάρδος Γ΄.

Λίγες εβδομάδες αργότερα χάθηκαν τα ίχνη των δύο πριγκίπων, Εδουάρδου και Ριχάρδου, που κρατούνταν στον Πύργο του Λονδίνου. Έκτοτε η τύχη τους παραμένει ένα άλυτο μυστήριο. Η πιο γνωστή και διαδεδομένη εκδοχή, που έχει παρουσιάσει έξοχα ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ, είναι ότι ο θείος τους και βασιλιάς πλέον Ριχάρδος Γ΄ έδωσε εντολή να σκοτωθούν.

Περίπου δύο αιώνες μετά την εξαφάνιση των νεαρών πριγκίπων, βρέθηκαν οστά παιδιών στον Πύργο του Λονδίνου στη διάρκεια εργασιών ανακαίνισης. Τα οστά αυτά ενταφιάστηκαν στο Αββαείο του Γουέστμινστερ, κατόπιν εντολής του τότε βασιλιά Καρόλου Β΄ , και στο μνημείο τους αναγράφηκαν τα ονόματα των μικρών πριγκίπων. Ωστόσο ποτέ δεν αποδείχτηκε ότι τα οστά ανήκαν στον Εδουάρδο Ε΄ και τον αδερφό του Ριχάρδο.

Τα πιθανά σενάρια για τη μοίρα τους δεν έχουν τελειωμό και η εξαφάνιση των δύο πριγκίπων στον Πύργο εξακολουθεί να εξάπτει την φαντασία και το ενδιαφέρον κοινού και ιστορικών μέχρι σήμερα. Μάλιστα, πριν τρία χρόνια, μια ομάδα ερευνητών που ξεκίνησε ένα project με τίτλο “The Missing Princes Project” υποστηρίζει ότι βρήκε στοιχεία ότι οι δύο πρίγκιπες διέφυγαν από τον Πύργο και έζησαν μακρυά από την Αυλή με άλλα ονόματα. Η αλήθεια ωστόσο παραμένει άγνωστη.

Αυτό που ξέρουμε με βεβαιότητα είναι ότι ο Πόλεμος των Ρόδων έληξε ουσιαστικά δύο χρόνια μετά την εξαφάνιση των πριγκίπων, τον Αύγουστο του 1485, όταν ο Ριχάρδος Γ΄ ηττήθηκε από τον Ερρίκο Τυδόρ στη μάχη του Μπόσγουορθ. Ο Ριχάρδος Γ΄ είναι ο τελευταίος βασιλιάς της Αγγλίας που σκοτώθηκε στο πεδίο της μάχης. Η συγκλονιστική φράση «Ένα άλογο! Το βασίλειό μου για ένα άλογο», που αποδίδει ο Σαίξπηρ στον Ριχάρδο Γ΄ στο ομώνυμο έργο του, αποτελεί μια από τις πιο γνωστές φράσεις της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Ο Οίκος του Λάνκαστερ και ο Οίκος της Υόρκης ενώθηκαν τελικά με τον γάμο του Ερρίκου Τυδόρ, που ανέβηκε στο θρόνο ως Ερρίκος Ζ΄, και της Ελισάβετ της Υόρκης, μεγαλύτερης κόρης του βασιλιά Εδουάρδου Δ΄ και αδερφής του Εδουάρδου Ε΄. Έτσι ιδρύθηκε ο Οίκος των Τυδόρ, με έμβλημα τα δύο ρόδα, το κόκκινο του Λάνκαστερ και το λευκό της Υόρκης ενωμένα, συμβολίζοντας έτσι την ένωση την Οίκων μέσα από αυτόν τον γάμο, που σήμανε το τέλος του Πολέμου των Ρόδων.

Ερρίκος και Ελισάβετ θα γίνονταν οι γονείς του πιο γνωστού βασιλιά της Αγγλίας, του Ερρίκου του Η΄, που το 1534 ίδρυσε την Αγγλικανική Εκκλησία, αποσχίζοντας την Αγγλία από την Καθολική Εκκλησία, προκειμένου ουσιαστικά να μπορέσει να πάρει διαζύγιο και να παντρευτεί ξανά, ελπίζοντας να αποκτήσει αρσενικό διάδοχο. Τελικά παντρεύτηκε έξι φορές και απέκτησε συνολικά τρία παιδιά, που βασίλεψαν και τα τρία. Ένα από αυτά έμελλε να γίνει η  σπουδαιότερη βασίλισσα της Αγγλίας, η Ελισάβετ Α΄.

Πεντέμισι αιώνες αργότερα, ο Πόλεμος των Ρόδων αλλά και η ιστορία του Οίκου των Τυδόρ, εξακολουθούν όχι μόνο να αποτελούν αντικείμενο αδιάλειπτης ιστορικής έρευνας αλλά και πηγή έμπνευσης για τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες, που σημειώνουν μεγάλη εμπορική επιτυχία. Και βέβαια αποτελούν τη βασική θεματολογία για ορισμένα από τα σπουδαιότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, όπως είναι ο Ριχάρδος Γ΄, ο Ερρίκος Ε΄, ο Ερρίκος ΣΤ΄ και άλλα, που έχουν ανέβει αμέτρητες φορές σε θεατρικές σκηνές σε όλο τον κόσμο.

Kάθε γωνιά μία ιστορία. Το podcast της Ελένης Λετώνη