Μετά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης περί άμεσης εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου ανακοινώθηκε αρμοδίως η ανάθεση στον καθηγητή Παναγιώτη Μπεχράκη καθηκόντων επικεφαλής επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τον έλεγχο του καπνίσματος (της οποίας η υπόλοιπη σύνθεση δεν έχει ανακοινωθεί).
Δεν είναι η πρώτη φορά, ωστόσο, που ορίζονται αρμόδιες αρχές και όργανα ελέγχου για την τήρηση του νόμου. Ηδη με την υπουργική απόφαση Γ.Π. οικ. 104720 ΦΕΚ β’ 1315/2010(*):
– Η εποπτεία για την εφαρμογή του ν 3868/ 2010 περί ολικής απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και σε όλους τους χώρους παροχής εργασίας, ασκεί το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μέσω της Δ/νσης Εξαρτήσεων. Μέχρι την συγκρότηση της ανωτέρω Δ/νσης στα τμήματα που προβλέπει ο Ν. 3868/2010 η αρμοδιότητα ασκείται από τη Δ/νση Δημόσιας Υγιεινής, τμήματα Β’ και Γ’.
– Αρμόδιες Αρχές για τον έλεγχο εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας κοινοτικής και εθνικής, τη βεβαίωση παραβάσεων και την επιβολή κυρώσεων, ορίζονται οι Υγειονομικές Υπηρεσίες των Οργανισμών Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, η δημοτική αστυνομία, καθώς και οι λιμενικές αρχές στην περιοχή της ευθύνης τους.
– Οργανα ελέγχου είναι τα αρμόδια υγειονομικά όργανα των Υγειονομικών Υπηρεσιών των Οργανισμών Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α` και Β` βαθμού, το ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας και το ένστολο προσωπικό των λιμενικών αρχών.
– Ο Τομέας Ελέγχου Καπνού και Αλκοόλ του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.), έχει καθήκον να διερευνά τις σχετικές καταγγελίες παραβάσεων του νόμου και να συνεργάζεται σύμφωνα με τις αρμοδιότητες του με τις άλλες ελεγκτικές αρχές για την ορθή εφαρμογή του νόμου.
– Τα όργανα ελέγχου κατά την εκτέλεση του έργου τους και κατόπιν αιτήματος τους συνεπικουρούνται από τις κατά τόπους αστυνομικές και λοιπές αρχές, μεταξύ άλλων και των ελεγκτικών Υπηρεσιών του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (Ε.Ο.Τ) και του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), οι οποίες υποχρεούνται να ανταποκριθούν.
– Τα όργανα ελέγχου διενεργούν τακτικούς ελέγχους, έκτακτους ελέγχους και ελέγχους κατόπιν καταγγελίας και ενημερώνουν εγγράφως την Προϊσταμένη τους Αρχή.
– Τα όργανα ελέγχου συντάσσουν μηνιαίες εκθέσεις. Οι εκθέσεις αυτές περιλαμβάνουν αναλυτικά στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων από τις αρμόδιες αρχές και διαπίστωση των παραβάσεων, που διαβιβάζονται στο Υπ. Οικονομικών κι άλλες αρμόδιες για την αδειοδότηση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος Υπηρεσία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
– Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Υγειονομικής Υπηρεσίας υποχρεούται να συγκεντρώνει στοιχεία και συνοπτικές αναφορές των ανωτέρω εκθέσεων από όλα τα όργανα που διενεργούν ελέγχους στην Περιφέρεια του για την εφαρμογή του ν. 3868/2010 και να συντάσσει εξαμηνιαίες αναφορές, που θα υποβληθούν στο Τμήμα Αντιμετώπισης Αλκοολισμού – Κατάχρησης Ουσιών της Διεύθυνσης Εξαρτήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας του Υ.Υ.Κ.Α., προκειμένου να εκδοθούν περιοδικά στατιστικά στοιχεία για την πορεία των ελέγχων, τα ποσοστά συμμόρφωσης των παραβατών και τα ποσοστά μείωσης των καπνιστών στη Χώρα μας. Τα συγκεντρωμένα στατιστικά αυτά στοιχεία θα αποτελούν το περιεχόμενο ετήσιας έκθεσης της Διεύθυνσης Εξαρτήσεων, που θα υποβάλλεται στον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και θα δημοσιεύεται.
Η αναζήτηση των παραπάνω εκθέσεων δεν είχε, ατυχώς, αποτέλεσμα. Το μόνο που στάθηκε δυνατό να εντοπισθεί είναι ένα οργανόγραμμα του 2014 του υπουργείου Υγείας, στο οποίο περιλαμβάνεται Επιτροπή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων υπαγόμενη στην Γενική Διεύθυνση Δημόσια Υγείας και Ποιότητας Ζωής.
Είναι, άραγε, δυνατό το νέο «νέο» ξεκίνημα που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση χωρίς να ερευνηθεί η μέχρι σήμερα πρακτική των αρμόδιων αρχών και οργάνων ελέγχου και να ενημερωθεί το κοινό;
* Συναρμόδιοι υπουργοί είναι οι Γ. Ραγκούσης (Εσωτερικών), Γ. Παπακωνσταντίνου (Οικονομικών), Α. Λοβέρδος (Εργασίας και ΚΑ), Μ. Ξενογιαννακοπούλου (Υγείας), Μ. Χρυσοχοϊδης (Προστασίας του Πολίτη) και Π. Γερουλάνος (Πολιτισμού)