Μαθητές και μαθήτριες παρελαύνουν για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου στο κέντρο της Θεσσαλονίκης την Κυριακή 27 Οκτωβρίου | ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΝΙΚΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ
Απόψεις

Πέρα από τις μαθητικές παρελάσεις

Θα μπορούσε, άραγε, ο εορτασμός των εθνικών επετείων να εμπλουτιστεί με κάτι ακόμα, πολύ πιο ουσιαστικό από μαθητική παρέλαση με ανέμελο βήμα ή σαν άτεχνη απομίμηση στρατιωτικών τμημάτων. Θα ήταν και εξαιρετικά χρήσιμο αν τα σχολεία, τις μέρες των εθνικών επετείων αναλάμβαναν την υλοποίηση κάποιων δράσεων εθελοντισμού
Κώστας Γιαννακίδης

Η συζήτηση που κάναμε για χρόνια σχετικά με τις μαθητικές παρελάσεις είναι πλέον μπαγιάτικη. Δεν μας απασχολεί, επιτέλους, αν η σημαία είναι στα χέρια παιδιού που αντλεί την καταγωγή του από άλλη χώρα, ούτε μας προξενούν εντύπωση τα μαύρα αγοράκια με τη φουστανέλα – η πιο εμβληματική εικόνα είναι εκείνη του μικρού Γιάννη Αντεντοκούνμπο.

Εχει περάσει μία αιωνιότητα και ένα σύμπαν από τα χρόνια που η κοινωνία διχάστηκε για το αν πρέπει να φέρει τη σημαία ο νεαρός, τότε, Οδυσσέας Τσενάι. Παρεμπιπτόντως, ο Τσενάι κάνει σήμερα λαμπρή ακαδημαϊκή καριέρα στις ΗΠΑ. Εξίσου γραφικό και αναχρονιστικό φαίνεται σήμερα το debate για τον νεαρό που φασκέλωσε τους επισήμους στην παρέλαση, τότε στο πρώτο σκοτάδι της κρίσης. Είχαν γραφτεί μέχρι και επικολυρικά άρθρα «για το νέο Πολυτεχνείο» και τη γενιά της αμφισβήτησης. Το παλικάρι έγινε κομμωτής και ασπάστηκε «ψεκασμένες» θεωρίες συνωμοσίας. Αμφισβήτησε τον κόσμο, αλλά όχι με τόσο λογικό τρόπο.

Επίσης, δεν έχει πλέον νόημα να συζητάμε για το αν πρέπει να γίνονται οι μαθητικές παρελάσεις που παραπέμπουν στη Βόρεια Κορέα και σε ολοκληρωτικά καθεστώτα. Η σχετική κουβέντα έκανε θόρυβο όταν νομίζαμε ότι στη χώρα πνέει αριστερός άνεμος ανατροπής, λησμονώντας ότι όλα συνέβαιναν για τον ΕΝΦΙΑ και τα μνημόνια. Η κοινωνία θέλει τις παρελάσεις των παιδιών ακόμα και αν σε ένα σεβαστό κομμάτι της το θέαμα φαίνεται κιτς, αναχρονιστικό, μιλιταριστικό. Οι μαθητικές παρελάσεις, είτε μας αρέσει είτε όχι, έγιναν κομμάτι της εθνικής μας παράδοσης. Αν η κοινωνία δεν τις ήθελε, θα έπαιρνε τα παιδιά της από τις λεωφόρους.

Το ερώτημα που τίθεται εδώ αφορά το μήνυμα που ενσταλάζεται στις συνειδήσεις των παιδιών. Πιστεύει κανένας, στα αλήθεια, ότι η συμμετοχή στην παρέλαση τονώνει το εθνικό φρόνημα των παιδιών και τη διάθεση προσφοράς προς την πατρίδα; Οχι βέβαια. Το μήνυμα που στέλνει η μαθητική παρέλαση δείχνει μια νεολαία που είναι έτοιμη να στρατευτεί και να θυσιαστεί για την πατρίδα. Αλλα, μεταξύ μας, είναι ένα μήνυμα που ελάχιστοι λαμβάνουν και σίγουρα δεν περνάει στην πλειοψηφία των παιδιών.

Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν ο εορτασμός των εθνικών επετείων θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με κάτι ακόμα, πολύ πιο ουσιαστικό από την παρέλαση με ανέμελο βήμα ή σαν άτεχνη απομίμηση στρατιωτικών τμημάτων. Φυσικά και να παρελάσουν τα παιδιά, να βγάλουν τις φωτογραφίες τους και να καμαρώνουν οι γονείς τους. Αφού τους αρέσει, ας το κάνουν. Αλλά θα ήταν και εξαιρετικά χρήσιμο, προς την κοινωνία και την καλλιέργεια του πατριωτικού αισθήματος, αν τα σχολεία, τις μέρες των εθνικών επετείων αναλάμβαναν την υλοποίηση κάποιων δράσεων εθελοντισμού.

Η παρέλαση και οι γιορτές στρατιωτικού τύπου συνδέουν την προσφορά προς την πατρίδα με υπηρεσίες εν καιρώ πολέμου. Επειδή, όμως, στους καιρούς μας η έννοια του πατριωτισμού έχει εμπλουτιστεί και με άλλες απαιτήσεις, καλό θα ήταν να διδάσκουμε στα παιδιά ότι στην πατρίδα προσφέρεις και αλλιώς, όχι μόνο με όπλο.

Θα σας φαίνονταν παράλογο ή εξεζητημένο τη μέρα της εθνικής επετείου να βγάλεις τα παιδιά στο πάρκο για να το καθαρίσουν, να προσφέρουν εργασία σε ιδρύματα και σε συμπολίτες της κοινότητας που έχουν ανάγκη; Θα ήταν, δηλαδή, ντροπιαστικό αν τα καλέσεις να εργαστούν για να αφαιρέσουν τα γκράφιτι από τους τοίχους του σχολείου ή της πλατείας που συχνάζουν;

Φοβάμαι ότι κάτι τέτοιο δεν θα άρεσε στους περισσότερους γονείς. «Θα βάλω το παιδί μου να κάνει τη δουλειά του κράτους ή του δήμου; Με τίποτα!». Γιατί ο γονιός προτιμά να καμαρώσει το παιδί του ως εν δυνάμει στρατιώτη, αλλά όχι ως εργάτη που τρίβει έναν τοίχο.