Ενα από τα σενάρια που έκανε εσχάτως την εμφάνιση του στο πολιτικό ρεπορτάζ κάνει λόγο για το ενδεχόμενο συγκρότησης κυβέρνησης «ειδικού σκοπού» μετά τις εκλογές της απλής αναλογικής, με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, με τη σύμπραξη του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και του ΜέΡΑ25 και την ανοχή του ΚΚΕ. Βάσει του σεναρίου, η κυβέρνηση αυτή θα μπορούσε να σχηματιστεί ακόμη κι αν είναι πρώτο κόμμα η ΝΔ και θα έχει ως «ειδικό σκοπό» τη διαλεύκανση του θέματος των παρακολουθήσεων και την αλλαγή του εκλογικού νόμου, έτσι ώστε και οι επόμενες εκλογές να γίνουν με απλή αναλογική.
Θεωρητικά, μια κυβέρνηση των ηττημένων, «ειδικού σκοπού», δεν είναι αδύνατη με την απλή αναλογική. Είναι αυτό που ο Μητσοτάκης είχε αποκαλέσει «τερατογένεση» και που ο Τσίπρας έχει αποκλείσει, δηλώνοντας ότι δεν θα επιχειρήσει κυβέρνηση ηττημένων, αλλά μόνο μια προοδευτική συμμαχία γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ-νικητή. Επειδή, όμως, αριθμητικά το σενάριο ευσταθεί, ας δούμε τι πολιτικές πιθανότητες υπάρχουν για την υλοποίησή του.
Πρώτον, η υπόθεση των παρακολουθήσεων είναι όντως σοβαρή και χρήζει πολύ βαθύτερης διερεύνησης –στην οποία δεν δείχνει διατεθειμένη να συμβάλει η σημερινή κυβέρνηση–, ωστόσο δεν αποτελεί κεντρικό θέμα με βάση το οποίο θα ψηφίσουν οι πολίτες και θα κριθεί το αποτέλεσμα των εκλογών. Αυτό σημαίνει ότι μόνο ως πρόσχημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη συγκρότηση ενός πολιτικού μετώπου με τη συμμετοχή κομμάτων που δεν φαίνονται να συγκλίνουν σε προγραμματικό επίπεδο για να κυβερνήσουν από κοινού τη χώρα.
Μπορεί, για παράδειγμα, να φανταστεί ποτέ στα σοβαρά κανείς το ΚΚΕ να δίνει ψήφο ανοχής σε μια κυβέρνηση ειδικού σκοπού που θα διατηρήσει τη χώρα εντός ΕΕ και ΝΑΤΟ; Είναι στην καλύτερη περίπτωση αφελές και στη χειρότερη κακόβουλο να υποστηρίξει κανείς ότι στον Περισσό θα λάμβαναν μια τέτοια απόφαση.
Εστω, λοιπόν, ότι αφήνουμε απ’ έξω το ΚΚΕ και ότι βγαίνουν τα νούμερα μόνο με τους άλλους τρεις – Τσίπρα, Ανδρουλάκη, Βαρουφάκη. Πλην του Τσίπρα, που προφανώς θα είναι ο αρχιτέκτονας μιας τέτοια συμμαχίας, οι άλλοι δύο τι όφελος θα έχουν αν την επιλέξουν; Εστω ότι ο Ανδρουλάκης θα μάθει γιατί τον παρακολουθούσαν και θα αναγκάσει τους υπεύθυνους να λογοδοτήσουν. Και μετά, τι; Θα ψηφίσει και την αλλαγή του εκλογικού νόμου, δηλαδή την απλή αναλογική, με την οποία διαφωνεί το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ή θα «αδειάσει» τον κυβερνητικό του εταίρο, με τον οποίον θα έχουν συμπράξει στον «ειδικό σκοπό» της διαφάνειας και της προστασίας των δημοκρατικών θεσμών; Ο Βαρουφάκης τι ρόλο θα παίζει σε αυτή τη συμμαχία; Θα συνδεθεί ξανά πολιτικά με τις βουλευτίνες του που έφυγαν από το ΜέΡΑ25 και βρήκαν στέγη στον ΣΥΡΙΖΑ; Θα εφαρμόσει σε μια τέτοια συμμαχική κυβέρνηση τη δική του οικονομική πολιτική, του Τσίπρα ή του Ανδρουλάκη;
Ας υποθέσουμε όμως ότι όλοι –Τσίπρας, Ανδρουλάκης και Βαρουφάκης– προτάσσουν το κομματικό συμφέρον και προκειμένου να μην πάμε σε δεύτερες εκλογές με πιθανή αυτοδυναμία Μητσοτάκη, βρίσκουν τον «ειδικό σκοπό» να συγκυβερνήσουν. Πιστεύει στα αλήθεια κανείς ότι όλα αυτά που απασχολούν τους πολίτες και αποτελούν τα βασικά θέματα για μια κυβέρνηση –Οικονομία, ακρίβεια, ενεργειακή κρίση, ελληνοτουρκικά, ασφάλεια– θα μείνουν στο περιθώριο λόγω του «ειδικού σκοπού» της κυβέρνησης, που θα είναι η διαλεύκανση των παρακολουθήσεων;
Συμπέρασμα: το σενάριο είναι είτε προσχηματικό για να κρύψει μια «προοδευτική διακυβέρνηση» με ανοιχτή ατζέντα –τύπου «βλέποντας και κάνοντας»– είτε πολιτικά αφελές. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θα το βρούμε μπροστά μας στον δρόμο προς τις κάλπες…