| CreativeProtagon / Shutterstock
Απόψεις

Οταν πολεμάνε τα ΑΕΠ… χάνει η Ρωσία

Ο πλούτος των κρατών ορίζει την αντοχή τους, ειδικά σε μακροχρόνιους πολέμους αφανών αλλά πολυέξοδων χαρακωμάτων. Σε αυτό το μέτωπο, η υπεροχή των ΗΠΑ και της Δύσης γενικότερα έναντι της Ρωσίας είναι συντριπτική. Αν κοιτάξει κανείς τους αριθμούς, η πρώτη κουβέντα που θα σκεφτεί να πει στον Πούτιν είναι το λαϊκό «που πας ρε Καραμίχαλε;»
Δημήτρης Ευθυμάκης

Η Ρωσία τα ‘βαλε με όλο τον δυτικό κόσμο. Ολοι οι αναλυτές, ανεξαρτήτως αν το βλέμμα τους είναι πρωτίστως διπλωματικό, οικονομικό ή στρατιωτικό, μας διαμηνύουν ότι μπήκαμε σε μια νέα περίοδο Ψυχρού Πολέμου. Ο Ψυχρός Πόλεμος έχει ασφαλώς και θερμές εντάσεις, αλλά στην περιφέρεια των δύο πόλων με στόχο την αύξηση του ζωτικού χώρου του ενός ή του άλλου μπλοκ. Για λόγους αυτονόητους, οι δύο κεντρικοί παίχτες δεν έρχονται σε απ’ ευθείας θερμή αντιπαράθεση, αυτό θα ήταν καταστροφικό για το σύνολο του πλανήτη λόγω του πυρηνικού οπλοστασίου τους.

Δύο επισημάνσεις εδώ. Πρώτον, αφήνω στην άκρη την απειλή Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων μεσούσης της ουκρανικής κρίσης, την εκλαμβάνω ως διαπραγματευτική απειλή. Αν πραγματοποιηθεί, τότε καμιά ανάλυση δεν διαθέτει τα εργαλεία να μιλήσει για το αύριο. Δεύτερον, δεν έχουμε ξαναβιώσει Ψυχρό Πόλεμο ανάμεσα σε δύο, μ’ έναν εξίσου πανίσχυρο τρίτο πόλο να παραβρίσκεται και να χαιρετίζει. Η Κίνα είναι ο καινούριος «άγνωστος Χ» στην παγκόσμια εξίσωση.

Ο Ψυχρός Πόλεμος είναι μακροχρόνιος και κοστοβόρος. Η υπόγεια και φανερή αντιπαράθεση, η προσπάθεια πολλαπλής κυριαρχίας του ενός πάνω στον άλλον παντού στην υφήλιο, ο αχαλίνωτος στρατιωτικός ανταγωνισμός και όλα τα συμπαρομαρτούντα, κατατρώνε σε βάθος χρόνου  τους πόρους των δύο αντιμαχομένων. Κάθε πόλεμος είναι ακριβός, ο θερμός είναι πανάκριβος και σύντομος, ο ψυχρός ακριβός αλλά ατέλειωτος.

Βεβαίως, εξαρτάται από την δομή των δυο αντιμαχομένων οικονομιών, να στρέψουν έξυπνα τα κόστη του εξωτερικού τους  ανταγωνισμού σε εσωτερική ανάπτυξη ή σε καταστροφή. Για παράδειγμα, το μεν κόστος του πολέμου του Βιετνάμ υποβοήθησε την αμερικανική οικονομία, το δε κόστος του πολέμου του Αφγανιστάν κατέστρεψε την σοβιετική. Η αμερικανική οικονομία διαθέτει το know how για κάτι τέτοιο, η ρώσικη δεν είναι ασφαλώς η παλιά σοβιετική, αλλά μένει να αποδειχτεί η συγκεκριμένη ικανότητα της.

Είναι πανθομολογούμενο ότι στους πολέμους δεν νικάνε οι στρατηγοί αλλά τα ΑΕΠ. Ο πλούτος των κρατών ορίζει την αντοχή τους, ειδικά σε μακροχρόνιους πολέμους αφανών αλλά πολυέξοδων χαρακωμάτων. Σ’ αυτό το μέτωπο, η υπεροχή των ΗΠΑ και της Δύσης γενικότερα έναντι της Ρωσίας είναι συντριπτική. Αν κοιτάξει κανείς τους αριθμούς, η πρώτη κουβέντα που θα σκεφτεί να πει στον Πούτιν είναι το λαϊκό «που πας ρε Καραμίχαλε;».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας για το μέγεθος και την κατανομή της παγκόσμιας οικονομίας, σε παγκόσμιο ΑΕΠ 80 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, οι ΗΠΑ έχουν ΑΕΠ 19,39 τρισ. με την Ρωσία να έχει μόλις 1,58 τρισ. Κοντολογίς, οι ΗΠΑ έχουν το 24,4% του παγκόσμιου πλούτου, με την Ρωσία να έχει το 1,99%. Οι ΗΠΑ φιγουράρουν πρώτες στην παγκόσμια κατάταξη (με σχεδόν το ¼ του παγκόσμιου ΑΕΠ δικό τους, ενώ οι Ρώσοι δεν είναι καν στην πρώτη δεκάδα.

Οι δέκα πρώτες χώρες είναι ΗΠΑ (24,4%), Κίνα (15,4%), Ιαπωνία (6,1%), Γερμανία (4,6%), Ινδία (3,3%), Γαλλία (3,3%), Βραζιλία (2,6%), Ιταλία (2,4%), Καναδάς (2,1%). Η Ρωσία βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο (με ανεπαίσθητες διαφορές πάνω-κάτω) με την Νότια Κορέα, την Αυστραλία και την Ισπανία. Με δυο λόγια, δεν πρόκειται για οικονομική υπερδύναμη.

Τώρα, πώς το 1,99% μπορεί να μπει σε μακροχρόνιο πόλεμο με το 24,4% των ΗΠΑ ή με το 18,6% της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι απορίας άξιον. Πόσο μάλλον με το άθροισμα αυτών των δύο, αν υποθέσουμε ότι ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι (που είναι) στο ίδιο μπλοκ. Θα πείτε ότι ο Πούτιν έχει φυσικούς πόρους και στρατιωτική τεχνολογία. Και η Σοβιετική Ένωση είχε τα ίδια, αλλά κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος, έχοντας μάλιστα πολύ μεγαλύτερο ζωτικό χώρο από την σημερινή ελάσσονα Ρωσία. Οψόμεθα. Πάντως, μακροχρόνια, η Ρωσία δείχνει να αυτοκτονεί.

Σε κάθε περίπτωση, όταν στην μια μεριά βρίσκεται ταυτόχρονα η Δημοκρατία, ο πλούτος και οι πιθανότητες νίκης, θα πρέπει να ΄σαι ηλίθιος για να πας να προσκολληθείς στον φασισμό, στην φτώχεια και στην διαφαινόμενη ήττα.