Με τον Κώστα Γιαννακίδη έχουμε γενέθλια την ίδια μέρα. 21 Νοεμβρίου. Αμφότεροι γεννημένοι δεκαετία 60, εκείνος το ’66 εγώ το ’61. Από τη στιγμή που το ανακάλυψα ένιωσα μια κλωστή συγγένειας και μου άρεσε να μελετάω «κοινά». Επίσης μου άρεσε η γραφή του, τόσο αναγνωρίσιμη… Με χαρακτηριστικό και ένα «εντάξει…» στο κείμενό του, όταν κάνει σούμα κατάστασης ή όταν δεν καταδέχεται να τον περνάνε για βλάκα.
Ελάχιστες φορές στα κείμενά του ανοίγεται, βγαίνει εκτός πλαισίου επικαιρότητας. Βέβαια, πονηρεμένη η Ρεούλα εκ της κοπιώδους ψυχοθεραπείας της, οσφραίνομαι, νιώθω την ψυχολογική κατάσταση του γραφιά ακόμα και αν γράφει πολιτικό κείμενο. Οποτε, ωστόσο, το έκανε, όποτε άντεξε ή ασφυκτιούσε τόσο που κατέγραψε πιο προσωπικά του, ήταν συναρπαστικά ευαίσθητος. Εντρομα ευαίσθητος. Και με έπιασα να ξεφυσάω ένα «κρίμα» αυθόρμητο, κάπως σαν να χάνει κάτι, μια ευκαιρία, εκείνος. Πολλές φορές με έχω πιάσει να με νοιάζει ο Κώστας. (Ετσι με ένοιαζε και η Ρίκα, καλή της ώρα.)
Με νοιάζει ενώ δεν είμαστε φίλοι, δεν κάνουμε παρέα. Η σχέση μας με τους γραφιάδες είναι μαγευτικό πράγμα. Τα κείμενά του με νοιάζουν, ακόμα πιο πολύ τα τελευταία χρόνια, που κολυμπάει στη δεκαετία των 50 του χρόνων. Ιδιαίτερη ηλικία. Ηταν ακριβώς η ηλικία που είχα νιώσει την ανάγκη να τακτοποιήσω τα ντουλάπια μου μέσω ψυχοθεραπείας. Κάποτε ο Γιαννακίδης με είχε καλέσει και στο τηλεοπτικό του εγχείρημα και είχα πάει με χαρά.
Εκείνη τη νύχτα, σε μια πιεστική ερώτησή του είχα εντοπίσει και μια διαφορά μας. Ο Κώστας λατρεύει να μαθαίνει. Είναι φιλοπερίεργος. Μπορεί να σε φέρει και σε δύσκολη θέση προκειμένου να μάθει. Εμένα μου αρέσει να μαθαίνω, να ακούω από ανθρώπους που θέλουν να μιλήσουν ή που νιώθω στη ματιά τους ότι έχουν ανάγκη από ένα τόσο δα άγγιγμα στην πλάτη για να μιλήσουν. Εκείνος είναι αλλιώς. Με έπιασα να το σκέφτομαι το «αλλιώς» του… Και ξέρετε που βρέθηκα; Ο Κώστας θέλει να μάθει, με τον ξαφνιαστικό τρόπο άνεσης που ρωτάνε τα παιδιά, όσα διστάζουν οι μεγάλοι.
«Εμείς και η ψυχή μας», ζηλευτός ο τίτλος του βιβλίου. Ευφυέστατος. Ο Σάββας Σαββόπουλος, σπουδαία μορφή της ψυχιατρικής επιστήμης, ψυχαναλυτής αφοσιωμένος στον μέγα Φρόϊντ (τι μορφή, Θεέ μου!), απαντάει στις ερωτήσεις του Κώστα Γιαννακίδη. Κλασικός Γιαννακίδης, τον εξόντωσε στις ερωτήσεις. Σε ένα βιβλίο 341 σελίδων βάλθηκε ο άτιμος να στριμώξει χρόνων πανεπιστήμια. Τους φανταζόμουν. Και τα μάτια του Γιαννακίδη, που τα ξέρω όταν ρωτάει, αλλά και τα μάτια του ψυχαναλυτή, που τα ξέρω από τον δικό μου ψυχαναλυτή. Ευεργεσία η ψυχανάλυση. Λειτούργημα ο ενσυνείδητος ψυχαναλυτής. Πόσα και πόσα συμβαίνουν στο δωμάτιο της ψυχοθεραπείας. Τι κρυψώνες αποκαλύπτονται, τι σκοτάδια διασχίζεις, τι γοητείες και τι δράματα, ωραία, δύσκολα και εύκολα δάκρυα… Τόσος κόπος, τόση μελέτη, τόση διαδρομή!
«Κάθε καλοκαίρι θα μας έπρεπε μια σπουδαία τελετή αποφοίτησης, κύριε Αλεξανδρίδη» έλεγα στον ψυχαναλυτή μου. Πολλά, πάρα πολλά του χρωστάω. Περιουσία απέκτησα. Να βγάλω πέρα ζωή ζωένια. Ακόμα και τώρα εμφανίζεται μπροστά μου. «Ωπ! Είναι αυτό που είχαμε πει τότε…». Θυμάμαι, παραλληλίζω με την τελευταία σκηνή του «Ντα» με τον Μάνο Κατράκη. «Προχώρα εσύ. Εγώ θα είμαι πίσω σου» έλεγε στον γιό του. Μια πελώρια σκιά (κι ακόμα πιο πελώρια την έκτισε η φαντασία μου, ίσως) διέσχιζε από σκηνής ακολουθώντας τον μέχρι την έξοδο, περνώντας δίπλα από τους θεατές, ώσπου οι δυο χάνονταν από τα μάτια μας. Προχωρώ, αγαπημένε μου, ψυχαναλυτή.
Να, αυτά μου έκανε το βιβλίο του Κώστα και του κ. Σαββόπουλου. Απειρα συναισθήματα επανήλθαν. Διάβαζα, χαμογελούσα, συνεχώς χαμογελούσα. «Τόσο όλα!, βρε Κώστα; Θα τρομάξει ο ενδιαφερόμενος! Θα σπάσουν τα μυαλά των αναγνωστών! Θέλει τον χρόνο της και η γνώση». «Χαχαχαχα», θα μου έγραφε ο Γιαννακίδης ως απάντηση. Αγαπητοί μου, όσο πυκνό και να είναι, αξίζει αυτό το βιβλίο. Είναι έντιμο και χρήσιμο. Δεν υπόσχεται τίποτα. Τόσο αστείες, κάτι νέου τύπου ινσταγκραμικές υποσχέσεις ευτυχίας ή οδηγοί –και καλά– ζωής…
Δεν είναι ακρίδες οι άνθρωποι, να πετάνε-ξεπετάνε στάδια. Θέλει ωραίο κόπο. Θα μάθετε ό,τι χρειάζεται να γνωρίζετε ώστε να αποφασίσετε αν θα διαθέσετε χρόνο για την ψυχή σας, όσον τέλος πάντων έχετε διαθέσει για ένα σωρό όργανα του σώματός σας. Θα αποφασίσετε αν αξίζει να ταξιδέψετε το ταξίδι της ζωής σας από άλλη πλευρά του χάρτη. Κρίμα δεν είναι να φύγουμε αταξίδευτοι στα μέσα μας;
Οσο για τον Κώστα… Κοίτα, ο άτιμος! Ενα βιβλίο ερωτήσεις για να ερευνήσει την κατάσταση… Τον φαντάζομαι σε ντιβάνι να ανοίγει το ένα μάτι κρυφά, να μην αφήνεται ολοκληρωτικά. Καχύποπτοι αμφότεροι (εκ τραυμάτων). Ασ’ το. Κάθισε στην πολυθρόνα. Εκεί καθόμουν εγώ. Φιλαράκο, ήρθε η ώρα. Η «πιο» ηλικία. Πίστεψέ με. Σε φιλώ. Σας φιλώ αμφότερους, κύριοι χρήσιμοι.