Το μόνο εύκολο για την ίδρυση ενός νέου κόμματος είναι τα διαδικαστικά. Μία δήλωση στον Αρειο Πάγο με το καταστατικό και το έμβλημα αρκούν για να φτιάξεις σφραγίδα. Αλλωστε, την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα έχουν ιδρυθεί περίπου εκατό κόμματα.
Λογικά από Δευτέρα θα έχουμε άλλο ένα κόμμα και μάλιστα κοινοβουλευτικό. Θα λέγεται «Αριστερά Μπροστά» με κόκκινο φόντο στον τόνο που θα θυμίζει ΣΥΡΙΖΑ; Ετσι κυκλοφορεί. Το κόμμα των Χαρίτση, Αχτσιόγλου, Τσακαλώτου και λοιπών που αποχώρησαν (ή εκπαραθυρώθηκαν) από τον ΣΥΡΙΖΑ έρχεται για να εκφράσει το εκλογικό ακροατήριο που παρακολουθεί απογοητευμένο τον Κασσελάκη να μετατρέπει την κυβερνώσα Αριστερά σε ριάλιτι.
Μια χαρά. Σίγουρα υπάρχει διαθέσιμος πολιτικός χώρος, έμπειρα στελέχη και δημοσιότητα. Και μετά; Πρώτα υπάρχουν πρακτικά προβλήματα προς επίλυση. Είναι τα έξοδα. Και εντάξει, τα γραφεία ενδεχομένως να διατεθούν δωρεάν από κάποιον φίλο του κόμματος ή, τέλος πάντων, το νοίκι να καλυφθεί από το χιλιάρικο της συνεισφοράς των βουλευτών -τόσα έδιναν και στον ΣΥΡΙΖΑ κάθε μήνα. Υπάρχουν και άλλα έξοδα, λειτουργικά και μη, που «τρέχουν». Πώς θα καλυφθούν; Συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις (γιατί να το κρύψουμε άλλωστε;) έρχονται κάποιες ενισχύσεις από επιχειρηματικά κέντρα που θέλουν να διατηρούν καλές σχέσεις με όλους τους κομματικούς χώρους. Θα υπάρξουν ενδιαφερόμενοι για να ενισχύσουν το νέο εγχείρημα; Και αν ναι, οι πρώην κάτοχοι του ηθικού πλεονεκτήματος θα μπουν σε διαδικασία συναλλαγής;
Είναι και άλλα. Ας πούμε η σχέση του νέου κόμματος με τα media και τους μηχανισμούς επιρροής της κοινής γνώμης. Προς το παρόν υπάρχει μία, μάλλον δεδομένη, προνομιακή σχέση με την «Εφημερίδα των Συντακτών». Σίγουρα δεν φτάνει. Και από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη δεν δείχνει τόσο ισχυρός ώστε κάποιοι να έχουν άμεσο συμφέρον με την ενίσχυση ενός ανταγωνιστικού σχήματος. Συνεπώς, αν το νέο κόμμα θέλει να συνομιλήσει με το «σύστημα» θα πρέπει να είναι πολύ πειστικό ως προς την προοπτική αντικατάστασης του ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σκηνικό. Αλλά αυτά τα πράγματα απαιτούν και άλλου είδους συμβιβασμούς. Και μυστικά ραντεβού. Και δείπνα σε επιχειρηματικά σπίτια “to know us better”. Ενα νέο κόμμα για να επιβιώσει πρέπει πρώτα να γίνει κομμάτι του συστήματος. Μετά μπορεί να το καταγγέλλει.
Χρειάζεται και αποτελεσματική διείσδυση σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας. Οργανώσεις και ερείσματα στον συνδικαλισμό. Θυμηθείτε τι έπαθε το «Ποτάμι» που σνόμπαρε τη δημιουργία τοπικών οργανώσεων, πιστεύοντας ότι η ψηφιακή δικτύωση μπορεί να κάνει τη δουλειά. Εδώ μιλάμε για Αριστερά που έχει τη συμμετοχική ζύμωση στον υπαρξιακό της κώδικα.
Αναπόφευκτα φτάνουμε και στην ουσία για τη λειτουργία ενός κομματικού οργανισμού. Το κόμμα χρειάζεται μέλη που θα κάνουν συνέδριο, θα εκλέξουν όργανα και ηγεσία. Και αυτή δεν είναι απλή διαδικασία για λόγους που όλοι αντιλαμβανόμαστε. Επίσης πρέπει να δούμε πού θα κάτσει η μπίλια στον συσχετισμό των δυνάμεων και στις σχέσεις των επιμέρους ομάδων. Για Αριστερά μιλάμε τώρα, μπορεί να μαλλιοτραβηχτούν για μια λέξη στις προγραμματικές θέσεις.
Και ερχόμαστε στο τελικό ζητούμενο. Στις θέσεις. Τι ακριβώς θέλει να κάνει αυτό το κόμμα; Του αρκεί να εκφράσει όσους αναθεματίζουν τον Κασσελάκη ή σκοπεύει να συγκροτήσει ένα σύγχρονο πλαίσιο αντίληψης του κόσμου με αριστερή οπτική; Η πρώτη επιλογή είναι η εύκολη, αλλά δεν θα έχει διάρκεια, θα δείχνει ένα κόμμα που ετεροπροσδιορίζεται. Η δεύτερη επιλογή είναι η δύσκολη γιατί απαιτεί δουλειά, σκέψη και παραδοχές που παραδοσιακά αρνείται η Αριστερά. Αν όμως λειτουργήσει, θα εξασφαλίσει μακροημέρευση και ίσως κάνει το κόμμα μία ενδιαφέρουσα πηγή σύγχρονου προβληματισμού με αριστερό πρόσημο. Καμία από τις δύο επιλογές δεν οδηγεί, φυσικά, στην εξουσία. Αλλά αυτό ήδη το έχουν αποδεχθεί.