Η Λιάνα Κανέλλη ανέβηκε στο βήμα. Και ήταν έξαλλη. Για τους νεκρούς στην Παλαιστίνη, το ΝΑΤΟ και το Σουδάν. Ούτε ο Πούτιν δεν πρέπει να «φορτώνει» έτσι. Αλλά και πώς αλλιώς να μιλήσει η γυναίκα; Αν απευθυνθείς στο Κοινοβούλιο σε χαμηλούς τόνους, μπορεί να σου έρθει στο κεφάλι κανένα παιδάκι που θα αποκοιμηθεί στην κουπαστή των άνω δυτικών θεωρείων.
Παρακολουθώντας δύο μέρες τη συνεδρίαση της Βουλής, διαπιστώνω ότι είναι όλοι τους θυμωμένοι. Τόσο θυμωμένοι που εύχεσαι ο υπάλληλος της Βουλής, αυτός που αλλάζει το ποτήρι με το νερό, να τους ρίξει κάτι μέσα. Ίσως πάλι θα έπρεπε ο προεδρεύων, εκτός από τον χρόνο, να παρακολουθεί και την αρτηριακή πίεση του ομιλητή -θα μας πάθουν κάτι.
Εδώ και χρόνια, λοιπόν, θέλω να μάθω αν το θυμωμένο ύφος και η υπερχειλίζουσα οργή περιλαμβάνονται στις τυπικές προϋποθέσεις για τη διεκδίκηση βουλευτικής έδρας. Νομίζω ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Ακούστε τον Γιώργο Σταθάκη και θα με καταλάβετε. Ο Σταθάκης μπορεί να υπνωτίσει ηδονικά το ακροατήριο του. Τον ακούς και θέλεις να βάλεις Μπάρι Γουάιτ να παίζει από πίσω.
Πριν, λοιπόν, σταθείτε σε αυτά που λένε στη Βουλή, αξίζει να παρατηρήσετε με μεγαλύτερη προσοχή τον τρόπο τους. Ο Τσόρτσιλ συνήθιζε να λέει ότι το τακτ είναι ο καλύτερος τρόπος για να στέλνεις κάποιον στην κόλαση και εκείνος να ευχαριστιέται το ταξίδι. Οι δικοί μας δεν το κατέχουν. Θα έλεγα ότι ο Βενιζέλος γνωρίζει καλά αυτήν την τέχνη, πλην όμως συχνά παρασύρεται και αυτός στα ψηλά ντεσιμπέλ. Ασφαλώς οι βουλευτές θυμούνται ότι, την ώρα που ανεβαίνουν στο βήμα, δεν απευθύνονται στο κοινοβουλευτικό σώμα, αλλά στους ψηφοφόρους τους. Και γίνονται σαν το παγόνι στη διεκδίκηση του θηλυκού.
Κάπως έτσι, στο ύφος των βουλευτών μας αποτυπώνονται όλες οι παθογένειες της πολιτικής μας ζωής. Δεν θα τις βρεις στα πρακτικά. Θα τις δεις στην τηλεόραση, θα ακούσεις την ένταση τους και θα χαμηλώσεις τον ήχο. Οι βουλευτές μας φωνάζουν. Όπως και εμείς. Προσπαθούν να ακουστούν-επιβληθούν δια της έντασης. Και αντιλαμβάνονται την πολιτική κυρίως ως το πεδίο εξόντωσης του αντιπάλου, σπανίως ως ένα πλαίσιο σύνθεσης.
Επιλέγουν την ένταση για να ακουστούν ή για να σταθούν ισότιμα απέναντι στον πολιτικό αντίπαλο. Τείνω να πιστέψω ότι ο Μητσοτάκης υιοθέτησε συνειδητά ύφος Τσίπρα, μόνο και μόνο για να δείξει ότι και αυτός μπορεί να μιλήσει στην ίδια γλώσσα.
Αντίστοιχο κλίμα είχαμε φυσικά και στα ‘80ς αν και νομίζω ότι, ακόμα και τις πιο σκληρές μέρες του σκανδάλου Κοσκωτά, το επίπεδο δεν κατέβηκε στο σημείο που έφτασε την Τετάρτη. Τότε, όμως, έβλεπες την ένταση να αποτυπώνεται στην κοινωνία, στα μπλε και στα πράσινα καφενεία. Τώρα, ευτυχώς, όσο και αν οι πολίτες το συζητούν στα social media, δεν εκδηλώνουν τάσεις ακραίας αντιπαλότητας. Σε αυτό βοήθησε η απάτη του δημοψηφίσματος, αλλά και η συνολική απαξίωση της πολιτικής ζωής. Όλους ίδιους τους θεωρούν. Το βράδυ, ας πούμε, η πλειοψηφία θα έχει το πρόσωπο του Παύλου Πολάκη. Από κάθε λέξη του Συντάγματος, έγιναν κάθε τρίχα από το μουστάκι του.