Μια μίνι, αυθαίρετη ξενάγηση στις λεκτικές μόδες ή πληγές που άφησε πίσω της η φετινή χρονιά, η οποία ήδη διανύει τον τελευταίο μήνα της.
permacrisis (εκ του permanent=μόνιμος και crisis=κρίση) δηλ «μονιμοκρίση». Είναι η ιστορική χαρά του να βιώνεις τη μεγαλύτερη κρίση διαβίωσης της τελευταίας 50ετίας, τον δυσκολότερο χειμώνα από το 1942, μια τριδημία (Covid-19, γρίπη και RSV), έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης, κλιματικές καταστροφές κτλ. Λέξη της χρονιάς για το λεξικό Collins, η μητρότητα του νεολογισμού ανήκει στην Κριστίν Λαγκάρντ (Απρίλιος 2022). Eμείς, λέει, πρέπει να αναγαλλιάζουμε κιόλας από χαρά γιατί είναι κατά το ήμισυ ελληνική.
εμβολιασμένος Εν έτει 2022 με αμφίβολο περιεχόμενο και status. Ποιος είναι, αλήθεια, σήμερα; Ο έχων κάνει τις δύο πρώτες δόσεις ή και την τρίτη, τη γνωστή ως «αναμνηστική»; Ο έχων πραγματοποιήσει και την τέταρτη; Αυτός που έχει τολμήσει και το πέμπτο εμβόλιο, το «επικαιροποιημένο», και «καπάκι» το αντιγριπικό; Ο,τι και να έχεις κάνει, τις φετινές βαρβάτες ιώσεις δεν τις γλυτώνεις.
του πάτερ, τον πάτερ Ο «πατέρας» συνεχίζει αγγογύστως να κακοποιείται γραμματικά (ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης δεν άντεξε και τόλμησε προ ημερών «μια ταπεινή, πατρική γλωσσική παρέμβαση»). Το φλέγον ζήτημα βέβαια, δυστυχώς, παραμένει σε τι φύσεως κακοποιήσεις προέβη ο ίδιος «ο πάτερ».
sportswashing Το ξέπλυμα (μαύρου χρήματος και μαύρου καθεστώτος) μέσα από χορηγίες υπέρ αθλητικών συναντήσεων ή μέσα από τη διοργάνωση μεγάλων αθλητικών συναντήσεων. Δεν πρόκειται σαφώς για καινούργια πρακτική. Δεν φταίνε για όλα οι Καταρινοί και ας διοργάνωσαν το πρώτο χειμερινό Μουντιάλ στην Ιστορία.
σλατίνα. Φυλή υπερσεξουαλικοποιημένης μεταπανδημικής εφήβου που αγαπάει την ελληνική τραπ, το ισιωμένο μαλλί, το eyeliner, τα μεγάλα νύχια και τα σκληρά αγόρια με ένα κάποιο ποινικό μητρώο («thug life»). Το πρόθεμα «slatt» (ακρωνύμιο του «slime love all the time») παραπέμπει υποτίθεται στον εγχώριο τράπερ Τhug Slime αλλά η πατρότητα του όρου ανήκει σε αληθινά σκληρά αγόρια κάπου στην Ατλάντα (τον εφηύραν σαν αδελφικό χαιρετισμό μεταξύ τους). Το πρόθεμα έχει βέβαια και άλλες συνδηλώσεις, αφού παραπέμπει στο εξόχως σεξιστικό «slut» δηλ «τσουλί».
χρονική αποδιοργάνωση (temporal disintegration). Οι στρεβλώσεις στην αντίληψη του χρόνου που δημιούργησε το απόλυτο ξεχαρβάλωμα της ζωής μας τα τρία τελευταία έτη. Το ότι λες «πέρυσι» και εννοείς «το 2019».
Bregret (εκ του Βritain=Βρετανία και regret=μετανιώνω). Aυτό που έχει σκεπάσει σήμερα σαν μανιτάρι αιθαλομίχλης ολόκληρο το νησί πάνω από τη Μάγχη. Σημαίνει τo να μετανιώνεις πικρά για μια «πράξη οικονομικού αυτοτραυματισμού», όπως το Brexit.
«Καλό αποκαλόκαιρο». Ενοχλητική ευχή εποχικού χαρακτήρα που ασφαλώς δεν ξεκίνησε αλλά παγιώθηκε φέτος. Ενδεχομένως να οφείλεται στην διογκούμενη καλοκαίρι με το καλοκαίρι απροθυμία να αντιμετωπίσεις το οτιδήποτε ακολουθεί.
magikkun (εκ του αγγλικού mask= μάσκα και του κορεατικού sagikkun= απάτη). Η τάση στις κορεάτικες εφαρμογές γνωριμιών να εμφανίζεσαι στη φωτογραφία του προφίλ σου με χειρουργική μάσκα. Προφανώς, όχι γιατί κινδύνευες να κολλήσεις το οτιδήποτε, αλλά γιατί το μασκοφορεμένο πρόσωπο είχε φτάσει να φαντάζει πιο ελκυστικό από το ακάλυπτο. Το έδειξε και έρευνα του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ που δημοσιεύτηκε στις αρχές του χρόνου. Η τάση πήρε κάποια στιγμή διαστάσεις επιδημίας και οι κορεάτικες dating apps αναγκάστηκαν να την κόψουν μαχαίρι.
«Το καλάθι του νοικοκυριού» Το απόλυτο σύμβολο του τέλους της αφθονίας. Το ότι καθιερώθηκε για τα καλά το 2022 η πολιτικώς ορθότερη έκδοση του «καλαθιού της νοικοκυράς» δεν αύξησε ποσώς το περιεχόμενό του. Τα προϊόντα «κλειδώνουν» φέτος, καμιά φορά και στην κυριολεξία (όπως αποκάλυψε το αντικλεπτικό σε βρεφικό γάλα που εθεάθη σε ελληνικό σουπερμάρκετ).
Βληχή. Κανείς δεν γνώριζε μέχρι φέτος τη σημασία της. Ο Γιώργος Λάνθιμος σκόνταψε πάνω της στο Google, ψάχνοντας για κάτι πιο εύηχο από το «βέλασμα». «Βληχή» ήταν τελικά ο τίτλος που έδωσε στο ασπρόμαυρο φιλμ που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στην Εθνική Λυρική Σκηνή-ΚΠΙΣΝ. Αναρωτιέται κανείς αν η πρωταγωνίστρια του φιλμ Εμα Στόουν που τόσο καλά τα πήγε με τα κατσικάκια της Τήνου έμαθε ποτέ να την προφέρει.
Τραύμα. Ισως και η λέξη της δεκαετίας. Ακόμα και το φετινό Νομπέλ Λογοτεχνίας («Το γεγονός») ένα τραύμα το κέρδισε: η έκτρωση που έκανε η γαλλίδα συγγραφέας Ανί Ερνό εν έτει 1963, στα 23 της χρόνια, στη Ρουέν. Δεν χρειάζεται βέβαια να είσαι διάσημος ή να σου έχει συμβεί κάτι πολύ τραυματικό. Στην εποχή των σόσιαλ μίντια είναι ευπρόσδεκτες οι εκ βαθέων εξομολογήσεις για τα μικρά και μεγάλα χαστούκια της ζωής (ατυχήματα, αρρώστιες, χωρισμούς, εθισμούς κτλ). Ακόμα και με το ρομπάκι του χειρουργείου (για επέμβαση ρουτίνας) να εμφανιστείς στο Insta είσαι ΟΚ.
«Γαλάζιες ακρίδες» Εξαιρετικά δημοφιλές hashtag στο Τwitter, από σχόλιο του Αλέξη Τσίπρα για την κυβερνητική λεηλασία του δημόσιου πλούτου με αφορμή το «σκάνδαλο Πάτση». Ως «σύνθημα» απόλυτα συμβατό με το μετα-αποκαλυπτικό zeitgeist (σεισμούς, λιμούς, καταποντισμούς) των τελευταίων ετών.
Ταξίδι εκδίκησης (revenge travel) Το κύμα ξεκίνησε από πέρυσι αλλά φέτος το καλοκαίρι κορυφώθηκε. Το να παίρνεις το πρώτο αεροπλάνο για να πας κάπου, οπουδήποτε, προκειμένου να πάρεις λίγη από τη ζωή που έχασες πίσω.
Ζ Μαζί με το Ομικρον, το πλέον κακοποιημένο κεφαλαίο γράμμα της χρονιάς (το 2022 μπήκε για τα καλά η ταφόπλακα στο σήμα κατατεθέν του Ζορό). Το βλέπεις πάνω σε ρωσικά τανκς, σε σπίτια ρώσων αντιφρονούντων, σε πινακίδες μέσα σε ρωσικές πόλεις, σε Τ-shirts κοκ. Απόλυτα ταυτισμένο με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είναι πλέον γνωστό και ως «σβάστικα του Πούτιν».
Ησυχη παραίτηση (quiet quitting). Δουλεύω «τόσο όσο». Απότοκο της υπαρξιακής κρίσης που δημιούργησε η πανδημία σε σχέση με το πόσο χρόνο από τη ζωή σου θέλεις να αφιερώνεις στη δουλειά. Ο αμέσως επόμενος στόχος του Ελον Μασκ.