«Απολογούμαι αν δόθηκε η εντύπωση πως έχουν μερίδιο ευθύνης και τα θύματα κακοποίησης» είπε ο Δημήτρης Παπανώτας, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το μεσημέρι της Πέμπτης οπότε και τέθηκε εκτός ευρωψηφοδελτίου, σε ανάρτησή του και αφού οι δηλώσεις του έκαναν τον γύρο του διαδικτύου, με ολέθρια για τον ίδιο αποτελέσματα. Στην ίδια ανάρτηση, έκανε λόγο για «κοπτοραπτική». Οτι δηλαδή η δήλωσή του απομονώθηκε και τα λεγόμενά του παρεξηγήθηκαν.
Στην επίμαχη δήλωση αναφερόταν στη Νόνη Δούνια και σε μια τοποθέτησή της, που έλεγε ότι σύμφωνα με τη νοοτροπία μας, οι γυναίκες θεωρείται ότι δεν μπορούν να ξεκινήσουν κάτι καινούργιο στη ζωή τους μετά τα πενήντα, γιατί μπαίνει πάνω τους μια ημερομηνία λήξης. Ο Δημήτρης Παπανώτας το σχολίασε, λέγοντας ότι η Δούνια έχει πάθει αυτό που έχουν πάθει πολλοί τελευταία, μια υστερία να συγχέουν τα δικαιώματα των γυναικών με οτιδήποτε μιλάμε, και ότι δεν είμαστε στο Ιράν, και ότι δεν καταλαβαίνει γιατί μια γυναίκα όπως η Δούνια μπορεί να νιώθει ταλαιπωρημένη.
Και κατέληξε στο εξής: «Εγώ δεν βλέπω να έχει πρόβλημα η γυναίκα στην Ελλάδα και γενικά στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εκτός αν θέλει να έχει. Δηλαδή αν πάρει έναν σατράπη ο οποίος την κακοποιεί και δεν μιλάει και κάθεται και το ανέχεται είναι πρόβλημά της, έτσι;».
Αλήθεια, φταίει το μοντάζ για την παρεξήγηση; Αλλοίωσε η «κοπτοραπτική» το πραγματικό νόημα των φράσεων; Το μοντάζ μπορεί, και έχει κάνει πολλές φορές ζημιά σε ανθρώπους που μιλάνε μπροστά σε μια κάμερα που γράφει, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μοιάζει να είναι ένοχο. Ο ένοχος είναι ο κρυφοσεξισμός μας και οι δηλώσεις του Δημήτρη Παπανώτα είναι ένα ακόμα παράδειγμα έκφρασής του, από τα δεκάδες γύρω μας.
Η άρνησή του, δε, να το παραδεχτεί είναι κοινός τόπος όσων μπαίνουν στην κατηγορία «κρυφοσεξιστής». Γιατί δεν πιστεύουν ότι είναι τέτοιοι. Οντως, δεν το πιστεύουν. Και στην πράξη, μπορεί να αντιδράσουν και σωστά, με περισσότερη ευαισθησία απ’ ό,τι μιλούν. Αν δουν μπροστά τους μια κακοποιημένη από τον σύντροφό της γυναίκα, για παράδειγμα, μπορεί να τρέξουν να τη βοηθήσουν.
Αλλά αν πιάσουν στην παρέα μια συζήτηση για το πώς μια γυναίκα καταλήγει να κακοποιείται κατ’ επανάληψη, είναι πολύ πιθανό να πάρουν τον ρόλο του δικηγόρου του διαβόλου και να αρχίσουν να αμφισβητούν την αξιοπρέπειά της, διερωτώμενοι γιατί δέχεται δίπλα της έναν τέτοιο σύντροφο. Εναν σατράπη που τη δέρνει.
Κατά τον ίδιο τρόπο, θα αμφισβητήσουν και την αντίδραση στις κοινωνικές νόρμες, αυτές που έχουν δομηθεί επάνω σε ρατσιστικά και σεξιστικά στερεότυπα. Θα ονομάσουν την αντίδραση «υπερβολές» και «υστερία». Προφανώς, δεν έχουν βρεθεί ποτέ στη θέση του ανθρώπου που ζει υπομένοντας τις συνέπειες αυτών των στερεοτύπων. Ποτέ δεν θα καταλάβουν, ας πούμε, γιατί μια γυναίκα μπορεί να νιώθει δυσάρεστα με τα πατριαρχικά απομεινάρια της κοινωνίας όπου ζει, ενώ η ίδια είναι πετυχημένη, έχει δουλειά, οικογένεια και μια άνεση οικονομική, ενδεχομένως.
Ποτέ δεν θα καταλάβουν γιατί από τα πενήντα και μετά, μπορεί να νιώσεις ληγμένο προϊόν ακούγοντας από τον περίγυρο φράσεις, όπως: «Πού πας τώρα να αλλάξεις δουλειά σε αυτή την ηλικία;» ή «Επρεπε να παντρευτείς όσο ήσουν ακόμα νέα» ή «Σε αυτή τη δουλειά αναζητάμε γυναίκες έως 35 χρόνων». Να συνεχίσω; Δεν νομίζω ότι χρειάζεται. Ολοι, και κυρίως όλες, ακούμε πολλά τέτοια καθημερινά. Και τα ακούμε κι από δικούς μας ανθρώπους, πρόσωπα αγαπημένα, όχι από έναν υποψήφιο ευρωβουλευτή που γνωρίζουμε μόνο από το γυαλί.
«Δεσμεύομαι πως θα αγωνιστώ στο πλευρό των κακοποιημένων γυναικών μέχρι την ημέρα που τέτοιου είδους φαινόμενα θα έχουν εκλείψει οριστικά», είπε ο Δημήτρης Παπανώτας στην απολογητική του ανάρτηση. Πιστεύω ότι το εννοεί. Θα του πρότεινα για αρχή να προσπαθήσει να μπει λίγο στο παπούτσι της γυναίκας, για να διαπιστώσει πόσο στενό είναι ακόμα. Τότε, θα καταλάβει ότι το πρόβλημά της δεν είναι η υστερία.