Η ομιλία του Πρωθυπουργού στο συνέδριο του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» έδωσε δυο θεσμικές διευκρινίσεις που δεν θα πρέπει να περάσουν απαρατήρητες, γιατί ξεκαθαρίζουν το τοπίο αποκαλύπτοντας την αναπροσαρμογή της πολιτικής, εκλογικής του στρατηγικής.
Η πρώτη αφορά στον εκλογικό νόμο. Ο Μητσοτάκης «έληξε» τη συζήτηση περί πιθανής αλλαγής του και μάλιστα με τρόπο απόλυτο και απαξιωτικό για όσους του το προτείνουν: «Εχουμε εκλογικό νόμο. Με ρωτάτε αν θα τον ξαναλλάξω. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Είμαι ένας υπεύθυνος, θεσμικός πολιτικός, ο οποίος έχει μάθει να πορεύεται με κανόνες». Οι λέξεις καταγράφονται και δεν σηκώνουν δεύτερες σκέψεις: σοβαρός, θεσμικός, υπεύθυνος! Άρα, όσοι του προτείνουν να αλλάξει τον εκλογικό νόμο που ο ίδιος ψήφισε και ισχύει για τις μεθεπόμενες εκλογές προτείνουν κάτι μη σοβαρό, αντιθεσμικό και ανεύθυνο. Πόσες πιθανότητες δίνει από εδώ και πέρα κάποιος για νέα αλλαγή του εκλογικού νόμου; Μήπως… καμία;
Πάμε στη δεύτερη διευκρίνιση, που αφορά στη στρατηγική της αυτοδυναμίας. Αυτή ήταν λιγότερο αναμενόμενη και χρειάζεται πιο προσεκτική ανάλυση για να γίνει κατανοητή. Ο Μητσοτάκης για πρώτη φορά εξήγησε ότι η αυτοδυναμία είναι μεν εκλογικός στόχος της ΝΔ, δεν είναι όμως αυτοσκοπός και πρόσθεσε με νόημα ότι η χώρα μπορεί να κυβερνηθεί από ένα ή περισσότερα κόμματα, με βάση αυτό που θα υποδείξει ο λαός. «Στόχος είναι η σταθερότητα. Όχι επί τούτου η αυτοδυναμία. Στόχος να παίρνουμε αποφάσεις γρήγορα και να αντιμετωπίζουμε κρίσεις, διότι οι κρίσεις είναι μια πραγματικότητα που θα είναι μαζί μας. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, όχι με δική μας υπαιτιότητα, είναι προϊόν μιας μεγάλης πόλωσης και διχαστικών γραμμών που έχουν χαραχτεί με έναν λόγο τοξικό, της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από την εποχή που διεκδικούσε να έρθει να κυβερνήσει τον τόπο, το 2014, το 2015. Ο λαός θα υποδείξει αν η χώρα θα κυβερνηθεί από ένα ή περισσότερα κόμματα. Η χώρα θα κυβερνηθεί είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο. Αυτό δεν είναι δική μας απόφαση» δήλωσε ο Πρωθυπουργός.
Η αναφορά στη μεγάλη πόλωση και στις διαχωριστικές γραμμές που έχουν χαραχτεί από τον ΣΥΡΙΖΑ, όταν διεκδικούσε την εξουσία το 2014 και 2015, οδηγεί σε μια πολύ σημαντική διάκριση που την επιχειρεί για πρώτη φορά ο Μητσοτάκης. Διαχωρίζει, δηλαδή, τις δυνάμεις που συνδέθηκαν με τον «τοξικό λόγο» εκείνης της περιόδου από αυτές οι οποίες υπήρξαν θύματα αυτού του τοξικού λόγου. Στις πρώτες προφανώς κατατάσσει τον ΣΥΡΙΖΑ, τους ΑΝΕΛ (που δεν υπάρχουν πια), το κόμμα του Βαρουφάκη (που τότε ήταν στον ΣΥΡΙΖΑ) και ένα μέρος της Ακροδεξιάς. Στις δεύτερες κατατάσσει προφανώς τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ που συγκυβερνούσαν εκείνη την περίοδο. Με τις πρώτες επαναφέρει εμμέσως τη διαχωριστική γραμμή, θεωρώντας ότι ουδέποτε καταργήθηκε. Με τις δεύτερες όμως, δηλαδή με το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο της συνεννόησης, αν ο λαός το υποδείξει.
Η αναπροσαρμογή της εκλογικής στρατηγικής Μητσοτάκη δεν σημαίνει εγκατάλειψη του στόχου της αυτοδυναμίας. Αυτή θα επιδιωχθεί με όλα τα μέσα από τη ΝΔ, όχι όμως και με αλλαγή του εκλογικού νόμου. Από την ώρα πάντως που η αυτοδυναμία δεν είναι «επί τούτου» – όπως είπε ο Πρωθυπουργός – δηλαδή δεν συνιστά αυτοσκοπό, η ευθύνη του σχηματισμού κυβέρνησης δεν είναι μόνο του πρώτου κόμματος αλλά μοιράζεται σε όλους όσοι θεωρούν εαυτούς πολιτικά υπεύθυνους. Με άλλα λόγια, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα…