Ογδόντα χρόνια ζωής, 59 χρόνια δισκογραφίας, χιλιάδες τραγούδια, εκατομμύρια στίχοι, εικαστικές δημιουργίες, σενάρια, performances, ένα βραβείο Νομπέλ, αδιάκοπες (μέχρι την πανδημία…) ζωντανές εμφανίσεις, παραγωγή ουίσκι, διαφημιστικά σποτ για την IBM, τη Victoria’s Secret και την Chrysler, πρόσφατες συμφωνίες-μαμούθ εκατομμυρίων δολαρίων για την πώληση των πνευματικών δικαιωμάτων των κομματιών του και ποιος ξέρει τι έπεται.
Στις 24 Μαΐου 2021, ο Μπομπ Ντίλαν συμπληρώνει 80 χρόνια ζωής σε αυτόν τον πλανήτη και ήδη γεμίζουν «σεντόνια» στον Τύπο, ή… οθόνες στα ηλεκτρονικά μέσα, από όψιμους και παλαιότερους θαυμαστές, αναλυτές ή πιστούς του.
Oλα ισχύουν και όλα όχι, και πάντως τα περισσότερα από όσα γράφονται θα μπορούσαν να γραφτούν καθημερινώς, και όχι μόνο με αφορμή κάποια γενέθλια.
Τα τετριμμένα ζητήματα είναι λίγο-πολύ γνωστά. Ο τραγουδοποιός που από τη διαμαρτυρία στράφηκε στο ηλεκτρικό ροκ και το μπλουζ, η διαμάχη των «ορθόδοξων» της πρώτης περιόδου με τους οπαδούς της ηλεκτρικής μετάλλαξης, η μυστηριώδης εξαφάνισή του μετά το ατύχημα με τη μοτοσικλέτα, η στροφή στη θρησκεία, η απογείωση της δεκαετίας του 1990, η δημιουργία των τελευταίων ετών, η οποία στο μέλλον θα συγκαταλέγεται στο ανθολόγιο της αμερικανικής μουσικής των δύο τελευταίων αιώνων. Είναι καλή η φωνή του ή δεν είναι; Είναι οι διασκευές των κομματιών του καλύτερες από τα πρωτότυπα; Γιατί δεν χαιρετά το κοινό στις συναυλίες του; Ο κατάλογος θα μπορούσε να μην τελειώσει ποτέ.
Προφανώς και πρόκειται για φαινόμενο, μόνο που τα στερεότυπα και οι κλασικές μέθοδοι ανάλυσης δεν βοηθούν ούτε στην κατανόηση ούτε στην ανάλυσή του.
Ο ίδιος σπανίως μιλάει και, όταν το κάνει, πάντα δίνει απαντήσεις που εκπλήσσουν ακόμη και όσους νομίζουν ότι γνωρίζουν τα πάντα για εκείνον.
Oπως μία από αυτές που ακούγονται στο πιο πλήρες κινηματογραφικό πορτρέτο του, το «No Direction Home» του Σκορσέζε, το 2005: «Το νόημα της ζωής δεν είναι να βρεις τον εαυτό σου ή να βρεις οτιδήποτε, είναι να επινοήσεις και να δημιουργήσεις τον εαυτό σου». Αυτό έκανε όλα αυτά τα χρόνια και οι άλλοι νόμιζαν άλλα…
Ή ίσως και πιο λακωνικά, τα όσα λέει σε έναν «διάλογο» του με έναν υπολογιστή της IBM, σε εκείνο το διαφημιστικό της εταιρείας το 2016.
«Τα βασικά θέματά σου είναι ότι ο χρόνος περνά και η αγάπη ξεθωριάζει», του «λέει» ο υπολογιστής. «Κάπως έτσι», απαντά ο Ντίλαν.
Υπάρχει λοιπόν απάντηση στο ερώτημα: «Τι είναι τελικά αυτός ο τύπος;».
Μάλλον υπάρχει μία που τα συνοψίζει όλα: Είναι ο σπουδαιότερος εν ζωή καλλιτέχνης. Με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου.