Τέτοιες ακριβώς μέρες πριν από 10 χρόνια, η Θεσσαλονίκη ζούσε ένα όνειρο. Τον Νοέμβριο του 2008 είχε παραδοθεί το πρώτο κομμάτι της ανάπλασης της Νέας Παραλίας και ο ήπιος χειμώνας του 2009 βοηθούσε τους κατοίκους να αλλάξουν ζωή, να περνούν χρόνο δίπλα στη θάλασσα.
Ακόμη και εμείς οι ίδιοι είχαμε εντυπωσιαστεί από τον βαθμό επίδρασης ενός καλοφτιαγμένου έργου στη ζωή της Θεσσαλονίκης και των κατοίκων. Η Νέα Παραλία είχε ζωή όλο το 24ωρο, μας τραβούσε κοντά της, μας έσπρωχνε να την απολαμβάνουμε. Συζητούσαμε συχνά πόσο καλύτερους μας κάνει ένα τέτοιο περιβάλλον. Δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε ότι θα ζήσουμε την καταστροφή της.
Διαβάζω τι έγραφα για τη Νέα Παραλία το 2013 στο bostanistas και τρίβω τα μάτια μου. «Είναι υπέροχο να βλέπεις στις 3 το μεσημέρι Θεσσαλονικείς να διαβάζουν σε παγκάκια, να εργάζονται στον υπολογιστή, να ξεκουράζουν το βλέμμα τους στον Ολυμπο, στις 7 το απόγευμα να αγναντεύουν τις γραμμές των οριζόντων και στις 2 το πρωί να κάνουν τζόκινγκ. Από τα ωραιότερα σημεία της ανάπλασης και, φυσικά, της Θεσσαλονίκης, είναι οι λίμνες στον Κήπο του Νερού. Υδρόφιλα φυτά (νούφαρα και καλαμιές) φυτεμένα στις λιμνούλες, τεράστια ψάρια και χελώνες κι ένας τοίχος στον οποίο το νερό κυλά και πέφτει με ένταση ενισχύοντας ηχητικά την παρουσία του υγρού στοιχείου, δημιουργούν μοναδική ατμόσφαιρα. Η παρουσία του νερού κάνει τον κήπο ευχάριστο και δροσερό, ιδιαίτερα τις ζεστές ημέρες σαν αυτές που περνάμε.
Οι βανδαλισμοί, φυσικά, είναι συχνοί, αυτό είναι κάτι που δεν παλεύεται. Ωστόσο, όπως παρατηρούσαμε από τις πρώτες μέρες που αντικρίσαμε το ξεχωριστό αυτό σημείο, οι περισσότεροι προσαρμόζονται στο περιβάλλον. Μπάχαλο το περιβάλλον; Μπάχαλο και η συμπεριφορά. Ευπρεπές το περιβάλλον; Ευπρεπέστερη η συμπεριφορά».
Αλλά αυτά ήταν τo 2013. Οσο περνούσε ο καιρός, οι βανδαλισμοί άρχισαν να γίνονται συχνότεροι, μεγαλύτερης έντασης και έκτασης. Τον Δεκέμβριο του 2013 παραδόθηκε και το δεύτερο κομμάτι της ανάπλασης, το οποίο δεν πρόλαβε να ζήσει παρά μόνο λίγους μήνες δόξας. Η Παραλία παραδόθηκε στους βάνδαλους. Graffity και καταστροφές, φθορές και μανία διάλυσης λύγισαν την πιο επιτυχημένη αστική ανάπλαση, αυτή για την οποία η Θεσσαλονίκη ήταν περήφανη.
Φυσικά η έλλειψη φροντίδας, συντήρησης και αστυνόμευσης διευκόλυνε το έργο των βανδάλων.
Αυτό που συνέβη, όμως, το βράδυ της περασμένης Τρίτης είναι πέρα από κάθε λογική. Αφαιρέθηκαν 3,5 τόνοι χαλκού από το κανάλι υπερχείλισης του τοίχου με το νερό που αναφέρω παραπάνω. Πρόκειται για δύο σειρές φύλλων χαλκού, μήκους 88,00 μ. και πλάτους 0,45 μ. έκαστο. «Η κλοπή διαπράχθηκε πολύ πιθανόν από πολυπληθή ομάδα, αφού απαιτήθηκε ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία και εργασία για να αποκολληθούν όλα τα παραπάνω, να φορτωθούν σε οχήματα και να απομακρυνθούν» σημειώνει σε δήλωση του ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Εργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης, Θανάσης Παππάς.
Φυσικά δεν πρόκειται για απλό βανδαλισμό, αλλά για μια καλά οργανωμένη δουλειά, από ανθρώπους έτοιμους για όλα, οι οποίοι προβαίνουν συχνά σε κλοπή δημόσιου υλικού. Οπως αναφέρουν κάτοικοι της περιοχής, η Αστυνομία δυσκολεύεται να το διαχειριστεί. Ακούγοντας για «πολυμελή ομάδα» κλεφτών, αποφεύγει να επέμβει, πιθανώς φοβούμενη τον αριθμό τους, σύμφωνα με τους κατοίκους οι οποίοι ματαίως την ειδοποιούν.
Ο αντιδήμαρχος είναι έξαλλος. «Η Αστυνομία πρέπει να βρει τον χαλκό» λέει στο protagon. «Αυτό το υλικό δεν εκλάπη για να το κρατήσουν στα σπίτια τους. Αυτό το υλικό προορίζεται για πώληση. Είναι δουλειά της Αστυνομίας να το αναζητήσει και να βρει τους δράστες».
Οι κλέφτες πρέπει να δούλευαν επί ώρες. Στο διάστημα αυτό, προφανώς πέρασαν εκατοντάδες αυτοκίνητα, καθώς δίπλα ακριβώς βρίσκεται δρόμος. Πιθανώς να πέρασαν και πεζοί. Ολο και κάποιος θα έκανε jogging στις 2 ή στις 4 το πρωί. Αλλά κανείς δεν παραξενεύτηκε, προφανώς, από το θέαμα μιας πολυπληθούς ομάδας με εργαλεία και αυτοκίνητα που εργάζεται νύχτα στη Νέα Παραλία. Ούτε καν οι κάτοικοι των απέναντι πολυκατοικιών. Δεν αποκλείεται κάποιοι να νόμισαν ότι εκτελούνται εργασίες συντήρησης.
Ο χρόνος είναι αμείλικτος. Το διαπιστώνουμε βλέποντας τα πρόσωπα που κάνουν #10yearschallenge στα social media. Αλλά για τη ραχοκοκαλιά μιας μεγαλούπολης σαν τη Θεσσαλονίκη, η σύγκριση είναι συντριπτική και η ζημιά τεράστια – και όχι μόνον σε επίπεδο υλικοτεχνικής υποδομής.