Ενα από τα πιο χαρούμενα μέρη στον κόσμο ήταν, παραδοσιακά, τα ελβετικά σούπερ μάρκετ. Εμπαινες μέσα και έβαζες τα γέλια από τις τιμές. Οχι πλέον, ειδικά αν είσαι Ελληνας. Διότι οι τιμές στα σούπερ μάρκετ της Ζυρίχης ή της Γενεύης συγκρίνονται με αυτές που πληρώνουμε και εμείς εδώ, στην Ελλάδα.
Τα ελληνικά σούπερ μάρκετ είναι από τα ακριβότερα στην Ευρώπη ή, τέλος πάντων, προσφέρουν προϊόντα σε τιμές που δεν αντιστοιχούν στο εισόδημα των καταναλωτών. Καθημερινά, μία περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε φέρνει μπροστά σε εξοργιστικές συγκρίσεις. Βλέπεις πόσο κοστίζει ένα προϊόν στο γερμανικό ράφι και πόσο στο ελληνικό και αισθάνεσαι όχι απλώς κορόιδο, αλλά θύμα οργανωμένης απάτης. Τα δε πρόστιμα, που επιβάλλονται σε πολυεθνικές, είναι μαχητά, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι αποτελούν μόλις ένα μικρό κομμάτι από τα υπερκέρδη των εταιρειών.
Τι θα μπορούσε, λοιπόν, να σταματήσει την καταιγίδα της ακρίβειας; Νομίζω ότι χωρίς την οργανωμένη αντίδραση των καταναλωτών δεν μπορεί να γίνει κάτι αποτελεσματικό. Και για να κινηθεί συνειδητά και οργανωμένα, ο καταναλωτής, χρειάζεται συγκεκριμένη πληροφόρηση που θα φτάνει μέχρι και σε υποδείξεις εις βάρος συγκεκριμένων εταιρειών. Δεν χρειάζονται πολλά. Αρκεί ένα καθημερινό συγκριτικό δελτίο τιμών συγκεκριμένων προϊόντων σε ελληνικά και ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ.
Δεν είναι ανάγκη να αναρτάται επισήμως από την κυβέρνηση καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν, ενδεχομένως, παράνομο. Ας γίνει από άλλον μηχανισμό, διά της κοινωνίας των πολιτών. Αν ο καταναλωτής διαπιστώσει ότι πληρώνει το ίδιο προϊόν σε πολύ μεγαλύτερη τιμή από εκείνη που καταβάλλει ο Ευρωπαίος, δεν υπάρχει περίπτωση να μη στραφεί αλλού. Και έτσι οι αγρίως κερδοσκοπούντες θα υποστούν ένα άτυπο μποϊκοτάζ που θα τους υποχρεώσει, άμεσα, να αναπροσαρμόσουν τις τιμές τους στο ράφι.
Ναι, αυτό το μέτρο δεν μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε συνθήκες καρτέλ, καθώς θα είναι δύσκολο να βρεθεί εναλλακτικό προϊόν αν όλοι πωλούν με εναρμονισμένες τιμές. Ομως, αν μη τι άλλο, θα δημιουργήσει ένα μηχανισμό πίεσης αφού θα τρωθεί η φήμη και η υπόληψη πολυεθνικών που μας ταΐζουν και μας πλένουν εδώ και δεκαετίες.
Τα υπόλοιπα μέτρα, διοικητικά ή παρεμβάσεις προς την αγορά, δεν μπορούν να δώσουν αποτελέσματα που θα επιτρέψουν άμεσα στους καταναλωτές να κρατήσουν μερικά ευρώ παραπάνω στο χέρι. Ωστόσο αν οι μεγάλες πολυεθνικές του λιανεμπορίου βρεθούν, με απτές αποδείξεις και απλούς πίνακες, εκτεθειμένες έναντι των καταναλωτών, μπορεί και να κρατήσουν καμιά τιμή σε ύψος που το κοιτάζεις και δεν βάζεις τα γέλια.