Περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ συγκεντρώθηκαν στην Κύπρο για τους πυρόπληκτους της Αττικής. Η εκστρατεία έφερε τον τίτλο #StandByGreece, σε μετάφραση «Στο Πλευρό της Ελλάδος», και μέσα σε ένα γενικό κλίμα πένθους για τους περίπου 100 νεκρούς, ο κόσμος έδωσε με την ψυχή του.
Από την αρχή όμως, πολύς κόσμος εξέφρασε την ανησυχία για το πώς και από ποιους θα γίνει η διαχείριση όλων αυτών των χρημάτων;
Δημοσιεύματα από την Αθήνα έκαναν λόγο για ανάθεση της ευθύνης σε κύπριο επιχειρηματία, κουμπάρο του έλληνα υπουργού Αμυνας Πάνου Καμμένου, και έμμισθου ειδικού συμβούλου του στην Κύπρο.
Πρόκειται για τον Χάρη Φαλά, ο οποίος όμως έσπευσε να διαψεύσει, ευτυχώς, την σχετική πληροφορία, τονίζοντας πως δεν θα αναλάβει αυτό το έργο «σε καμία περίπτωση», ότι δεν έχει κανένα απολύτως θεσμικό ρόλο, αλλά…
«… είμαι σύμβουλος του Υπουργού Εθνικές Άμυνας Πάνου Καμμένου που στην προσπάθειά τους να τον πλήξουν τα κωλοσάϊτ της διαπλοκής με τα λαμόγια συναδέλφους σας γράφουν συκοφαντικά δημοσιεύματα χωρίς να στηρίζουνε έστω στην παραμικρή δόση αλήθειας», μέσα στους οποίους συμπεριλαμβάνει και εμένα.
Είχα γράψει πριν λίγες μέρες:
«Δεν ξέρω πώς θα γίνει η διαχείριση αυτού του ποσού, αλλά εάν αληθεύει η πληροφορία πως θα την αναλάβει ένας εξ αγχιστείας συγγενής έλληνα υπουργού, ο οποίος και διαμένει μόνιμα στην Κύπρο, θα έλεγα να απαιτήσουν ακόμα πιο επιτακτικά οι κυπριακές αρχές να λαμβάνουν επίσημη ενημέρωση, ίσως και με την συνδρομή και της κυπριακής πρεσβείας στην Αθήνα, για κάθε δεκάρα που θα διατεθεί. Κάτι ξέρω από ελληνική… γραφειοκρατία!».
Εκείνο, πάντως, που είναι το ζητούμενο σε αυτήν την υπόθεση είναι το θέμα της διαφάνειας. Να ξέρει ο κόσμος, ποιος είναι υπεύθυνος για τι, ποιες είναι οι υποχρεώσεις του, που και πώς δαπανώνται τα δημόσια χρήματα και – εν προκειμένω – πώς θα διατεθούν εκείνα που έδωσε για συγκεκριμένο σκοπό. Η απάντηση που έλαβα από αξιωματούχο της Αθήνας, ότι «έλα μωρέ, θα μπουν σε έναν κοινό, μεγάλο κουμπαρά, και θα τα διαχειριστούμε με τον καλύτερο τρόπο», εμένα δεν μου φτάνει. Αδέρφια-αδέρφια, ασφαλώς, Μητέρα Πατρίδα, καμία αμφιβολία, αλλά θέλουμε καθαρές κουβέντες και καθαρούς λογαριασμούς. Εξάλλου, οι Κύπριοι πολίτες έκαναν το καθήκον τους. Ανιδιοτελώς και με μεγάλη αγάπη. Κάποιος πρέπει να ελέγξει ότι αυτή η χειρονομία πράγματι θα πιάσει τόπο. Είναι η μόνη ανταπόδοση που ζητά κάθε άνθρωπος που έτρεξε να σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας.
Επαναλαμβάνω και τώρα, ως έκκληση μάλιστα, αυτό που γράφω επί μέρες όσον αφορά την διαχείριση των χρημάτων που συγκεντρώθηκαν από τους πολίτες της Κύπρου για βοήθεια προς την Ελλάδα μετά τις ολέθριες πυρκαγιές της 23ης Ιουλίου, και ας με πει όποιος θέλει κακεντρεχή ή και εμμονικό: Γνωρίζουμε από πρώτο χέρι ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ζητήσει και ζητάει οικονομική ενίσχυση για τους πυρόπληκτους από επιφανείς επιχειρηματικούς παράγοντες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επίσης γνωρίζουμε ότι πολλοί από αυτούς έχουν απαντήσει θετικά, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν εξ αρχής πλήρη ενημέρωση για το που και πώς, συγκεκριμένα, θα διατεθούν τα χρήματα αυτά. Το ίδιο πρέπει να απαιτήσει και να πράξει όποιος αναλάβει για λογαριασμό της κυπριακής κυβέρνησης να παραδώσει τα περίπου 10 εκατ. ευρώ που συγκεντρώθηκαν στα πλαίσια του Stand By Greece.
Ευθέως ισχυρίζομαι ότι τα χρήματα αυτά δεν πρέπει η Κύπρος να δεχτεί να μπουν «στα τυφλά» σε ένα κοινό ad hoc ταμείο, δίχως να είναι διασφαλισμένο από πριν ότι θα ξέρει πώς θα διατεθούν, ή ακόμα και να έχει λέγειν σε αυτό, και συνεχή ενημέρωση. Δηλαδή, εάν πχ η Ελλάδα έχει άμεση ανάγκη να επιδιορθωθούν 2-3 πυροσβεστικά αεροπλάνα, τότε μάλιστα, μπορεί τα λεφτά της Κύπρου να πάνε εκεί. Το ίδιο, φερ ειπείν, ισχύει και για την χρηματοδότηση ας πούμε ενός προγράμματος για την εκπαίδευση στα σχολεία για το πώς να αντιμετωπίζουν οι μαθητές μεγάλες φυσικές καταστροφές. Αυτή η επένδυση είναι πολύ χρήσιμη, και θα μείνει για χρόνια ως «προσφορά της Κύπρου». Το να μπουν τα λεφτά σε έναν μεγάλο κουμπαρά, δεν το συστήνω. Θα χρησιμοποιηθούν για αγορά ψήφων. Είμαι βέβαιος, και το υπογράφω! Δεν διαθέτει ούτε δεκάρα αυτή η κυβέρνηση δίχως να αναμένει εκλογική ανταπόδοση.
Έχω λάβει αρκετά e-mails από πολίτες της Κύπρου, που έχουν την ίδια ανησυχία.
Ενδεικτικά, η Ελενα Πελεκάνου-Λοΐζου, που είναι στέλεχος του γνωστού, ομώνυμου δικηγορικού γραφείου της Λευκωσίας, αναφέρει ότι έχει και αυτή τον ίδιο προβληματισμό, και επισημαίνει ότι υπάρχει και ανακοίνωση του διεθνούς, ανεξάρτητου, ανθρωπιστικού οργανισμού «Hope For Children» CRC Policy Center, όπου πήγαν τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν από το #StandByGreece, και που αναφέρει ότι θα παρακολουθούν στενά την διαχείριση των χρημάτων που θα σταλούν στην Ελλάδα.
Ο Οργανισμός, που ιδρύθηκε με βάση τα πρότυπα και τις αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και εδρεύει στην Κύπρο, τονίζει στην ιστοσελίδα του ότι αναλαμβάνει, μέσα από την πρωτοβουλία #StandByGreece, να ανοικοδομήσει υποδομές για παιδιά που έχουν καταστραφεί από την φωτιά στην Αττική. «Όλα τα έσοδα, και όχι τα καθαρά, που θα συγκεντρωθούν θα χρησιμοποιηθούν για αυτόν ακριβώς τον σκοπό», αναφέρει.
Αυτή είναι πολύ καλή είδηση.
Περαιτέρω, η δικηγόρος Ελενα Λοΐζου διατυπώνει τη σκέψη μήπως, με βάση και την ανακοίνωση της κυπριακής κατασκευαστικής εταιρείας Cyfield ότι θα προβεί δωρεάν στην μελέτη για το ορφανοτροφείο που έχει καταστραφεί στο Μάτι, «η κυβέρνηση μας (της Κύπρου, εννοεί) για τα 10 εκατομμύρια που θα στείλει/έστειλε και οι οργανισμοί που μάζεψαν λεφτά, να έρθουν σε συνεννόηση και με άλλες κυπριακές εταιρείες που ενεργοποιούνται στον κατασκευαστικό τομέα και να προχωρήσουν από μόνοι τους στην ανοικοδόμηση του ορφανοτροφείου και 50-100 κατοικιών (εκείνοι γνωρίζουν με βάση τα χρήματα που θα έχουν στην διάθεση τους πόσα σπίτια ακριβώς μπορούν να διορθωθούν), πάντα φυσικά σε συνεννόηση με την Ελληνική Κυβέρνηση, αλλά έχοντας αυτές την διαχείριση των χρημάτων».