Από την εποχή που ένας αρχισυνδικαλιστής της ΔΕΗ πίεζε τον διευθύνοντα σύμβουλο για δύο δωμάτια στο Μακεδονία Παλλάς, σε διαφορετικούς ορόφους, ένα για τη σύζυγο και ένα για την ερωμένη, πολλά έχουν αλλάξει στη ΔΕΘ. Από ένα πανηγύρι κρατικού-κομματικού χαρακτήρα, η έκθεση ανοίχτηκε με τα χρόνια στις διεθνείς συνεργασίες, εκσυγχρονίστηκε και ανανεώθηκε.
Δεν άλλαξε όμως η βασική χορογραφία σε ότι αφορά την παρουσία του Πρωθυπουργού και η πάγια -ολίγον τριτοκοσμική- προσμονή για το «καλάθι» που θα κουβαλάει μαζί του ανηφορίζοντας από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη.
Φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η χώρα δεν βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, ούτε σε φάση έξαρσης της πολιτικής επικοινωνίας. Το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν, άλλωστε, το πιο ξεκάθαρο που έχουμε δει εδώ και κοντά μισό αιώνα. Η Ελλάδα, μετά το καλοκαίρι του 2023, βρίσκεται όμως αντιμέτωπη με τα δύο της πρόσωπα:
-Τη σύγχρονη όψη της, που αντανακλάται στα καλά λόγια των ξένων ΜΜΕ που μιλούν για την «αναγέννηση της», εστιάζοντας στην οικονομία. Είναι η πλευρά που η κυβέρνηση πρέπει να διαφυλάξει ως κόρη οφθαλμού καθώς αναμένει την «επενδυτική βαθμίδα». Πρόκειται για το σημαίνον γεγονός που θα κλείσει οριστικά το κεφάλαιο της χρεοκοπίας και θα πριμοδοτήσει την ενίσχυση των επενδύσεων, των εισοδημάτων και την περαιτέρω μείωση της ανεργίας. Αυτή ήταν άλλωστε και η βασική προεκλογική δέσμευση του Μητσοτάκη: «αύξηση μισθών».
-Πέρα από τη σύγχρονη όψη, υπάρχει και η αναχρονιστική. Αυτή που αλλάζει πιο δύσκολα, που παριστάνουμε ότι δεν τη βλέπουμε, που μας πληγώνει. Αυτή η όψη ήρθε καταπάνω μας με δύναμη φέτος το καλοκαίρι και αποδόμησε όχι μόνο την ιλουστρασιόν εικόνα της προεκλογικής εκστρατείας, αλλά και τον βολονταρισμό όσων προέβαλαν την επανάσταση του Gov.gr στα καφκικά βάθη της ελληνικής κρατικής μηχανής. Σε αυτό το μείζον κεφάλαιο, ο Πρωθυπουργός θα πρέπει να πείσει ότι θα αποκτήσει ουσιαστικό περιεχόμενο μια ακόμη δέσμευση: ο «πολυεπίπεδος εκσυγχρονισμός».
Κάπως έτσι εύκολα φαντάζεται κανείς πόσο εκτός κλίματος είναι φέτος μερικά από τα παραδοσιακά χάιλαιτ της ΔΕΘ:
- Οι κομματικοί παράγοντες-μαχητές που ποτίζουν με ιδρώτα τα κοστουμάκια τους ανεβαίνοντας τα σκαλιά του Βελλίδειου για να δικτυωθούν. Τσεκ; Οχι ακριβώς. Θα συνωστιστούν πολλοί που ο καθένας θα αισθάνεται πατέρας της νίκης της του Μητσοτάκη. Αλλά το κλίμα είναι αλλού.
- Η βόλτα που κάνουν οι πολιτικοί αρχηγοί για να επιθεωρήσουν τις μάνικες της Πυροσβεστικής και να παρακολουθήσουν τις ασκήσεις των αστυνομικών που κατεβαίνουν από μεγάλο ύψος με σχοινιά. Τσεκ; Ούτε αυτό. Η αίσθηση ότι όλα δουλεύουν ρολόι και πάμε για ακόμα καλύτερα υπονομεύτηκε από τη Νέα Φιλαδέλφεια, τη Νέα Αγχίαλο, τη Δαδιά και την Πάρνηθα.
Το πατροπαράδοτο φολκλόρ της Εκθεσης υπονομεύεται φέτος -ευτυχώς- από άλλες ανάγκες. Κυρίως από την αλήθεια και τις δύο πτυχές της. Την καλή πορεία της οικονομίας και τις τραγικές αποτυχίες του κράτους – και αντίστροφα. Σε κάθε περίπτωση, τα κρατικά-κομματικά δρώμενα στον Θερμαϊκό περισσεύουν. Ειδικά για όσους, επιστρέφοντας από τις διακοπές και τις πυρίκαυστες ζώνες του καλοκαιριού, προσγειώνονται σιγά-σιγά στην πραγματικότητα του φθινοπώρου.
Οι «μη προνομιούχοι», όπως εύστοχα τους βάφτισε ο Ανδρέας Παπανδρέου τη δεκαετία του 1980, είναι το πραγματικό ακροατήριο του Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Ειδικά μετά τη μετακίνηση του κόμματος προς το Κέντρο στις εκλογές του Ιουνίου. Η μεσαία τάξη «καίγεται» και για τις δύο πλευρές της αλήθειας: το κράτος και την οικονομία. Και καθόλου για κομματικά πανηγυράκια.