Είναι τόσο μεγάλη η οργή, που φοβάμαι ότι έτσι και βάλω το δάχτυλο στην οθόνη, θα μου κόψει κανένα δάχτυλο. Δικαίως όμως τα social media καταφέρονται εναντίον του «Big Brother». Οι πολίτες διαμαρτύρονται για το trash τηλεοπτικό περιεχόμενο. Είπαμε, έχουν δίκιο. Μόνο που αν θέλεις να διαμαρτυρηθείς για ένα τηλεοπτικό προϊόν, θα πρέπει και να το δεις. Και εντάξει, θα το δεις μία φορά, θα γράψεις ένα ποστ και πέντε tweets και μετά θα πας για ύπνο. Γιατί το βλέπεις και την επομένη;
Προσωπικά, δεν μου προκάλεσε έκπληξη η ατάκα του παίκτη από την Κρήτη που σόκαρε το πανελλήνιο. Και δεν νομίζω να αισθάνονται έκπληξη και στο κανάλι. Αν κάνεις casting από σκυλάδικο, δεν περιμένεις να ακούσεις όπερα. Εντύπωση μου προκαλούν τα ποσοστά τηλεθέασης του ριάλιτι. Αφού το σιχαίνονται, γιατί το βλέπουν; Υποθέτω για να γράφουν αναρτήσεις με πολλά like.
Μετά ξεκίνησε η καμπάνια για να σταματήσει η μετάδοση του παιχνιδιού. Στον πυρήνα της παραδέχεται ότι οι άνθρωποι είναι άβουλοι καταναλωτές τηλεοπτικών θεαμάτων, χωρίς δυνατότητα επιλογής. Μία καμπάνια που θα καλούσε τους τηλεθεατές να απέχουν από την παρακολούθηση του συγκεκριμένου προγράμματος θα έβγαζε περισσότερο νόημα. Ομως όχι. Οι πολίτες είναι ενεργητικοί καταπώς μας συμφέρει και ανά περίσταση.
Αυτές τις μέρες γράφονται πολλά για την ποιότητα του τηλεοπτικού προγράμματος που στέλνει στο σπίτι η ελεύθερη τηλεόραση. Με δυσφορία για τα ριάλιτι και τις εκπομπές φτηνού κουτσομπολιού. Σωστό και πολιτικά ορθό. Μόνο που αν τα κανάλια έπαιζαν ντοκιμαντέρ και εκπομπές πολιτικού ή κοινωνικού προβληματισμού, τα διαφημιστικά τους τμήματα θα έβαζαν στο ταμείο μόνο τις μύγες που θα βαρούσαν. Δείτε τις μετρήσεις τηλεθέασης και θα συνεννοηθούμε. Τα κανάλια μας σερβίρουν αυτό που θέλουμε. Και όσο επεκτείνονται οι πλατφόρμες premium content, τόσο η ελεύθερη τηλεόραση θα καταφεύγει στο junk για να κρατήσει το κοινό της. Δεν μπορεί να γίνει και αλλιώς. Πώς θα ανταγωνιστεί ένα ελληνικό κανάλι το Netflix; Με σειρές; Γελάει ο κόσμος.
Σε λίγες μέρες θα εμφανιστεί το «Bachelor», ριάλιτι κατά το οποίο ένας ομορφάντρας θα διαλέξει νύφη. Στο μέλλον μπορεί να διαλέγει μάνα για το παιδί του, που θα διαμορφώνεται γονιδιακά ανάλογα με τις συστάσεις των τηλεθεατών. Λέμε ότι το τηλεοπτικό πρόγραμμα εκτραχύνεται, ενώ στην πραγματικότητα αυτό συμβαίνει με κύρια στοιχεία κοινωνικής συμπεριφοράς. Το πρώτο «Big Brother» σήμερα θυμίζει live σύνδεση με νηπιαγωγείο. Αν έβγαζαν τώρα εκείνους τους παίκτες, δεν θα το έβλεπε κανείς. Και εδώ αναδεικνύεται μία ενδιαφέρουσα αντίφαση: ενώ ζούμε σε εποχές πολιτικής ορθότητας, ο δημόσιος λόγος, σε όλες τις μορφές του, οξύνεται προκειμένου να διεκδικήσει ακροατήριο και θεατές. Εν τέλει η πολιτική ορθότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία διάτρητη ζώνη άμυνας απέναντι στο φαινόμενο.
Σε εποχή social media, να με συγχωρείτε, δεν υπάρχουν παθητικοί τηλεθεατές. Η αρχιτεκτονική των ριάλιτι πατάει επάνω στο hashtag, χρησιμοποιεί ως δομικό στοιχείο τη συμμετοχή ενός θεατή. Aλλωστε και ο θεατής, που σκοτώνει τις ώρες του στα social, ζει, κατά κάποιο τρόπο, σε περιβάλλον ριάλιτι. Αυτά που είπε ο Κρητικός, τα βρίσκει κάθε μέρα μπροστά του, αρκετοί έχουν εθιστεί σε αυτά. Το χειρότερο, λοιπόν, που μπορείς να κάνεις σε αυτόν τον τηλεθεατή, είναι να του κόψεις το πρόγραμμα για το οποίο διαμαρτύρεται.