Η συμπόρευση ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στην κοινοβουλευτική διαδικασία που θα ακολουθηθεί για τη διερεύνηση του θέματος των παρακολουθήσεων δημιουργεί νέα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό. Από τη μια έχουμε μια ευκαιριακή κοινοβουλευτική συμμαχία, Τσίπρα – Ανδρουλάκη, από την άλλη δυο πολιτικά μέτωπα που έρχονται από το πρόσφατο παρελθόν, το «αντί – ΣΥΡΙΖΑ» και το «αντιδεξιό», που παλεύουν να αναβιώσουν, καθορίζοντας τις πολιτικές εξελίξεις.
Ας τα δούμε αναλυτικά:
Ο Αλέξης Τσίπρας και ο Νίκος Ανδρουλάκης ζητούν Εξεταστική Επιτροπή μόνο για τους χειρισμούς της παρούσας κυβέρνησης. Από την άλλη πλευρά η ΝΔ, το ΚΚΕ, το ΜέΡΑ25 και η Ελληνική Λύση ζητούν τη χρονική επέκταση της διερεύνησης και στα πειραγμένα των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Θα ήταν προφανώς άστοχο να μιλήσουμε για δυο «μπλοκ». Τα μικρότερα κόμματα της αντιπολίτευσης που συντάσσονται με τη ΝΔ ουδεμία σχέση έχουν μαζί της, αλλά ούτε και μεταξύ τους. Η άλλη πλευρά, όμως (ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ) υπό προϋποθέσεις, μπορεί και να συγκροτεί μια νέα πολιτική συμμαχία.
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι το κόμμα που ανέλαβε την πρωτοβουλία καταθέτοντας με το άνοιγμα της Βουλής το αίτημα για τη συγκρότηση Εξεταστικής Επιτροπής. Λογικά θα περίμενε κανείς ότι στο ζήτημα αυτό τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα συγκροτούσαν ενιαίο μέτωπο, τελικά όμως η πρόταση Ανδρουλάκη έμεινε με μόνο υποστηρικτή τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης συντάχθηκαν με την κυβερνητική πρόταση.
Είναι φανερό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ταυτίζεται σε αυτή τη φάση σε επίπεδο τακτικής με το ΠΑΣΟΚ για δυο λόγους: Πρώτον, για να αποτρέψει τη διερεύνηση των πεπραγμένων της ΕΥΠ επί των ημερών του ή τουλάχιστον — στην περίπτωση που δεν μπορέσει να την αποφύγει— να την εμφανίσει ως προσπάθεια αποπροσανατολισμού. Δεύτερον, για να εμφανιστεί σε ενιαίο μέτωπο με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, προς το οποίο έχει απευθύνει πρόταση γενικότερης πολιτικής συμπόρευσης εν όψει εκλογών με απλή αναλογική, με στόχο την «προοδευτική διακυβέρνηση».
Η «ευκαιρία» που του πρόσφερε ο Νίκος Ανδρουλάκης ήταν πολύ μεγάλη για να την αφήσει αναξιοποίητη ο Αλέξης Τσίπρας. Αν αναλογιστεί κανείς ότι σε λίγο ξεκινούν δυο ειδικά δικαστήρια —για Νίκο Παππά και Δημήτρη Παπαγγελόπουλο— για τα οποία το ΚΙΝΑΛ επί προεδρίας Φώφης Γεννηματά ακολούθησε πολύ σκληρή γραμμή έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να αντιληφθεί πόσο μεγάλη σημασία έχει για τον Τσίπρα η σύμπλευση με τον Ανδρουλάκη σε ένα θεσμικό ζήτημα όπως αυτό της λειτουργίας της ΕΥΠ.
Από την άλλη πλευρά, για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ η αναπόφευκτη ταύτιση με τον ΣΥΡΙΖΑ σε επίπεδο τακτικής ενέχει κινδύνους στο πεδίο της πολιτικής, εκλογικής στρατηγικής. Ο Ανδρουλάκης ανεβάζει το θέμα των παρακολουθήσεων με στόχο να αποκομίσει πολιτικά οφέλη ο ίδιος κι όχι να τα μοιραστεί ή να τα εκχωρήσει στον Τσίπρα. Θα τα καταφέρει; Οι δημοσκοπήσεις έχουν καταγράψει κατ’ επανάληψη ότι πάνω από το 50% της εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ διάκεινται αρνητικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ και τον αρχηγό του. Αυτό σημαίνει ότι μια συγκυριακή συμπόρευση των δυο κομμάτων μπορεί να αποβεί προβληματική για την Χαριλάου Τρικούπη.
Υπάρχει βέβαια και το άλλο εν δυνάμει μέτωπο, το «αντιδεξιό», που έρχεται από το βαθύ παρελθόν της Μεταπολίτευσης και στο οποίο το ΠΑΣΟΚ έχει παράδοση. Η Χαριλάου Τρικούπη δείχνει τάσεις αναβίωσης αυτού του μετώπου. (Είναι χαρακτηριστικό ότι αποφεύγει κάθε αναφορά στη συγκυβέρνηση με τη ΝΔ, μιλώντας για «κυβέρνηση Σαμαρά», όταν αναφέρεται στην περίοδο 2012 – 2015, στην οποία το ΠΑΣΟΚ είχε καθοριστικό ρόλο με αντιπρόεδρο τον Ευάγγελο Βενιζέλο και υπουργό τη μετέπειτα αρχηγό του Φώφη Γεννηματά). Αυτό που μένει να αποδειχθεί είναι αν η αναβίωση του «αντιδεξιού» μετώπου μπορεί να οικοδομηθεί ξανά μέσα από την συγκυριακή συμπόρευση ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, τι δυναμική μπορεί να αποκτήσει, αν θα το στηρίξει η υπάρχουσα εκλογική βάση του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και εάν θα «συγκινήσει» και τους κεντρώους ψηφοφόρους, οι οποίοι εκφράστηκαν μαζικά μέσα από το «αντί-ΣΥΡΙΖΑ» μέτωπο τα τελευταία χρόνια. Δύσκολη εξίσωση που θα λυθεί… μέχρι τέλους στις εκλογές.