Πίσω από κάθε κινητοποίηση βρίσκονται κάποιοι, είτε κρύβονται είτε όχι. Το θέμα είναι αν υπάρχει και κάτι άλλο, φανερό ή μη, που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να το δουν όσοι το προκαλούν κι έτσι δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν.
Το φαινόμενο των «κίτρινων γιλέκων», που έχει αναστατώσει την Γαλλία, μπορεί να αποδειχθεί παροδικό, μπορεί και όχι. Σίγουρα, όμως, δεν είναι παροδική η αιτία που το προκάλεσε: η διαρκής λιτότητα που επιδεινώνει διαρκώς την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και εντείνει τους φόβους για το μέλλον τους. Κι επειδή το γεγονός αυτό δεν είναι μόνο γαλλικό, αλλά πανευρωπαϊκό, ας ετοιμαστούμε για πιθανές «εκπλήξεις» στις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου (οι οποίες, στην δική μας περίπτωση, μπορεί να συνδυαστούν και με εθνικές εκλογές).
Κι επειδή κάθε φορά που έχουμε τέτοια γεγονότα αναζητείται ο υποκινητής και γίνεται συζήτηση για το πολιτικό χρώμα του, ας προσπαθήσουμε να το ξεκαθαρίσουμε:
–Τι είναι τα γαλλικά «κίτρινα γιλέκα»; Ακροδεξιά ή ακροαριστερά; Και τα δύο ή και κάτι πέρα από αυτά; Πιθανότατα υποκινήθηκαν από το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν, αλλά και από το (ακρο)Αριστερό Κόμμα του Μελανσόν. Ομως…
–Υπάρχει το υπόβαθρο για να «υποκινηθούν». Πέρα από την αφορμή των κινητοποιήσεων (οι αυξήσεις στα καύσιμα), μεγάλα στρώματα του πληθυσμού, ιδιαίτερα στην επαρχιακή Γαλλία, δυσκολεύονται όλο και περισσότερα να τα βγάλουν πέρα, καθώς με εισοδήματα που συρρικνώνονται δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το κόστος της ζωής. Και αυτό το αντικειμενικό στοιχεία δεν είναι ακροδεξιό ή ακροαριστερό. Μπορεί να οδηγούν προς τα εκεί μεγάλες μάζες ψηφοφόρων. Διότι…
–Τα τελευταία χρόνια οι Γάλλοι δοκίμασαν όλες τις μορφές διακυβέρνησης: την δεξιά του Σαρκοζί (2007-2012), την σοσιαλιστική του Ολάντ (2012-2017) και από πέρσι την φιλελεύθερη του Μακρόν. Όμως, η τάση που περιγράψαμε παραπάνω δεν άλλαξε: οι «μεταρρυθμίσεις», στις οποίες όλοι ομνύουν, έγιναν συνώνυμο της λιτότητας και έφεραν τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, που συμπυκνώνονται στη διαπίστωση ότι η ζωή των πολιτών δεν βελτιώνεται, κάθε άλλο. Αν ήταν αλλιώς, γιατί το (περιθωριακό…) κίνημα των «κίτρινων γιλέκων» να έχει τεράστια αποδοχή και η κυβέρνηση Μακρόν να οδηγείται στα τάρταρα (εδώ); Ετσι…
–Ποιος θα αισθανθεί έκπληξη αν στις προσεχείς ευρωεκλογές το κόμμα της Λεπέν έρθει πρώτο, αφού δεν υπάρχει άλλο κόμμα να απορροφήσει το μεγάλο κύμα διαμαρτυρίας; Μπορεί να είμαστε πολύ μακριά από τις επόμενες προεδρικές εκλογές, αλλά τίποτα δεν εγγυάται ότι τα «κίτρινα γιλέκα» δεν θα φέρουν στο Μέγαρο των Ηλυσίων «μαύρα κοστούμια» (και ταγιέρ).
Και τώρα τα ερώτημα που μπορεί να μας ενδιαφέρει περισσότερο. Υπάρχει κάποια συσχέτιση όλων αυτών με τα ελληνικά πράγματα; Εκ πρώτης όψεως φαίνεται πώς όχι. Ας προσέξουμε, όμως:
1.Η τάση προς τις ακραίες πολιτικές δυνάμεις δεν είναι μόνο γαλλική. Κάθε άλλο. Είναι σχεδόν πανευρωπαϊκή. Και μόνο ως «μόδα» μπορεί να πάει παντού.
2. Τα τελευταία δέκα χρόνια της κρίσης η Ελλάδα κυβερνήθηκε από όλες τις εκδοχές του πολιτικού φάσματος: την σοσιαλιστική, την δεξιά και τώρα την αριστερή. Η οικονομική συνταγή είναι πάνω-κάτω ίδια, αν και τώρα τελευταία επιχειρείται να διαφοροποιηθεί κάπως με παροχές και υποσχέσεις προς τα πλέον χειμαζόμενα στρώματα (εδώ).
Τι μπορεί να συμβεί, λοιπόν; Είτε επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχει Λεπέν είτε επειδή οι εξελίξεις φτάνουν καθυστερημένα, δεν διαφαίνεται κίνδυνος ανάλογος με τον γαλλικό. Κατά τα φαινόμενα, την αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, αν ηττηθεί, δεν θα διαδεχθεί κάτι ακραίο, αλλά ένα ή περισσότερα κόμματα του γνώριμου (παλαιού) πολιτικού συστήματος. Ετσι θα συμβεί, πιθανότατα, σε αυτήν τη φάση. Ομως, αν η σημερινή οικονομική κατάσταση της μεγάλης πλειονότητας των Ελλήνων συνεχιστεί χωρίς να διαφαίνονται προοπτικές κάποιας βελτίωσης, είναι θέμα λίγου χρόνου να δούμε «κίτρινα γιλέκα» στους δρόμους ή και «μαύρα κοστούμια» σε θέσεις εξουσίας.
Οσοι έχουν την ευθύνη να το αποτρέψουν δεν θα μπορούν να επικαλεστούν καμιά δικαιολογία. Τα πράγματα είναι τόσο φανερά που δεν ισχύει κάν αυτό που λέει η ρήση του Μπρεχτ «αυτούς στο σκοτάδι δεν τους βλέπει κανείς». Η μαυρίλα είναι πολύ ορατή…