Ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών του ΚΙΝΑΛ αποδόμησε τρεις μύθους που κυκλοφόρησαν ευρύτατα κατά την προεκλογική περίοδο και σηματοδότησε την αρχή μιας ιστορίας, η οποία, αν μη τι άλλο, θα έχει ενδιαφέρον.
Μύθος πρώτος: Ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι απλώς ο αρχηγός ενός ομαδοποιημένου μηχανισμού
Και συνεπώς, συνέχιζε αυτή η αφήγηση, σε μεγάλο εκλογικό σώμα θα ηττηθεί. Η πραγματικότητα όμως είναι πεισματάρικο πράγμα: Το εκλογικό σώμα έφτασε σε επίπεδα πέραν πάσης προσδοκίας και ο κ. Ανδρουλάκης θριάμβευσε. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι αν διευρυνόταν και άλλο το εκλογικό σώμα, πιθανόν να διευρυνόταν και η διαφορά του από τον δεύτερο (ο οποίος ίσως τότε να μην έμενε ούτε δεύτερος…).
Η πραγματικότητα, λοιπόν, λέει ότι ο κ. Ανδρουλάκης ήταν (και είναι) φορέας αιτήματος βάσης: «Φτάνει πια με το παρελθόν, ώρα για ανανέωση και νέα αρχή». Η αναγνώριση της πραγματικότητας είναι στοιχείο ενδεικτικό των πολιτικών ικανοτήτων του καθενός.
Τώρα, αν ο κ. Ανδρουλάκης, εκτός από φορέας αιτήματος ανανέωσης, είναι και ικανός οργανωτής δικτύου υποστηρικτών του, ακόμα καλύτερα. Και για αυτόν και για το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ…
Μύθος δεύτερος: Δεν διατύπωσε θέσεις
Oπου «θέσεις», διάβαζε «προτίμηση σε ένα από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα». Γιατί αν μιλάμε για θέσεις επί συγκεκριμένων θεμάτων, νομίζω ότι αδικείται και σε σύγκριση με συνυποψηφίους του και σε σχέση με άλλα κόμματα (από τα εθνικά θέματα μέχρι το Περιβάλλον και την Πολιτική Προστασία έως και τις ενδεδειγμένες κοινωνικές επιλογές για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης).
Ο κ. Ανδρουλάκης αποφάσισε και εκτέλεσε πολύ καλά μια σοφή στρατηγική: της κεντρικότητας μεταξύ των συνυποψηφίων του. Την οποία εδραίωσε με πολιτικούς όρους, εκφράζοντας το αίτημα της αυτονομίας του πολιτικού του χώρου, όχι με «ούτε/ούτε» προσεγγίσεις, αλλά με αμιγώς σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα.
Η αδυναμία άλλων να σύρουν μια ολόκληρη πολιτική δύναμη σε ετεροπροσδιορισμούς, καλώντας τον κ. Ανδρουλάκη να τους μιμηθεί, δεν συνεπάγεται έλλειψη θέσεων από τον ίδιο (τουλάχιστον μεγαλύτερη από αυτή που επέδειξαν άλλοι ανταγωνιστές του). Για αυτό και η πλειοψηφία όσων προσήλθαν στις κάλπες αδιαφόρησε για όλη αυτή τη μυθολογία.
Αν το θέμα είναι ότι δεν παρουσίασε κάτι σαν κυβερνητικό πρόγραμμα, η κριτική είναι σωστή, αλλά δεν αφορά μόνον αυτόν. Και είναι άσχετη με την τρέχουσα συγκυρία που διανύει το Κίνημα…
Μύθος τρίτος: Είναι «γκρίζος»
Φαίνεται δεν τον έχουν ακούσει σε ομιλία σε ζωντανό, μαζικό ακροατήριο. Η κριτική αυτή μάλλον έχει να κάνει με τηλεοπτικές εμφανίσεις (κι αυτές, όχι όλες). Στο πεδίο αυτό, η προσπάθεια του κ. Ανδρουλάκη να μην κάνει το λάθος-δώρο στους βασικούς συνυποψηφίους του, του προσέδωσε μια εικόνα αμυνόμενου – υπεκφεύγοντος.
Επιμένω ότι δεν είναι αυτή η πραγματική εικόνα: όποιος μπορεί να σηκώσει από τις καρέκλες του το (μικρό) κοινό που παρακολουθεί μια ομιλία, είναι θέμα χρόνου να μπορέσει να κρατήσει καρφωμένους μπροστά στην τηλεόραση το (μεγάλο) κοινό σε μια τηλεοπτική εμφάνιση. Επίσης, θυμίζω ότι οι νέοι του 2020 προσφεύγουν όλο και λιγότερο στην τηλεόραση ως μέσο διαμόρφωσης της γνώμης τους.
Αν και την επόμενη Κυριακή το «ρεύμα Ανδρουλάκη» επιβεβαιώσει την κυριαρχία του, τότε ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Χωρίς νοσταλγίες και μεταφυσικές επικλήσεις ονομάτων. Με ζητούμενο την ελληνική συνεκδοχή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, σε ενεστώτα χρόνο. Θέμα δύσκολο, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Και κάτι τελευταίο: το να εκλεγείς πρόεδρος ενός κόμματος που μέχρι πρότινος ήταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας είναι ένα θέμα. Το να καταστείς ηγέτης, όμως, είναι μια ολόκληρη πορεία. Της οποίας το πρώτο βήμα θα μπορούσε να είναι να υπερισχύσεις ενός πρώην Προέδρου του ΠΑΣΟΚ και πρώην Πρωθυπουργού. Ο οποίος φαίνεται ότι αναλαμβάνοντας τον ρόλο του ηττημένου, προσφέρει μια υπηρεσία στην παράταξη. Αθέλητη μεν, προσφορά δε…
*Ο Δημήτρης Κατσαντώνης είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ερευνών To the Point