Μπροστά σε ένα νέο παιχνίδι, το οποίο όμως μπορεί να στοιχίσει ακριβά σε όσους διαλέξουν λάθος χρώμα, βρίσκονται χρονιάρες μέρες τα νοικοκυριά.
Παραμονή Πρωτοχρονιάς, κανείς μα κανείς δεν έχει αποφασίσει ποιο χρώμα τιμολογίου και ποια εταιρεία παροχής ηλεκτρικού ρεύματος έχει τις πιο συμφέρουσες τιμές για αυτόν και τις ανάγκες του. Ας εξετάσουμε όμως το ζήτημα λίγο πιο ελαφρά, λόγω ημερών..
Τέτοιες ημέρες, που όλοι λίγο-πολύ κυνηγούν την τύχη τους, ακόμη και για δεκαετίες ολόκληρες, είχαν παραδοσιακά διάφορα μικροπροβλήματα:
♦ Οσοι παίζουν λαχείο πάσχιζαν να πιάσουν τουλάχιστον τον λήγοντα αριθμό.
♦ Οσοι παίζουν ΛΟΤΤΟ ή ΤΖΟΚΕΡ, να δουν τα νούμερα που πέρασαν, να βρουν ένα φθηνό σύστημα, να παίξουν τους ίδιους αριθμούς με λιγότερα λεφτά για να αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας τους.
♦ Οσοι ανέβαιναν στην Πάρνηθα ή προτιμούσαν την εορταστική ατμόσφαιρα των καζίνο ανά τη χώρα ξεκινούσαν το παιχνίδι με «απλές τύχες», όπως είναι τα μονά – ζυγά, το πολύ δωδεκάδες, αλλά οι περισσότεροι διάλεγαν το μαύρο ή κόκκινο. Ολα αυτά πριν βρεθούν στα βαθιά και επικίνδυνα νερά του τζόγου.
Να όμως που με τη νέα χρονιά θα έχουμε και άλλο παιχνίδι που θα μπει σε όλα τα σπίτια, και άλλα χρωματάκια να διαλέξουμε…
Συνήθως στα πρωτοχρονιάτικα τραπέζια στρώνεται η πράσινη τσόχα για μια επετειακή μπιρίμπα ή 21 με ψιλά. Τώρα θα έχουμε και τέσσερα χρώματα: μπλέ, πράσινο, κίτρινο και πορτοκαλί, που θα «τραβάμε» οι περισσότεροι στα τυφλά, στις αρχές κάθε μήνα, αλλά το αν κερδίσαμε ή χάσαμε θα το μαθαίνουμε στο τέλος του μήνα, με τον λογαριασμό του ρεύματος.
Επομένως δεν παίζονται κάποια ψιλά ή φασόλια στο εορταστικό τραπέζι. Το 2024, κάθε μήνα η επιλογή στο χρώμα για τους λογαριασμούς ρεύματος, αν κάποιος δεν διαθέτει γνώσεις χρηματιστηρίου ενέργειας, μπορεί να κοστίσει ακριβά. Μάλιστα, ακόμη κι αν είναι κανείς ειδικός, οι διεθνείς εξελίξεις από τη Βόρεια Θάλασσα μέχρι την Ερυθρά και τους αντάρτες Χούτι μπορούν να ανατρέψουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό του .
Βεβαίως, ακόμη και στον τζόγο υπάρχει η θεωρία των παιγνίων και ο νόμος των πιθανοτήτων. Στην περίπτωση των λογαριασμών ρεύματος η απόφαση είναι πολύ δύσκολη. Δεν είναι μια απλή τύχη να πετύχεις την καλύτερη τιμή.
Εδώ τα πράγματα είναι πιο σύνθετα:
- Για παράδειγμα, ξεκινάς με μία στις τέσσερις πιθανότητες (25%) να πετύχεις το κατάλληλο χρώμα, αυτό που ταιριάζει στο σπίτι σου στην Αθήνα. Διότι άλλο πηγαίνει με το εξοχικό, άλλο για το εξοχικό που είναι στο βουνό, διαφορετικό αν είναι στη θάλασσα.
- Μετά πρέπει να εξεταστεί σε ποια από τις 15 εταιρείες που πωλούν ηλεκτρικό ρεύμα στη χώρα για το επιλεγόμενο χρώμα (για το κάθε σπίτι) έχει τη χαμηλότερη τιμή. Γιατί να πετύχει κανείς τον ιδανικό συνδυασμό για σπίτι με 15 παρόχους και τέσσερα χρώματα στον αλγόριθμο, το ποσοστό περιορίζεται γύρω στο 2%. Ενδεικτικά, η πιθανότητα να φέρει κανείς εξάρες στο τάβλι είναι αντίστοιχη: 2,77%.
Συνεχίζεις, λοιπόν, την έρευνα που σου προτείνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ψάχνοντας, αν δεις ότι κάποια άλλη εταιρεία σού προσφέρει π.χ. το κίτρινο χρώμα φθηνότερα από το πράσινο που διάλεξες στην πρώτη, τι θα κάνεις;
Εχεις χάσει ήδη από την πρώτη επιλογή σου. Αλλάζεις χρώμα τον επόμενο μήνα που θα «ξαναπαίξεις» και ξαναψάχνεις ποια εταιρεία σου δίνει το πιο φθηνό κίτρινο που, αντί για το πράσινο, διαπίστωσες τελικά ότι ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες του σπιτιού σου.
Και συνεχίζεις έτσι κάθε μήνα να αναρωτιέσαι: «Διάλεξα σωστό χρώμα, έπαιξα σωστά χρώμα και εταιρεία ή πρέπει να τα βάλω κάτω και να ξαναδώ τους συνδυασμούς μου από την αρχή;». Βεβαίως, είναι προφανές ότι ανάλογες ανησυχίες για συνδυασμούς απασχολούν συνήθως τους παίκτες που αναζητούν το κατάλληλο «παρολί» για το στοίχημα, και όχι τον μέσο καταναλωτή για το κόστος του ρεύματος.
Χάνονται αυτομάτως τα υφιστάμενα συμβόλαια
Σε αυτή, λοιπόν, την περιπετειώδη αναζήτηση στην απελευθερωμένη με όρους Σκυλακάκη αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας ανακαλύπτεις και πολλές άλλες πτυχές για τις οποίες δεν σου είπαν ποτέ, κάνουν όμως ακριβότερο το ρεύμα που πληρώνεις.
Με τον νόμο που καθιέρωσε τα χρώματα καταργήθηκαν αυτόματα όλες οι παλιές συμβάσεις που είχαν υπογράψει τα νοικοκυριά με τους παρόχους. Μαζί με αυτό καταργήθηκαν και τα δώρα, η λεγόμενη «έκπτωση συνέπειας» στη συνολική τιμή ενέργειας, όταν πλήρωνες με πάγια εντολή από τραπεζικό λογαριασμό, σε τακτή ημερομηνία κάθε μήνα τον λογαριασμό σου.
Ακυρώθηκαν επίσης τα δώρα και οι δωροεπιταγές που σου προσέφεραν οι πάροχοι όταν άλλαζες εταιρεία και παρέμενες σε αυτήν τουλάχιστον για έναν χρόνο. Ενώ αυξήθηκε και το μηνιαίο πάγιο έως και 5 ευρώ, ανάλογα με την εταιρεία και το χρώμα που θα διαλέξεις.
Καταργήθηκαν επίσης οι εκπτώσεις για όλους όσοι μετρούσαν μόνοι τους τη μηνιαία κατανάλωσή τους και ενημέρωναν με e-mail τον πάροχο.
Μετά την κατάργηση, λοιπόν, της κρατικής επιδότησης σε εποχές που οι τιμές ξεφεύγουν εξαιτίας πολέμων ή άλλων καταστροφών, έρχεται και η κατάργηση των υφιστάμενων συμβάσεων καταναλωτών και παρόχων, διά νόμου.
Στην προσπάθεια να προσαρμοστούν στο νέο πλαίσιο, οι εταιρείες προσφέρουν άλλου τύπου δώρα προκειμένου να προσελκύσουν πελάτες από άλλες εταιρείες. Αυτό είναι ορατό από τις επιθετικές διαφημιστικές καμπάνιες που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και θα συνεχιστούν μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο και καθοριστούν οι τιμές ανά κιλοβατώρα, κάτι που παραμένει άγνωστο – εκτός από τα μπλέ ή σταθερά για έναν χρόνο τιμολόγιο, τα οποία ούτως ή άλλως, λόγω της φύσης τους θα έχουν την υψηλότερη τιμή.
Οταν, δε, ρωτάς τον υπουργό πώς ο καταναλωτής θα ξεμπλέξει αυτό το κουβάρι, σου απαντά: «Ολα καλά, αυτό θα πει ανταγωνισμός».
Αυτές τις ημέρες των τυχερών παιχνιδιών ένα είναι σίγουρο για όλους. Οπως στα καζίνο, έτσι και στις αγορές ακόμη και των βασικών αγαθών, «η μάνα δεν χάνει ποτέ».