Περιμένω εναγωνίως κάθε μέρα να έρθει εκείνη η ώρα, γύρω στις 10 μ.μ. Που όλα θα «κλείσουν». Που η κατάδυση στις κακές ειδήσεις της ημέρας θα πάψει και θα μπορέσω να «χωθώ» μέσα στην οθόνη. Τελευταίο μου «κόλλημα» το τουρκικό «The Club». Μου το πρότειναν κάποιοι φίλοι σε μια από τις μετρημένες μου εξόδους μεσούσης της Ομικρον και των υποπαραλλαγών της.
Αυτός που σου συστήνει την επόμενη τηλεοπτική σειρά με την οποία θα παλέψεις τον αληθινό κόσμο ανεβαίνει πολύ ψηλά στην εκτίμησή σου. Διότι σήμερα το «Τι βλέπεις;» και το «Πες κάτι καλό να δω!» είναι το πιο ασφαλές και ανέφελο είδος camaraderie που μπορείς να αναπτύξεις. Οτιδήποτε άλλο οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε α) κατήφεια β) διχασμό γ) πολλαπλασιασμό των κρουσμάτων.
Κακά τα ψέματα η τηλεόραση μας έχει σώσει δύο ολόκληρα χρόνια τώρα («The year TV saved us» έλεγε το Rolling Stone για το 2021). Και τώρα σε αυτό το περίεργο «μετά» (της «εκεχειρίας με την πανδημία» ή της «νηνεμίας πριν την επόμενη μετάλλαξη»), η TV δείχνει να έχει στρογγυλοκαθήσει για τα καλά στη ζωή μας.
Ας το παραδεχτούμε. Η τηλεόραση (συνδρομητική και «κλασική») είναι η μόνη «νέα κανονικότητα» που κάπως αντέχεται. Είναι η μόνη από τις αναδυόμενες, νόμιμες εξαρτήσεις που δεν καταστρέφει (ολοκληρωτικά).
Δύο χρόνια τώρα η πανδημία κατάφερε τη σύγκλιση μαζικού και εκλεκτικού στην ίδια τελετουργία: με ένα ζευγάρι χνουδωτές παντόφλες, πάνω σε ένα καναπέ, μπροστά σε μία οθόνη. Στο επιβεβαιώνουν οι τεθλιμμένοι αιθουσάρχες, κάθε φορά που πηγαίνεις σινεμά- αν πηγαίνεις ποτέ σινεμά.
Οι τηλεοπτικές σειρές μυθοπλασίας έχουν φυσικά την πρωτοκαθεδρία. Στο κάτω κάτω καλύτερα να μετράς κύκλους παρά κύματα. Κάθε δημογραφική ομάδα έχεις τις δικές της ένοχες απολαύσεις. Σινεφίλ, έφηβοι, ηλικιωμένοι, τηλεργαζόμενοι, άνεργοι, γονείς, childlfree, συνταξιούχοι, boomers και millennials, αντιεμβολιαστές και αδημονούντες για την τέταρτη δόση, όλοι κάποια στιγμή της ημέρας ή της νύχτας θα κουρνιάσουν για λίγες ώρες ντοπαμίνης και παρηγορίας.
Σημειωτέον ότι την εποχή της θανατίλας και του άφατου τρόμου δεν έχει και πολύ σημασία τι βλέπεις, αν είναι «trash» ή προϊόν «υψηλού τηλεοπτικού κεφαλαίου». Είτε κολλάς με τις χολερικές ατάκες του Λόγκαν Ρόι στο «Succession» (HBO) είτε τρελαίνεσαι που χώρισε η Μυρτάλη με τον Στέφανο στη «Γη της Ελιάς» (Mega), είναι λίγο πολύ η ίδια ανάγκη που σε κάνει να πατήσεις το «On». Η ανάγκη για λίγες τζούρες μιας άλλης ζωής.
Η δε συναισθηματική εμπλοκή έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Αρκεί να δει κανείς τους διαδικτυακούς ολολυγμούς, όταν σκότωσαν τον Πετρή στον «Σασμό» (Αlpha). Η τον αναβρασμό τώρα που το «Peaky Blinders» (Netflix) δίνει στους φαν του ένα «τίζερ» του έκτου και τελευταίου κύκλου, εν είδει διαγωνισμού στο instagram: μια αποστολή («by order of the Peaky Blinders») που πρέπει εσύ ο θεατής να φέρεις εις πέρας για να ανταμειφθείς πλουσιοπάροχα.
Το ζητούμενο σήμερα είναι η απόδραση. Διόλου τυχαίο ότι οι περισσότερες σειρές μυθοπλασίας απέφυγαν την real time επαφή με την υπερτραυματική πραγματικότητα. Aπό τις φωτεινές εξαιρέσεις ο 17ος κύκλος του «Grey’s Anatomy» (Foxlife). Λογικό, τόσο ετοιμοπαράδοτο ιατροφαρμακευτικό «υλικό»! Οι σεναριογράφοι του άξιζαν ένα διάλειμμα.
Στο δε με το ζόρι νεκραναστηθέν «Sex and the City» (HBO), η πανδημία βρίσκεται σε παρελθόντα χρόνο. Η Κάρι Μπράντσο λήγει το κεφάλαιο με μια και μόνο ερώτηση στο πρώτο επεισόδιο: «Θυμάστε τότε που έπρεπε να κρατάμε δύο μέτρα απόσταση;».
Θέλω το «νάνι» μου
Δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη ότι, χάρη στην πανδημία, όλα τα «κακά» της τηλεόρασης απενοχοποιήθηκαν. Ισως αυτή να είναι και η πιο γλυκιά εκδίκηση της TV. Γιατί από τον Μάρτιο του 2020 το «χαζοκούτι» επανασερβιρίστηκε ως οδηγός επιβίωσης. Κανείς π.χ. δεν θα στην «πει» για την ποιότητα της «σειράς» που παρακολουθείς ενώ και ο ίδιος έχεις πάψει πια να αυτομαστιγώνεσαι για τη στυγνή «αλγοριθμοποίηση του γούστου» σου μέσα από τις συνδρομητικές πλατφόρμες.
Είναι σαν μια μορφή «προσωπικής φροντίδας». Γι´αυτό και τέρμα πλέον τα παλιά κηρύγματα ότι το binge- watching (το να καταναλώνεις πολλά επεισόδια στη σειρά) κάνει κακό στην υγεία. Είναι όπως τα πατατάκια που άρχισες να μασουλάς στο πρώτο lockdown. Tο ξέρεις καλά. Αν δεν φας τα πατατάκια και αν δεν κάνεις λίγο binge-watching, αργά ή γρήγορα θα σε βρουν να αλαλάζεις, σκαρφαλωμένος πάνω σε ένα δέντρο στο Σύνταγμα.
Επιπλέον, είναι πια δεδομένο ότι ο ύπνος είναι ο μεγάλος χαμένος αυτού του εθιστικού comfort viewing. Ούτε αυτό δείχνει να σε απασχολεί, εσένα τον πολίτη του πανδημικού κόσμου που χρόνια τώρα έχεις ξεχάσει τι σημαίνει γαλήνιος ή μη διακεκομμένος ύπνος.
Ετσι, όταν βρίσκεσαι ξημερώματα ημιναρκωμένος στον καναπέ, ενδίδοντας στο σύνδρομο «Αλλο ένα επεισόδιο», τα προφητικά λόγια του Ριντ Χέιστινγκς του Netflix «Ο βασικός ανταγωνιστής μας είναι τελικά ο ύπνος» ηχούν αχνά. Σαν ένα απόκοσμο, τρυφερό νανούρισμα.
Τέρμα οι τύψεις
Ας το πάρουμε απόφαση. Στο μεγαλύτερο πείραμα απομόνωσης του αιώνα, οι τηλεοπτικές σειρές μυθοπλασίας έγιναν η συντροφιά μας, το αναλγητικό μας, η δική μας υπέροχη, αποχαυνωτική «σόμα». «Ενα κυβικό εκατοστό απομακρύνει δεκάδες δυσάρεστα συναισθήματα» (από τον «Θαυμαστό καινούργιο κόσμο» του Αλντους Χάξλεϊ).
Ας συνεχίσουμε να καταναλώνουμε χωρίς τύψεις τις σειρές μας. Ας τις χρησιμοποιήσουμε για να κοροϊδέψουμε λίγο ακόμη την μεταπλήξη μας. Για να εστιάσουμε κάπου την κατακερματισμένη προσοχή μας. Για να πάρουμε λίγη από την οξυτοκίνη που μας έχει στερήσει η παρατεταμένη έλλειψη αγγίγματος.
Θα έχει ενδιαφέρον να δει κανείς τι θα γίνει όταν το πείραμα τελειώσει οριστικά. Μαζί του και τα άλλοθι για αυτή την άνευ όρων παράδοση στην οθόνη.