Κατάπιε τη γλώσσα του ο άνθρωπος. Δεν το ’κανε επίτηδες. Τόσα χρόνια πίσω από τις κάμερες και να πάθει τέτοια νίλα… Ηταν στο τσακ να ξεκινήσει η συνέντευξη Tύπου της υφυπουργού Εργασίας, με αφορμή το σχέδιο νόμου για την Κοινωνική Προστασία.
Εμφανίζεται, ευειδής και χαμογελαστή, η Δόμνα Μιχαηλίδου, πλην όμως δεν ανεβαίνει κατευθείαν στο βήμα. Πλησιάζει τους τεχνικούς (η συνέντευξη ήταν διαδικτυακή και οι δημοσιογράφοι στα σπίτια τους) και χαιρετά. «Η υπουργός έρχεται;», ακούγεται μια φωνή, ο κάτοχος της οποίας σπεύδει να δαγκωθεί μόλις ακούει τα χάχανα των υπολοίπων, και να ζητήσει συγγνώμη. Ανέλαβε να τον απενοχοποιήσει πλήρως η ίδια η υπουργός, με το δικό της γέλιο. «Από την αρχή μού συμβαίνει αυτό, από την πρώτη μέρα…»
Αλήθεια είπε στον κύριο που λάθεψε η κυρία Μιχαηλίδου: δεν της συνέβη πρώτη φορά. Το εξομολογήθηκε στο Protagon, όταν την κάλεσε στο τηλέφωνο για περαιτέρω εξηγήσεις. Τι σημαίνει, από την πρώτη ημέρα;
Η πρώτη βουτιά της στα νερά των υπουργικών στερεοτύπων ήταν στο Προεδρικό Μέγαρο, στην αίθουσα της ορκωμοσίας. «Από ’κεί, παρακαλώ, οι συνοδοί», την καθοδήγησε ευγενικά ο τελετάρχης, όταν αντελήφθη ότι η νεαρά κατευθυνόταν θρασύτατα προς το μέρος των μελών της κυβέρνησης.
Η δεύτερη ήταν στο υπουργείο «της». Οταν ένας τεχνικός, που διευθετούσε ζητήματα τηλεφωνικών γραμμών, της υπέδειξε ποιο από τα τρία γραφεία της γραμματείας θα μπορούσε να τη βολέψει, έξω βεβαίως από το μεγάλο, το υπουργικό…
Εντοπίστε τα «λάθη» που κρύβει το εκάστοτε σκηνικό – στο υπουργείο, στο Προεδρικό Μέγαρο, στην αίθουσα της συνέντευξης.
«Λάθος» πρώτο: η υπουργός είναι μόλις 33 ετών (σήμερα). Παρότι αέρας ανανέωσης έχει φυσήξει τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και στην κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια, η υπουργοποίηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ηλικίες μεγαλύτερες. Στην ελληνική πραγματικότητα, η ηλικία είναι συνώνυμο της εμπειρίας, της ωριμότητας, της σοφίας, της ευθύνης. Φέρτε κατά νου κυρίες υπουργούς, τη Φάνη Πάλλη – Πετραλιά, τη Μαριέττα Γιαννάκου, την Αννα Ψαρούδα – Μπενάκη, την Ολγα Γεροβασίλη έστω.
«Λάθος» δεύτερο: οι ενδυματολογικές επιλογές. Χακί παντελόνα, μαύρη μπλούζα με ρομαντικές λεπτομέρειες, μαλλιά ελεύθερα κι ένα ντοσιέ στο χέρι (στη συνέντευξη). Μαύρο ντραπέ φόρεμα, αμάνικο, με ντεκολτέ (στην ορκωμοσία). Πού είναι τα αυστηρά σακάκια, τα ταγιέρ, χάθηκε μια σφικτή αλογοουρά, ένα κούρεμα κοντό, λειτουργικό; Πρόσωπα που τηρούν το dress code, πλην όμως δεν υποκύπτουν στη νόρμα του παρελθόντος, ίσως πείθουν πιο δύσκολα. Θηλυκά που δεν υιοθετούν το ανδρόγυνο στυλ, για να δανειστούν ολίγη στιβαρή πολιτική ταυτότητα, ενδέχεται να πέφτουν πιο εύκολα στο στόμα «μάτσο» (στερεοτυπικά, πάντα) κυρίων σε καφενειακές συνάξεις.
«Λάθος» τρίτο: το ύφος. Ανάλαφρο. Ο τόνος της χαιρετούρας-προσέγγισης των παρισταμένων τεχνικών. «Εντάξει είμαστε;» (Οι οποίοι παρεμπιπτόντως είναι συνήθως ήπιοι, χαλαροί και απολύτως συμπαθητικοί τύποι σε όλες τις συνεντεύξεις που έχουν υπάρξει σε αυτή την επικράτεια). Η οικειότητα που σβήνει τις αποστάσεις ανάμεσα σε επαγγελματικές ιδιότητες, κοινωνικούς ρόλους. Μα, πώς… Οι υπουργοί πάντα παίρνουν τον εαυτό τους στα σοβαρά. Ενίοτε ακολουθούνται και από κουστωδία συνεργατών, σωματοφυλάκων, οδηγών, πάσης φύσεως βοηθών. Οι οποίοι, πέραν όλων των άλλων λειτουργικών αναγκών, υπενθυμίζουν το «κύρος» του/της αξιωματούχου που συνοδεύουν. Υπουργός και μόνος/μόνη του; Πού ακούστηκε;
Είναι βέβαιο ότι και η –επίσης ευειδής, νεαρά, αλέγρα– Εφη Αχτσιόγλου, και άλλες θηλυκές παρουσίες που έχουν κατά καιρούς υπάρξει σε υπουργικά σχήματα, θα μπορούν να αφηγηθούν μύρια όσα περιστατικά, διανθίζοντας την ιστορία αυτή. Διόλου ελαφρά, τουναντίον, βαθιά πολιτική.
Εδώ δεν είμαστε Φινλανδία, να φωτογραφίζεται η 34χρονη –η νεότερη γυναίκα επικεφαλής κυβέρνησης– Σάνα Μάριν, με μπουφάν και το ποδήλατό της, αβρόχοις ποσί. Δεν είμαστε Ολλανδία, να αρπάζει τη μάπα ο πρωθυπουργός (Μαρκ Ρούτε) και να σφουγγαρίζει, αφήνοντας τις καθαρίστριες να βλέπουν, την είσοδο του Κοινοβουλίου, την οποία έχει λερώσει αδέξια με καφέ λίγο νωρίτερα. Δεν είμαστε Νέα Ζηλανδία, να χαζεύουμε τον πρόεδρο της Βουλής (Τρέβορ Μάλαρντ) να ταΐζει με μπιμπερό βρέφος έξι εβδομάδων, και μάλιστα όχι το δικό του, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης για την τιμή των καυσίμων.
Παραδείγματα που στα μάτια μας, στα μάτια πολλών αναπτυγμένων χωρών (δεν είμαστε δα κι οι μόνοι με παρωχημένα στερεότυπα) φαντάζουν ακραία, επιχειρούν να συστήσουν με συμβολικό τρόπο νέες προσεγγίσεις, νέες αντιλήψεις, νέα πρότυπα. Ασφαλώς και είχε πού να το αφήσει το μωρό της η Τζασίντα Αρντερν, η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, όταν έπρεπε να παραστεί σε μια σειρά από υποχρεώσεις. Προτίμησε όμως να το πάρει μαζί της (με πιπίλα) στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, σε κοινοβουλευτικές διαδικασίες, στο γραφείο της, έχοντας την τόλμη να πάρει θέση απέναντι στο ζήτημα της μητρότητας και τις ανισότητες που μπορεί να γεννά μια τέτοια επιλογή για τις γυναίκες του 21ου αιώνα.
Η Δόμνα Μιχαηλίδου καλά κάνει και χαμογελά όταν ακούει παράταιρα. Το χιούμορ είναι ανίκητο όπλο. Το καλύτερο όμως που έχουμε να κάνουμε εμείς οι υπόλοιποι είναι να αρχίσουμε να συνθέτουμε με πιο γοργούς ρυθμούς νέο κοσμοείδωλο. Σε λίγα χρόνια, το παλιό κινδυνεύει να μοιάζει με σκιάχτρο.