| CreativeProtagon/Shutterstock
Απόψεις

Η θεωρία των «σπασμένων παραθύρων» στην Ελλάδα

Η εγκληματικότητα έχει και σχέση με το περιβάλλον. Στην πρώτη μετά την πανδημία περίοδο, στην κυβέρνηση δίνεται μια χρυσή ευκαιρία να διορθώσει την εικόνα γενικευμένης αταξίας. Και το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι το ίδιο το κράτος να αναγνωρίσει τα «τζάμια» που το ίδιο έσπασε
Αντώνης Πανούτσος

Το 1982 δύο κοινωνιολόγοι ο Τζέιμς Ουίλσον και ο Τζορτζ Κέλινγκ διατύπωσαν τη θεωρία των «σπασμένων παραθύρων». Είναι μια θεωρία που αφορά την εγκληματολογία και αναφέρει πως ορατά φαινόμενα εγκληματικότητας, αναρχίας και αντικοινωνικής συμπεριφοράς δημιουργούν ένα περιβάλλον πόλης που ενθαρρύνει αντίστοιχες συμπεριφορές. Για να αναφέρω ένα παράδειγμα είναι πιθανότερο να πετάξετε ένα χαρτί σε ένα γήπεδο που το πάτωμα είναι γεμάτο χαρτιά, από το να το πετάξετε σε ένα καθαρό πάτωμα νοσοκομείου.

Η εφαρμογή πολιτικής σπασμένων παραθύρων διαφέρει από την εφαρμογή της θεωρίας της μηδενικής ανοχής στο ότι η πρώτη απαιτεί διακριτική εφαρμογή του νόμου με ήπιες ποινές, ενώ η δεύτερη αυστηρή εφαρμογή με τις μέγιστες ποινές. Με την Ελλάδα να έχει ζήσει δεκαετίες κοινωνικής αναρχίας, η μόνη πολιτική που την αφορά είναι αυτή των σπασμένων παραθύρων. Και στην πρώτη μετά την πανδημία περίοδο, στην κυβέρνηση δίνεται μια χρυσή ευκαιρία.

Ενα θετικό αποτέλεσμα της περιόδου της πανδημίας ήταν ότι καθάρισε αερογέφυρες, κολώνες διαζωμάτων και τοίχους διασταυρώσεων από την κουρελαρία που περνάει για διαφήμιση. Τα αεροπανό των εκθεσιακών κέντρων, οι αφίσες για τα πανηγύρια και τα κρεμασμένα πάνω στους στύλους των κεντρικών λεωφόρων έπαψαν να βρωμίζουν αισθητικά την καθημερινότητα του πολίτη. Με το τέλος της πανδημίας και με το που κρεμαστεί το πρώτο οι υπόλοιποι θα ακολουθήσουν. Ό,τι πρέπει να γίνει λοιπόν πρέπει να γίνει άμεσα.

Μέχρι σήμερα αυτό που επικράτησε ήταν ότι η βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων της πόλης αντιμετωπίστηκε σαν μια πολιτική σύγκρουση ανάμεσα σε μπάχαλους και κυρπαντελήδες. Μέγα λάθος. Γιατί όσο «σπασμένα παράθυρα» είναι τα tags και τα συνθήματα στους τοίχους, άλλο τόσο είναι η ταμπέλα του μαγαζιού που έστησε αυθαίρετα κάποιος, η κορίνα που έβαλε ο άλλος στην πόρτα του για να έχει πάρκινγκ, ακόμα και το ηλίθιο STOP που κάποτε καρφώθηκε από το κράτος στον δρόμο ο οποίος όμως έχει προ πολλού πεζοδρομηθεί.

Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι το ίδιο το κράτος να αναγνωρίσει τα «τζάμια» που το ίδιο έσπασε. Και να τα διορθώσει. Και ο τρόπος είναι η δημιουργία μιας ομάδας κρούσης που θα πρέπει να διαγράψει από το λεξιλόγιο της το «αυτό αφορά άλλους». Η οποία πρώτα θα εξαντλεί τις δυνατότητες να κάνει η ίδια κάτι και μετά θα παραπέμπει τις υποθέσεις σε δήμους, περιφέρειες και όποιους άλλους φορείς.

Η κυβέρνηση σε κάθε τομέα πρέπει να εκμεταλλευτεί την εντύπωση που δημιούργησε ο εμβολιασμός ότι «όλα γίνονται». Να εκμεταλλευτεί το momentum που αυτή την στιγμή έχει και όσο πιο ορατά είναι τα αποτελέσματα τόσο ευκολότερη θα γίνεται η επόμενη προσπάθεια της.