Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά την επικείμενη (βέβαιη) επανεκλογή του Αλέξη Τσίπρα στην αρχηγία από την κομματική βάση, να επιτύχει τη διεύρυνση του, εκφράζοντας ευρύτερες δυνάμεις της Κεντροαριστεράς; Ισως να μπορούσε, αν οι σκελετοί στη ντουλάπα δεν υποχρέωναν τον πρόεδρο να επιλέγει συμμάχους εσωκομματικά χρήσιμους αλλά πολιτικά καταστροφικούς.
Ας δούμε πώς και γιατί ο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει εγκλωβιστεί σε μια στρατηγική εσωκομματικά βολική, αλλά πολιτικά αδιέξοδη.
Ας ξεκινήσουμε από το εσωκομματικό πεδίο:
Η απόφαση του είναι πλέον δεδομένη να συγκρουστεί με την «Ομπρέλα» και να επιβάλει στους εσωκομματικούς του αντιπάλους τη θέση του για εκλογή αρχηγού και Κεντρικής Επιτροπής από τη βάση των μελών του κόμματος. Η πρόταση Τσίπρα βρίσκει αντίθετα πολλά ιστορικά στελέχη του κόμματος, τα οποία θεωρούν ότι μια τέτοια διαδικασία δεν συνάδει με την παράδοση και τις αρχές ενός αριστερού κόμματος. Για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, η εκλογή από τη βάση αποτελεί μια πολιτική πρόκληση κι ένα προσωπικό στοίχημα για το πέρασμα στην επόμενη μέρα. Η επανεκλογή του στην αρχηγία από μια διευρυμένη βάση μελών θα αποτελεί ένα είδος πολιτικής «αναβάπτισης» και θα του δώσει την ευκαιρία μιας επανεκκίνησης, απολύτως απαραίτητης έτσι όπως διαμορφώνεται το πολιτικό τοπίο μετά την εκλογή νέας ηγεσίας στο ΚΙΝΑΛ.
Πού στοχεύει μέσα από τη σύγκρουση με την εσωκομματική αντιπολίτευση;
Πρώτα απ’ όλα στο άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία. Ενα κόμμα που από το 2015 μέχρι το 2019 έχει καταγράψει τρεις φορές στην κάλπη ποσοστά άνω του 30% δε νοείται να έχει μόνο 65.000 μέλη, αρκετά μάλιστα εξ αυτών ανενεργά. Ο στόχος, λοιπόν, είναι ο διπλασιασμός των μελών. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανιστεί μετά το συνέδριο του με εξαψήφιο αριθμό μελών, τα οποία θα εκλέξουν αρχηγό και Κεντρική Επιτροπή, θα μπορεί να υποστηρίξει ότι δεν βρίσκεται σε «αποδρομή», όπως υποστηρίζουν οι πολιτικοί του αντίπαλοι. Επίσης, ο Τσίπρας θα επικαλείται ότι ψηφίστηκε από μερικές χιλιάδες μελών κι όχι από… όποιον είδε φως και μπήκε, όπως λέει ότι συνέβη στην εκλογή Ανδρουλάκη, όπου ψήφισαν φίλοι και μέλη που γράφτηκαν την ημέρα των εκλογών.
Το δεύτερο που επιδιώκει μέσα από αυτή τη διαδικασία είναι ένα πολιτικό, στρατηγικό άνοιγμα στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Είναι ένα «όνειρο» που ξεκίνησε από την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών, όταν επήλθε το αναγκαστικό διαζύγιο Τσίπρα – Καμένου και ξεκίνησε το αφήγημα της «προοδευτικής διακυβέρνησης». Εμεινε όμως στη μέση, γιατί οι «σκελετοί στη ντουλάπα» του ΣΥΡΙΖΑ δεν του επιτρέπουν να ολοκληρώσει αυτό το άνοιγμα.
Οι δυο προανακριτικές της Βουλής, για τη «σκευωρία Νοβάρτις» και το στημένο διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες, άφησαν ανοιχτές πληγές που δεν κλείνουν για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι «υποχρεωμένος» να στηρίζει τον Νίκο Παππά, τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο και όλους όσους συμπαρασύρει μαζί του (δικαστικούς λειτουργούς, δημοσιογράφους)… μέχρι τέλους! Αυτή η «υποχρέωση» αποδεικνύεται πιο ισχυρή από το «όνειρο» του ανοίγματος στην Κεντροαριστερά.
Γιατί αυτά τα δυο (οι «σκελετοί στη ντουλάπα» από τη μια και η διεύρυνση στην Κεντροαριστερά από την άλλη) δεν μπορούν να συμβούν ταυτόχρονα; Πρώτα απ’ όλα γιατί οι θεσμικές αμαρτίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ λειτουργούν απωθητικά στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Δεύτερον, γιατί ο χώρος του ΚΙΝΑΛ – ΠΑΣΟΚ είναι αυτός που κινήθηκε πιο σκληρά στις δυο προανακριτικές, με πορίσματα που υπερτερούσαν σε αυστηρότητα αυτών της ΝΔ. Και τρίτο – και ίσως πιο σημαντικό – γιατί οι εσωκομματικοί σύμμαχοι του Τσίπρα, εν όψει του κρίσιμου συνεδρίου, είναι ταυτισμένοι με τις πρακτικές που απωθούν την Κεντροαριστερά.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται το στρατηγικό αδιέξοδο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ: αυτοί που θα τον στηρίζουν δυναμικά απέναντι στην «Ομπρέλα», για να υπερβεί τα παραδοσιακά στεγανά της Αριστεράς και να εκλεγεί αρχηγός από την κομματική βάση, προκειμένου να κάνει τη «διεύρυνση» είναι οι ίδιοι που εμποδίζουν με τη ρητορική και τις πολιτικές τους πρακτικές τη «διεύρυνση»! Για να το πούμε πιο απλά, με σύμμαχο τον Παύλο Πολάκη, τον Νίκο Παππά και άλλους «σκληρούς» προεδρικούς, μπορείς να κερδίσεις ένα συνέδριο, αλλά δεν μπορείς να διευρύνεις μια παράταξη.