Τους τελευταίους μήνες, η λεγόμενη Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη (Generative AI) –που περιλαμβάνει ένα μεγάλο σύνολο εργαλείων ικανών να παράγουν περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων εικόνων, κειμένου, ήχου και άλλων μέσων– έχει κάνει σημαντικά άλματα, τόσο στην πιστότητα όσο και στην προσβασιμότητα.
Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και χρόνια σχετικά με την προοπτική και τη δυνατότητα των deepfakes να διαταράξουν τη ροή των γεγονότων, να αλλοιώσουν την αίσθηση και την αντίληψη της πραγματικότητας, ιδιαίτερα στην πολιτική διαδικασία. Αυτό που συχνά φανταζόμαστε είναι ότι, με αυτά τα ισχυρά νέα εργαλεία, οι πολιτικοί θα απεικονίζονται να λένε πράγματα που στην πραγματικότητα δεν είπαν, επηρεάζοντας έτσι την κοινή γνώμη.
Η πρόσφατη διαφήμιση τής RNC (Ρεπουμπλικανική Εθνική Επιτροπή) κατά του προέδρου Μπάιντεν φανερώνει μια διαφορετική προοπτική. Αντί να χρησιμοποιήσουν την ΤΝ για να εξαπατήσουν το κοινό και να πιστέψει ένα παραποιημένο ή ψευδώς παραχθέν μήνυμα από κάποιον, η ΤΝ χρησιμοποιείται για κάτι πιο ύπουλο. Για να διασπαρεί μια δοκιμασμένη εξουσιαστική τακτική: η διάχυση της κουλτούρας δυσπιστίας συλλήβδην απέναντι στα ΜΜΕ.
Διότι τελικά δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο η διαφήμιση της RNC θα έπρεπε να γίνει με χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης, καθώς και, από δημιουργικής απόψεως, πιθανώς θα ήταν ισχυρότερο το μήνυμα αν είχαν χρησιμοποιηθεί τα τυπικά εργαλεία. Αλλά χρησιμοποιώντας μια συσκευή δημιουργίας ψευδούς εικόνας, επικοινωνούν στο κοινό ότι τα νέα και ικανά εργαλεία ΤΝ εισέρχονται στο βασικό περιβάλλον μεταφοράς πληροφοριών, τα ΜΜΕ. Το deepfake βίντεο γίνεται ένα αυτόνομο είδος διαφήμισης για αυτόν τον σκοπό. Προωθεί την κοσμοθεωρία ότι όλες οι πληροφορίες θα πρέπει να θεωρούνται πιθανώς πλαστές. Ο στόχος είναι να αποπροσανατολίσει, παρά να πείσει.
Postreality, αυτό που αποκαλούμε σύγχρονη Μεταπραγματικότητα. Ουσιαστικά, πρόκειται για την κατάρρευση της κοινά αποδεκτής κοινωνικής πραγματικότητας που βρίσκεται σε εξέλιξη ήδη από τα μέσα του 20ού αιώνα – ένα άνοιγμα σε μια πολλαπλότητα φωνών μέσω μιας αποκέντρωσης που οποιοσδήποτε θέλει και μπορεί να δημιουργήσει περιεχόμενο, μπορεί και να χειραγωγήσει και να καταστρέψει τις αυτονόητες συμφωνίες συναίνεσης για το τι συνιστά πραγματικότητα.
Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί την προπαγάνδα εδώ και πολύ καιρό. Δεν είναι αυτό που καθιστά την εμφάνιση των εργαλείων deepfake τόσο αξιοσημείωτη. Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι η ταχύτητα και το κόστος παραγωγής τέτοιου περιεχομένου έχει μειωθεί σημαντικά και τα εργαλεία είναι πολύ πιο προσιτά από οτιδήποτε αντίστοιχο υπήρχε έως σήμερα…
* Ο Γιάννης Μαστρογεωργίου είναι ειδικός γραμματέας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού στην Προεδρία της Κυβέρνησης.