Στο μεγαλύτερο πείραμα απομόνωσης στην Ιστορία, τα χέρια παραμένουν έναν χρόνο τώρα ο μεγάλος εχθρός. Πώς αντεπεξέρχεται ο πλανήτης σε αυτήν την πρωτόγνωρη «κρίση του αγγίγματος»;
«Ποτέ δεν θα χάσουμε ο ένας τον άλλο, Ριτζ. Γιατί είσαι το πεπρωμένο μου!». Η Μπρουκ από την «Τόλμη και Γοητεία», η ίδια ηθοποιός (Κάθρι Κέλι Λανγκ) εδώ και 8.300 επεισόδια, εκστομίζει εν έτει 2021 τις ίδιες απίθανες μπουρδολογίες, μόνο κάπως μαγκωμένη και από τον καναπέ. Ο Ριτζ (τον υποδύεται άλλος ηθοποιός πλέον) κάθεται ανάποδα σε μια καρέκλα και της ρίχνει βλέμματα ντεμέκ λαγνείας από απόσταση δύο μέτρων.
Μια φίλη που ζει στην Ελβετία με βομβαρδίζει με σκηνές από σαπουνόπερες στην εποχή του κορονοϊού. Γελάμε μέχρι δακρύων. Σύμφωνα με το Fortune, για να γυριστούν αυτές οι σειρές, οι περισσότερες αδιασάλευτες μέσα στον χρόνο (θυμίζω ότι η «Τόλμη και Γοητεία» προβάλλεται από το 1987), επινοούνται σήμερα αδιανόητες πατέντες: π.χ. στα φιλιά επιστρατεύονται οι αληθινοί σύντροφοι των ηθοποιών ή, σε περιπτύξεις χαμηλής συμμετοχικότητας, ακόμα και κούκλες βιτρίνας. Υποθέτω ότι οι κασκαντέρ αφής, άνθρωποι δηλαδή που θα δέχονται άφοβα να αγγίξουν και να αγγιχτούν, θα είναι σύντομα tres a la mode.
Ο πλανήτης παλεύει να αντεπεξέλθει σε αυτή την πρωτόγνωρη «touch crisis» (κρίση του αγγίγματος) που μαίνεται εδώ και ένα χρόνο. Εχοντας συνηθίσει πλέον τις εικόνες ηλικιωμένων να χαϊδεύουν και να αγκαλιάζουν παιδιά και εγγόνια μέσα από φουσκωτές σήραγγες και πλαστικές ολόσωμες στολές («hug bubbles», «cuddle curtains» και άλλα που θα έκαναν τον Τζορτζ Οργουελ και τον Αλντους Χάξλεϊ πράσινους από τη ζήλια), προετοιμαζόμαστε όλοι να παλέψουμε με τις παρενέργειες αυτής της παρατεταμένης στέρησης.
Η επιδημία κατοικιδίων (και στην Ελλάδα) είναι ενδεικτική. Τα δυστυχή pets έχουν μπαφιάσει με όλα αυτά «τα τζάνκι της ωκυτοκίνης» που τα χαϊδεύουν χωρίς έλεος όλη μέρα και όλη νύχτα. Στην Κίνα, οι πωλήσεις σε πολυθρόνες μασάζ σημείωσαν αύξηση 436% μεταξύ 10ης και 13ης Φεβρουαρίου 2020 (όταν δηλαδή ο ιός είχε ήδη σκάσει εκεί και εμείς στον υπόλοιπο πλανήτη ατενίζαμε μακαρίως ) σε σχέση με τις αντίστοιχες μέρες του 2019. Tα «χάι φάιβ» με κορμούς και κλαδιά (από προαυλιζόμενους στα lockdown ανά τον πλανήτη) δίνουν και παίρνουν. Οταν το άκουσα, θυμήθηκα ένα κυριακάτικο απόγευμα που έτρεχα στο Ζάππειο και άγγιξα με στόμφο ένα κλαδί.
Ηδη, σύμφωνα με τους Financial Times, η μόδα του 2022 ετοιμάζεται να αντεπιτεθεί με «feel good» υφάσματα (παλιά και νέα, γεννημένα στο εργαστήριο) και μια γενικότερη φιλοσοφία «ενισχυμένης απτικότητας». Η δε CuteCircuit πουλάει σαν ζεστές μπαγκέτες τα «hugshirts», «πουκάμισα» επενδυμένα με απτικούς αισθητήρες που σου «μεταδίδουν» με τεχνολογία Bluetooth το αίσθημα της αγκαλιάς (αύξηση 238% της επισκεψιμότητας στο online κατάστημά της το διάστημα από τον Απρίλιο ως τον Δεκέμβριο 2020). Υπερβολές; Οχι και τόσο. Στο κάτω κάτω, μιλάμε για το «μεγαλύτερο πείραμα απομόνωσης στην Ιστορία».
Σημειωτέον ότι για κάποιους η κατάσταση είναι πολύ σκληρή. «Εχω να φιλήσω έναν άνθρωπο πάνω από χρόνο» μου λέει μια 65χρονη γυναίκα από την Ουκρανία που εργάζεται στην Αττική ως οικιακή βοηθός. «Ζω μόνη μου, δεν πήγα φέτος στους δικούς μου. Ισως να αγκάλιασα μια φορά το Πάσχα μια φίλη μου, με τη μάσκα. Δεν θυμάμαι. Το έχω συνηθίσει, δεν σκέφτομαι, έτσι είναι πια».
«Δουλεύω αυτόν τον καιρό όλη μέρα, γυρνώ στο σπίτι μου στις 9 το βράδυ» καταθέτει τη δική της εμπειρία ιδιοκτήτρια στούντιο με εναλλακτικές θεραπείες προσώπου και σώματος (ανοιχτό και στο lockdown, καθότι υπάγεται στις δομές υγείας). «Ερχονται παλιοί πελάτες, αλλά και πολλοί καινούργιοι που είναι ψυχολογικά χάλια».
«“Τα χέρια σου είναι η μεγαλύτερη ηδονή που έχω νιώσει τον τελευταίο χρόνο” μου είπε προ ημερών μια πελάτισσα» συνεχίζει η ίδια επαγγελματίας της αφής. «Μια άλλη, που έρχεται πια δύο φορές την εβδομάδα (πότε για λεμφικό μασάζ, πότε για βελονισμό), μου είπε ότι χθες που είχε έρθει, κατάφερε επιτέλους να κοιμηθεί το βράδυ οκτώ ώρες, χωρίς να ξυπνήσει καθόλου. Ο κόσμος σήμερα εισπράττει μεγάλη χαρά από το άγγιγμα στη διάρκεια της θεραπείας. Εξυπακούεται ότι τηρώ όλα τα μέτρα ασφαλείας. Είναι τραγικό να μην μπορείς να απολαμβάνεις τη σωματική επαφή με τους ανθρώπους γύρω σου. Ενας φίλος μου είπε τις προάλλες “Αντε να βρεθούμε γιατί θέλω να αγκαλιάσω κάποιον”».
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις της παγκόσμιας «touch crisis» θα είναι σοβαρές και για την ψυχική υγεία. Κάποιοι μάλιστα βρίσκουν ευκαιρία να υπογραμμίσουν ότι αυτή η απαξίωση της αφής (εξαιτίας κυρίως της παντοδύναμης όρασης αλλά και της ακοής) είχε ξεκινήσει πριν από την έλευση της Covid-19.
Θυμίζω ότι τα «cuddle parties» στις ΗΠΑ, όπου ειδικοί σε (μη σεξουαλικούς) εναγκαλισμούς σού πρόσφεραν αφειδώς αυτό που εσύ δεν είχες στη ζωή σου, δεν ήταν προϊόν καμίας καραντίνας (με την ευκαιρία, τώρα παρέχεται ψηφιακώς η ίδια υπηρεσία). Σύμφωνα πάλι με το BBC Touch Test, μία από τις μεγαλύτερες έρευνες για τον ρόλο της αφής στη ζωή μας (Ιανουάριος 2020, με τη συμμετοχή 40.000 ανθρώπων από 112 χώρες), 42% των ενηλίκων δηλώνουν ότι η κοινωνία σήμερα δεν τους δίνει αρκετές δυνατότητες να δώσουν και να δεχτούν αγγίγματα.
Σε αυτή τη νέα συλλογικότητα που απαιτεί η ζωή το 2021, η παραγκωνισμένη αφή καλείται τελικά να επαναπροσδιορίσει τη θέση της. Να παλέψει με τη δαιμονοποίηση του σώματος, όπου τα ίδια τα χέρια μας είναι ο εχθρός. Αλλά και να κονταροχτυπηθεί με τον εκχυδαϊσμό του αγγίγματος που συμπαρέσυρε –αναπόφευκτα– στο πέρασμά του (και) το ελληνικό #MeΤoo.
Πού θα πάει! Οι ανέγγιχτοι θα επαναστατήσουμε. Αργά ή γρήγορα θα πάψουμε να θυμίζουμε καρέ από το «Demolition Man» (1993), με εναέριες χειραψίες και θλιβερές αγκωνιές. Οι ακρολοφίες, αυτά τα μαλακά μαξιλαράκια στις άκρες των δαχτύλων μας, θα αρχίσουν κάποια στιγμή ξανά να εμπιστεύονται.