Στην γαλλική ταινία «Η επιστροφή των ηρώων», που μας μεταφέρει στο μακρινό 1809, ένας λιποτάκτης αξιωματικός επιστρέφει στη μικρή του πόλη μετά από χρόνια. Αντί όμως να τον υποδεχτούν με γιουχαΐσματα, τον υποδέχονται ως θριαμβευτή, χάρη σε ένα ψέμα.
Η αδελφή της αρραβωνιαστικιάς, την οποία πριν φύγει για τον πόλεμο ο αξιωματικός παράτησε, θέλοντας να κάνει την παρατημένη κοπέλα να ξεπεράσει τον καημό της, έγραφε ψεύτικα γράμματα που δήθεν έρχονταν απ’ αυτόν, στα οποία τον παρουσίαζε ως ήρωα. Και κάπως έτσι, δημιουργήθηκε ένας μύθος για τον λιποτάκτη αξιωματικό. Ενας μύθος που διαδόθηκε στη μικρή τους πόλη, και που ο ίδιος αρνούνταν πεισματικά να διαλύσει με την επιστροφή του, αφού επωφελούνταν απ’ αυτόν. Μέχρι που αναγκάστηκε να αποδείξει στην πράξη την ηρωική του στόφα.
Είδα την ταινία πριν μερικούς μήνες και η Ελένη Αντωνιάδου μου τη θύμισε. Δεν είναι βέβαια η Ελένη λιποτάκτης αξιωματικός, είναι μια νέα κοπέλα με ικανότητες, όνειρα και φιλοδοξίες. Οι οποίες, μάλλον, κάπου εκτροχιάστηκαν και την έκαναν να χάσει το μέτρο. Ισως εκεί που έβλεπε να αναφέρονται σε αυτήν η μια τηλεοπτική εκπομπή μετά την άλλη, εκεί που διάβαζε το όνομά της ξανά και ξανά στα sites, και εκεί που άκουγε το κινητό της να χτυπά και να της ζητούν ακόμα μια συνέντευξη, ακόμα μια δήλωση, ακόμα μια φωτογράφιση. Και ίσως, εκεί που την έκαναν κούκλα. Role model, πρότυπο για τα κορίτσια.
Η Ελένη Αντωνιάδου είναι πρότυπο, απλώς δεν είναι το συγκεκριμένο πρότυπο. Το τελευταίο χτίστηκε πάνω σε ένα ψέμα, όπως η φήμη του αξιωματικού της ταινίας. Δεν το έχτισε η ίδια το ψέμα, το έχτισαν αυτοί που θέλουν να παρουσιάζουν στον κόσμο ωραίες ιστορίες, με ωραία κορίτσια. Αν και το «ωραίες» δεν είναι αρκετό σαν λέξη. Η ιστορία πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από ωραία, πρέπει να είναι συγκλονιστική, τρομερή, καταπληκτική! «Μια όμορφη, νεαρή, βραβευμένη επιστήμονας», δεν γράφει τέλεια; «Η ωραία Ελένη της NASA εκπαιδεύει αστροναύτες», τίτλος για πολλά κλικ, έτσι δεν είναι;
Της παραφούσκωσαν τα επιτεύγματα, και μετά τα παραφουσκωμένα επιτεύγματα πήγαιναν από τον ένα στον άλλο, και τα αντέγραφε ο ένας μετά τον άλλο, όπως αντιγράφουν τα σκονάκια οι αδιάβαστοι εξεταζόμενοι. Και η Ελένη δεν φρόντισε να διακόψει την πορεία της αντιγραφής, να ξεφουσκώσει τη φούσκα. Να πει, όπα παιδιά, κόψτε λίγο, το τερματίσατε. Κάποιο σχόλιο θα μπορούσε να κάνει, κάπου, κάποτε, μεταξύ σοβαρού κι αστείου έστω. Δεν το έκανε όμως.
Το χρήμα πολλοί εμίσησαν, την δόξα ουδείς, λένε. Ατιμη φιλοδοξία, άτιμη διασημότητα. Κρίμα, γιατί είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν χρειαζόταν μια φούσκα για να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τους άλλους. Δεν χρειαζόταν ένα ψεύτικο βάθρο για να γίνει πρότυπο. Θα μπορούσε και χωρίς τις υπερβολές, με τις αλήθειες της, οι οποίες είναι αξιόλογες από μόνες τους, απλώς όχι τόσο φανταχτερές. Δεν συμμετέχουν όλοι στη θερινή Ακαδημία της NASA, ούτε σπουδάζουν όλοι Πληροφορική με εφαρμογές στη Βιοϊατρική, ούτε πάνε όλοι για μεταπτυχιακά στο Ιλινόι.
Η ιστορία της Ελένης Αντωνιάδου, και η αποκαθήλωσή της, μπορεί και να εμπνεύσει και να διδάξει. Να εμπνεύσει τους νέους να έχουν όνειρα και φιλοδοξίες, χωρίς όμως να παγιδεύονται σε αυτές. Και να τους διδάξει να προχωρούν με ταπεινότητα και μετριοφροσύνη, αποκαθηλώνοντας οι ίδιοι τον εαυτό τους αν χρειάζεται, προτού φτάσει η στιγμή να το κάνουν οι άλλοι.
ΥΓ. Η αλήθεια σου είναι πάντα ο ισχυρότερος σύμμαχος.