Εδώ που τα λέμε, η πανδημία ήταν η μόνη θετική εξέλιξη στο Προσφυγικό εδώ και χρόνια. Σήκωσε το χαλάκι και βάλαμε το θέμα από κάτω. Ακολούθησαν οι επιχειρήσεις «αποτροπής» (ό,τι και αν σημαίνουν) και το ημερολόγιο άρχισε να σημειώνει μέρες χωρίς σχετική είδηση.
Αυτό που συνέβη στη Μόρια προαναγγέλθηκε εδώ και χρόνια. Το βλέπαμε να έρχεται. Πότε με βάρκα και πότε να συνθλίβεται στον φράχτη του Εβρου. Ηταν στις στάχτες που άφηναν μικρές και μεγάλες πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια. Ηταν μέσα σε ένα πλήθος 13.000 ανθρώπων που αποδεικνύεται μεγαλύτερο και ισχυρότερο από κάθε διαχειριστική πρόνοια.
Επρόκειτο φυσικά για εμπρησμό. Η Πυροσβεστική και οι κάτοικοι αναφέρονται σε πολλές διάσπαρτες εστίες γύρω από το Κέντρο, που θέριεψαν λόγω των ισχυρών ανέμων. Ποιος ευθύνεται για τον εμπρησμό; Προκλήθηκε αυθορμήτως από οργισμένους πρόσφυγες και μετανάστες; Ηταν οργανωμένο σχέδιο ξένης υπηρεσίας; Οργανώθηκε και εκτελέστηκε από τζιχαντιστές που δουλεύουν για κάποιους από την απέναντι ακτή; Δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία, καθώς η ουσία παραμένει ίδια όποια εκδοχή και αν υιοθετήσουμε: υπάρχει ένα μεγάλο αγκάθι στα πλευρά της Ελλάδας. Και η καθυστέρηση στη διαχείρισή του σέρνει πίσω της συνέπειες. Τα ερείπια είναι έδαφος γόνιμο για να ανθίσουν οι υποθέσεις. Θα συνέβαινε το κακό αν η Μόρια είχε αποσυμφορηθεί; Κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Οπως και να είναι τα πράγματα, το κακό μας βρήκε κυριολεκτικά στον ύπνο.
Εξι μήνες μετά τα γεγονότα στον Εβρο, η χώρα αντιλαμβάνεται για άλλη μία φορά ότι μπορεί να γίνει στόχος επίθεσης χωρίς να ακουστεί ούτε πιστολιά. Ακόμα και αν δεχθούμε ότι για την πυρκαγιά ευθύνεται μία κακή στιγμή και τίποτα περισσότερο, το πρόβλημα εσωτερικής ασφάλειας δείχνει τα δόντια του. Αυτή τη στιγμή η Λέσβος κινδυνεύει να μετατραπεί σε μαύρη τρύπα που καταπίνει τα πάντα: τον νόμο, την τάξη, την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας —όπως λειτουργούσε τέλος πάντων. Διότι τώρα δεν πρόκειται να ακουστεί και η παραμικρή κουβέντα για αποσυμφόρηση. Τώρα είναι που δεν θα φύγει κανείς από το νησί. Oχι μόνο λόγω κορονοϊού, αλλά κυρίως επειδή δεν γίνεται να πάρουν επιχειρησιακή «μετάθεση» οι εμπρηστές. Αλλωστε, αν περάσει το μήνυμα που λέει «καίμε το Κέντρο και φεύγουμε για Αθήνα», ύστερα από λίγο καιρό η Ελλάδα θα δείχνει από ψηλά σαν τούρτα γενεθλίων.
Θα δούμε πολύ σκληρές εικόνες από τη Λέσβο. Χιλιάδες ανέστιους εξαθλιωμένους ανθρώπους να περιφέρονται, να οργίζονται και να απελπίζονται περισσότερο. Θυμωμένους και φοβισμένους κατοίκους να προσβλέπουν στη βοήθεια των αστυνομικών που, παρεμπιπτόντως, είχαν πάρει με τις πέτρες κατά την προηγούμενη επίσκεψη τους στο νησί. Εικόνες από τη νησί θα κάνουν τον γύρο του κόσμου, η Ελλάδα θα βρεθεί και πάλι δακτυλοδεικτούμενη.
Το χειρότερο όμως είναι άλλο: αυτό που συνέβη χθες στη Μόρια, αύριο ίσως συμβεί και αλλού. Και τότε θα υπογραμμιστούν όσα διαβάζουμε τώρα στις στάχτες. Οι ένοπλες δυνάμεις εγγυώνται την ασφάλεια της χώρας από κάθε εξωτερική επιβουλή. Τι γίνεται όμως όταν η απειλή βρίσκεται μέσα στη χώρα; Και ξέρετε, δεν είναι απαραίτητο να μας καίνε οι άλλοι. Οταν κρατάς για καιρό μία βόμβα στα χέρια σου, το πιθανότερο είναι κάποια στιγμή να σκάσει.