Το κινηματογραφικό έργο «Ευτυχία» με ακολούθησε και πέραν της αιθούσης. Ετσι πρόχειρα διαχωρίζω τα έργα τέχνης. Με το πόσο καιρό σε ακολουθούν. Οσο το παρακολουθούσα, σκεφτόμουν και ξανασκεφτόμουν ότι είναι ένα χρήσιμο έργο. Περίεργο να κρίνεις έργο τέχνης ως «χρήσιμο». Μου αρέσει να ψαχουλεύω τις λέξεις που εκβράζει το υποσυνείδητό μου.
Τι σόι «χρήσιμο»; Τόσο, που επειδή οι καλλιτέχνες στοχεύουν, με τον εαυτό τους πια ως έργο τέχνης και λιγότερο με την τέχνη τους, στον θαυμασμό του θεατή και όχι στην εκ βάθους συγκίνηση, ξεχάσαμε τη μαγευτικά σπαραξικάρδια, επί της ουσίας έντιμη, άκακη, ιδιαίτερη φύση του καλλιτέχνη. Την τέχνη ως αποκούμπι, ως ψυχανάγκη, ως ιερό διέξοδο. Αυτά τα ιδιαίτερα πλάσματα, να όπως η Ευτυχία Παπαγιανοπούλου εν προκειμένω, που κάθε πληγή, κάθε γρατσουνιά, κάθε χαράδρα, κάθε νταλκάς, λιγότερο κάθε χαρά… «Γρήγορα ένα χαρτάκι και ένα στυλό». Για κάποιον άλλον… «Γρήγορα ένα πινέλο»… «Γρήγορα ένα πεντάγραμμο».
Τι ευλογία απολαμβάνουν! Πλάσματα ατίθασα, αχαλίνωτα, έλλογα (με δικών τους νόμων λογική) άλογα. Που σπάνε το πλαίσιο ώστε να φτιάξουν δικό τους πλαίσιο. Τι ωραία το αρθρώνει η Ευτυχία, ως τη μεγαλύτερη κατάρα που μπορεί να τη χτυπήσει, ενώ απευθύνεται στον πρώτο της σύζυγο, που της παρείχε, σταθερά οικονομική άνεση: «Μπούχτισα».
Αυτά τα πλάσματα τρέφονται με πάθη. Κι αυτό το έχουμε αποδιώξει. Το πολυδιάστατο, πολύπλευρο, αντιφατικό, φθηνό και ακριβό μαζί, στον χαρακτήρα των ανθρώπων. Προσκυνάμε μόνο το δοξαστικόν τεμάχιόν τους ως να μην αντέχαμε από αυτούς τίποτα άλλο. Τόσο όμοια αντίτυπα που παράγει η σύγχρονη κοινωνία… Τόσο αποστειρωμένα. Οι αληθινά ταλαντούχοι φέρουν πάθη ως να τα δικαιούνται, ως υλικό εκ κατασκευής τους.
Μου άρεσε το σενάριο της Κατερίνας Μπέη, καθώς ξεδιπλώνει πτυχές και πτυχές και μελετάει όλους τους ήρωες με γλύκα, με τρυφεράδα. Παράλληλα, η «Ευτυχία», ως «χρήσιμο» έργο, γιατί είναι ένα «ντοκουμέντο» μιας, εδώ κοντά-σιμά Ελλάδας, που ωστόσο τη νιώθουμε αδιανόητα πολύ, πολύ μακριά, πολύ πίσω. Σαν να μην τη ζήσαμε. Σαν να είναι όλοι νεκροί. Εχουμε θέμα με τον ιστορικό μας χρόνο. Λες και η έλευση του ΠΑΣΟΚ μας λοβοτόμησε με χρυσόσκονη, άνεση, σαχλή ευημερία και δεν υπάρχει τίποτα πριν. Ως νεόπλουτη μαντάμ Σουσού που εξαναγκάζει, το όποιο μυαλό τής απομένει, να αποδιώξει από πού προέρχεται.
Με μάγεψε η ηθοποιία όλων υπό τη σκηνοθετική ευφυΐα του Αγγελου Φρατζή. Χάρηκα ταλέντα. Θεατρικότητα στη μεγάλη οθόνη. Τι ιδιοφυές, θείο πλάσμα η Κάτια Γκουλιώνη. Πόσο μελετημένη σε ρόλο, που τον απορρόφησε όλον και έγινε κτήμα της, έγινε η ίδια. Πόσο υδάτινα στεγνή απόδοση ρόλου, τελείως στεγνή ως… πληθωρική! Πώς πάντρευε αλληλοσυγκρουόμενα στοιχεία! Το βήμα της, οι κινήσεις του σώματος, η μαγκιά ακόμα και στο φιλί, το βλέμμα, ένα γοητευτικό κοκτέιλ ανδρόγυνης φύσης και κατέληγε ποθητή γυναίκα! Ενώ, στην πάντα εξαιρετική Καρυοφυλλιά Καραμπέτη ξέφευγε, σε ελάχιστες σίγουρα σκηνές, λίγη δοσολογία θηλυκού παραπάνω… Οπως και να το δεις, αξίζει πραγματικά να μελετήσετε αυτές τις δυο γυναίκες στον ρόλο της Ευτυχίας. Σπάνια έχουμε αντίστοιχες ευκαιρίες στον κινηματογράφο.
Και ο Θάνος Τοκάκης εξαιρετικός, με όλα τα στοιχεία συμπεριφοράς ενός «ρετρό» ομοφυλόφιλου. Εχει και η ομοφυλοφιλία την εξέλιξή της στον χρόνο. Και ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης με όλη την ευαισθησία και τη βαθιά αγάπη. Και σίγουρα η Κατερίνα Διδασκάλου, που στον ελάχιστο χρόνο που της αναλογεί δίνει ρεσιτάλ. Και η μάνα και ο πρώτος σύζυγος…
Ωραία ταινία. Φεύγεις και λες «Γεια σου, βρε Ευτυχία» με εκ βάθους χαρά, ότι επιτέλους τη γνώρισες! Αφού μια ζωή την τραγούδησες. Μα, πόσα τραγούδια είχε γράψει η Ευτυχία! Χρήσιμη ταινία η «Ευτυχία».