Ας αρχίσουμε από τα βασικά. Η Ελλάδα είναι μια δημοκρατική χώρα, σε αντίθεση πχ. με θεοκρατικά καθεστώτα όπως το Ιράν όπου το «σύνταγμά» τους στηρίζεται στη λεγόμενη «θρησκευτική κηδεμονία».
Αρα εδώ ισχύουν με απλά λόγια δύο πράγματα:
—Τα ζητήματα που αφορούν στο λεγόμενο «κοινωνικό συμβόλαιο» δεν ορίζονται από τους ιεράρχες και την Εκκλησία αλλά από το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους. Διότι πολύ απλά, «θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία» και «όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό» (άρθρο 1 του Συντάγματος). Αρα ανεξάρτητα από τη γνώμη οποιουδήποτε, οι βουλευτές που εκλέγουμε και ψηφίζουν στη Βουλή «αντιπροσωπεύουν το Εθνος» (άρθρο 51). Οχι η Εκκλησία. Αρα και στο ζήτημα του γάμου των ομοφύλων, αποφασίζει η Βουλή και όχι η Ιερά Σύνοδος.
—Το δεύτερο «αυτονόητο» στη δική μας χώρα είναι ότι τα ατομικά δικαιώματα δεν είναι θέμα πλειοψηφίας, αλλά οφείλουμε να τα αναγνωρίζουμε σε όλα τα πρόσωπα μέσα σε ένα καθεστώς ίσης ελευθερίας.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, που σύντομα κλείνει 16 χρόνια στο τιμόνι της Ελλαδικής Εκκλησίας, είναι ένα πρόσωπο με σημαντικό έργο και προσφορά. Στα δύσκολα χρόνια της πανδημίας έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την προστασία της δημόσιας υγείας κόντρα σε πάσης φύσεως δεισιδαιμονίες.
Εν αναμονή της ρύθμισης για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, ο Αρχιεπίσκοπος είπε ότι η «Εκκλησία δεν θα πάρει τα όπλα», θέτοντας ωστόσο το ερώτημα: «και γιατί να μην γίνει δημοψήφισμα;». Η κυβέρνηση το απέκλεισε αμέσως όπως είχε υποχρέωση (εκεί έγκειται και η διαφορά του πολιτεύματός μας με το Ιραν), αλλά η αναφορά του κ. Ιερώνυμου, ενόψει και της συνεδρίασης της Ιεράς Συνόδου την Τρίτη (23/1), ενέχει τον κίνδυνο για περιπέτειες.
Ο λόγος είναι προφανής: Η ύπαρξη πελατείας και αυτών που είναι πρόθυμοι να την εκμεταλλευτούν γράφοντας στα παλιά τους τα παπούτσια τα ανθρώπινα δικαιώματα:
—Τα σκοταδιστικά και ακροδεξιά κόμματα που θα βρουν την ευκαιρία φωνάζοντας για δημοψήφισμα να συσπειρώσουν τους οπαδούς τους ενόψει των ευρωεκλογών.
—Ο σεβάσμιος «πρωϊνάρχης» της τηλεόρασης που κάποτε έβγαζε τον Σώρρα και τώρα όσους ανησυχούν «για το έθνος και τα παιδιά μας». Δηλαδή για το συμφέρον τους, όπως και ο οικοδεσπότης.
Κι έτσι, ενώ ζούμε στον αιώνα των ατομικών δικαιωμάτων, τίποτα δεν αποκλείει να ξεχυθούν μετά τα πρωϊνάδικα και στο Σύνταγμα τα πιο οπισθοδρομικά στοιχεία της χώρας. Να δούμε ξανά περικεφαλαίες μαζί με αγκυλωτούς σταυρούς, και από κοντά τους πολιτευτές και βουλευτές που κανακεύουν το πηχτό σκοτάδι για ένα σταυρό στην κάλπη. Δεν είναι το πιθανότερο (οι Ελληνες ακούν πλέον δημοψήφισμα και τρέχουν), αλλά δεν θέλει και πολύ.
Ποιος ξεχνάει τη λαοσύναξη για την αναγραφή του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες το 2000, αλλά και τις υπογραφές για δημοψήφισμα:
♦ Στις 28 Αυγούστου 2001, ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ανακοίνωσε ότι η Σύνοδος συγκέντρωσε πάνω από τρία εκατομμύρια υπογραφές για δημοψήφισμα, περιλαμβανομένης εκείνης του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως Κώστα Καραμανλή. Επισκέφθηκε μετά ο Αρχιεπίσκοπος τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωστή Στεφανόπουλο, ζητώντας τη διενέργεια δημοψηφίσματος. «Οι εκτός νομοθετημένης διαδικασίας συλλεγείσες υπογραφές δεν είναι δυνατόν να ανατρέψουν τις διατάξεις του Συντάγματος» απάντησε την επομένη η Προεδρία της Δημοκρατίας και έκλεισε την υπόθεση.
Σήμερα, εκεί που ακόμη και κάποιοι ακραίοι πολιτικοί έδειχναν να βάζουν νερό στο κρασί τους, να αναγκάζονται να εξηγήσουν στο κοινό τους την πρωταρχική σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (για να διατηρήσουν ένα θεσμικό προφίλ) η αναφορά του Αρχιεπισκόπου ενέχει έναν κίνδυνο: να κάνει πάλι πάρτι η «μαυρίλα».
Βοηθάει δυστυχώς (πολύ δυστυχώς) σε αυτό το ΚΚΕ, που μοιάζει αυτή τη στιγμή να βάζει πάνω από τα δικαιώματα ένα άλλο δόγμα: αυτό του Στάλιν και της ΕΣΣΔ. Οπως έχει θυμίσει ο Δημήτρης Τριανταφυλλίδης (εδώ), το σοβιετικό καθεστώς θεωρούσε την ομοφυλοφιλία «προϊόν της αποσύνθεσης των εκμεταλλευτριών τάξεων». Με άλλα λόγια το σκεπτικό ήταν -και είναι κρίμα αν παραμένει το ίδιο- πως αν καταρρεύσει ο καπιταλισμός και επικρατήσουν όσοι νοιάζονται για τα συμφέροντα του λαού, θα υπάρχουν μόνο «φυσιολογικές σχέσεις».
Κάπως έτσι, φτάσαμε ξανά στο σημείο όπου το ταλαίπωρο «δημοκρατικό τόξο» θα πρέπει να βγάλει για άλλη μια φορά τα κάστανα από τη φωτιά. Δηλαδή να ψηφίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τον νόμο στη Βουλή για να στερήσει χώρο και «αέρα» από την οπισθοδρόμηση —που αίφνης αναθάρρησε.