Ας περάσουμε κατευθείαν στο ψητό. Κάθε ριάλιτι που σέβεται τον εαυτό του σήμερα θέλει να περιλαμβάνει μια δόση διαφορετικότητας στη συνταγή του. Είτε αυτή λέγεται παραπάνω κιλά είτε ξυρισμένο κεφάλι, αξύριστη μασχάλη, σκουλαρίκι στη μύτη, τατού, ακόμα και ένα πρόβλημα που ίσως έχει ο παίκτης, μια ασθένεια, για παράδειγμα, την οποία παλεύει ή μια δύσκολη, προσωπική κατάσταση που τον απασχολεί.
Ολα καλοδεχούμενα. Για την ακρίβεια, όχι απλώς καλοδεχούμενα, οι παραγωγές των ριάλιτι τα κυνηγούν όλα αυτά όπως ο σκύλος το κόκαλο. Είναι μέσα στις πρώτες ερωτήσεις που σου κάνουν, αν αιτηθείς να συμπεριληφθείς στο καστ παικτών ενός ριάλιτι: έχεις καμία πονεμένη ιστορία πίσω σου; Κάτι περίεργο; Κάτι διαφορετικό; Κάτι δύσκολο;
Φυσικά, στη συνταγή της τηλεοπτικής συμπερίληψης μπαίνουν και η σεξουαλική ταυτότητα και η ταυτότητα φύλου. Το κίνητρο που θέλουν να δεις πίσω από την οθόνη σου είναι η αποδοχή του διαφορετικού. Καταρχάς, η αποδοχή από τους ίδιους. «Είμαστε πολύ προοδευτικοί», σου φωνάζουν δραματικά, σαν τον κακό ηθοποιό που χτυπιέται στη σκηνή χωρίς να νιώθει τίποτα από όσα λέει. Σχεδόν το βλέπεις να αναβοσβήνει στο κάτω μέρος της οθόνης, το αληθινό κίνητρό τους. Τόσο επιδεικτικά, που δεν γίνεται να τους πιστέψεις.
Καλά κάνεις. Η πραγματική αποδοχή της διαφορετικότητας δεν εκφράζεται με κραυγές και στημένες σκηνές, όπως αυτή που παρακολούθησαν όσοι συντονίστηκαν με την ελληνική εκδοχή του ριάλιτι «First Dates», την ημέρα που έδειχνε ένα ραντεβού μεταξύ δύο ομοφυλόφιλων. Ενας 26χρονος που θέλει έναν νορμάλ γκέι σύντροφο και όχι θηλυπρεπή, όπως λέει, συναντά έναν 21χρονο, που κρύβει τη σεξουαλική του ταυτότητα από τους γονείς του και έχει υπάρξει θύμα λεκτικής κακοποίησης και απόρριψης.
Το ραντεβού δεν πηγαίνει πολύ καλά, αλλά το σωστό «mix ’n’ match» χαρακτήρων σε ένα ριάλιτι αυτό ακριβώς θέλει. Η διάδραση μεταξύ τους να συναντά σαμαράκια που δημιουργούν αναταράξεις. Δεν είναι παράλογο, ένα καλό σενάριο στο κινηματογράφο επιδιώκει το ίδιο πράγμα, γιατί αυτό έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον θεατή. Το θέμα δεν είναι εκεί, αλλά στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται από τα ριάλιτι, στο όνομα της τηλεθέασης, ευαίσθητα ανθρώπινα και κοινωνικά θέματα. Και ότι όλο αυτό βαφτίζεται «πρόοδος» και ανακυκλώνεται ως τέτοιο σε βαθμό κακουργήματος.
«Επιτέλους, ένα γκέι ραντεβού σε ελληνικό ριάλιτι» γράφουν οι τίτλοι. Η πρώτη νίκη της συνταγής. Η ανακύκλωση της ταμπέλας, όπου η λέξη «συμπερίληψη» έχει γραφτεί με τεράστια γράμματα, είναι γεγονός. Ολοι βλέπουν το δέντρο, τη βιτρίνα. Και σχολιάζουν την κατάκτηση της ελληνικής τηλεόρασης που ξεπερνά τα στερεότυπα και σπάει αυγά κακοφορμισμένα, χρόνων.
Προφανώς και η ελληνική τηλεόραση έχει προχωρήσει αρκετά. Και στο θέμα της σεξουαλικής ταυτότητας, ειδικά στη μυθοπλασία των τελευταίων χρόνων, βλέπουμε ότι οι γκέι χαρακτήρες δίνονται σαν κανονικοί άνθρωποι και όχι σαν καρικατούρες, όπως σε παλιότερες σειρές. Αν μη τι άλλο, μόλις λίγα χρόνια πριν, κόβονταν φιλιά μεταξύ γκέι χαρακτήρων από σίριαλ.
Αλλά, ας μην υπερβάλλουμε. Η ελληνική τηλεόραση έχει να ξεπεράσει πολλά στερεότυπα ακόμα για να φτάσει να λέγεται και να είναι προοδευτική. Να είναι αυθεντικά ανοιχτή στις αμέτρητες διαφορετικές εκδοχές της ανθρώπινης ύπαρξης των καιρών μας και να δείξει την αλήθεια τους, όπως πράγματι είναι, χωρίς φόβο και, κυρίως, χωρίς σοβαροφάνεια.
Προς το παρόν, εκείνο που καταφέρνει είναι να καμώνεται. Να προσποιείται. Να στήνει σκηνές ενός γκέι ραντεβού σε ένα ριάλιτι και να αυτο-στεφανώνεται με δάφνες. Φυσικά, αν δει κανείς πίσω από τη σκηνή, στο παρασκήνιο, θα καταλάβει ότι η πρόοδος είναι κατ’ επίφαση. Το γκέι ραντεβού έχει πίσω του μια σκηνοθεσία που κουβαλά ακόμα ομοφοβικά στερεότυπα και τα μεταφέρει ασυνείδητα στις τηλεοπτικές σκηνές που στήνει. Το κόνσεπτ είναι βγαλμένο μέσα από την αρχετυπική σκέψη του πατριαρχικού προτύπου «Αρσενικός γκέι αναζητά έναν νορμάλ και όχι έναν θηλυπρεπή γκέι».
Ποια ακριβώς στερεότυπα είπαμε ότι έσπασαν εδώ;